Arkeolojik ve tarihi açıdan Doğu Kazakistan'daki Türk dönemi anıtları (VI-XII. yy)
An archaeological and historical point of view Turkic monuments of East Kazakhstan (VI-XII th centuries)
- Tez No: 679996
- Danışmanlar: PROF. DR. EKREM KALAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Doğu Kazakistan, Türk kültürü, Kimek-Kıpçaklar, Orta Çağ Anıtları, Erken Demir Çağı Anıtları, East Kazakhstan, Turkic culture, Kimek-Kipchaks, Monuments of the Middle Ages, Early İron Age Monuments
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 310
Özet
Erken Orta Çağ dönemi, Orta Asya nüfusunun ve bitişik bölgelerin etnik-kültürel oluşumundaki ana dönemlerden biridir. M.S. I. binyılın ikinci yarısında Orta Asya ve Güney Sibirya topraklarında Gök-Türk, Uygur Kağanlıkları, Yenisei'deki Kırgız ve İrtiş'teki KimekKıpçak konfederasyonu ve diğer bir dizi devlet düzeyindeki birlikleri ortaya çıktı, zirveye ulaştı ve yıkıldılar. Sayısız çeşitli arkeolojik anıtlar bırakmış Doğu Kazakistan kavimleri de bu devlet birliklerinin oluşturulmasında önemli yer aldılar. Bölgenin görkemli anıtları arasında kurganlar, taş heykeller, dörtgen ritüel yapılar, steller ve kaya resimleri bulunmaktadır. Coğrafi olarak, Doğu Kazakistan bölgesi bozkır ve orman-bozkır bölgesidir, kuzeyde güney Sibirya ile sınırlıdır. Doğu Kazakistan her zaman insan yaşamı için son derece elverişli bir bölge olmuştur. İrtiş ırmağının geniş vadileri, verimli toprakları, muhteşem çeşitli otlakları, sayısız demir dışı metal yatakları, çeşitli av hayvanları ile buzul sonrası dönemden beri insanları cezbetmiştir. Sibirya ve Altay'ı Yedisu ve tüm Orta Asya ile bağlayan bu bölge, kuşkusuz halkların tarihsel gelişiminde önemli bir rol oynadı. Ancak bu geniş mekânda Orta Çağ'da gerçekleşen tarihi olaylar ve insan kültürünün gelişim aşamaları hakkında bilgilerimiz eksik ve henüz daima bir kronolojik tablo oluşturmak için bilgiler yetersizdir. Kısmen bu araştırmada, bu kronolojik tablodaki en önemli tarihsel dönemlerden biri için bu boşluğu doldurumaya çalışırız. Tezin ana amacı, Orta Çağ Doğu Kazakistan topraklarında bulunan ve kronolojik ölçekte tahsis edilen Erken Türk Dönemi ve Kimek-Kıpçak kültürlerinin arasındaki sürekliliği maddi kültür verileri üzerine analiz yaparak göstermektedir. Araştırma süreci geniş bir kronolojik aralığı kapsamaktadır (M.S. I binyılın ortsası – M.S. II binyılın başlangıcı) ve bölgesel bir nitelikte yapılan çalışmadır. Temel araştırma yöntemleri, karşılaştırmalı-tipolojik ve retrospektif analiz unsurlarını içerir. Ek olarak, alan araştırmaları yöntemi kullanılmıştır.
Özet (Çeviri)
The early Middle Ages are one of the main periods in the ethno-cultural formation of the Central Asian population and adjacent regions. In the second half of the 1st millennium BC, the Turkic, Uyghur Khaganites, the Kyrgyz in Yenisei and the Kimek-Kipchak confederation in İrtysh and a number of other large state unions emerged, reached its peak and collapsed. The tribes of East Kazakhstan, who left countless various archaeological monuments, also took an important part in the formation of these state unions. Among the magnificent monuments of the region are kurgans, stone sculptures, ritual structures, steles and rock paintings. Geographically, the East Kazakhstan region is a steppe and forest-steppe, bounded in the north to southern Siberia. East Kazakhstan has always been an extremely favorable region for human life. Irtysh's wide valleys, fertile lands, magnificent diverse pastures, numerous non-ferrous metal deposits, various game animals have attracted people since the post- Pleistocene period. This region, which connects Siberia and Altai with Zhetysu and the whole of Central Asia, undoubtedly played an important role in the historical development of the peoples. However, our knowledge about the historical events and the development of human culture in this vast space in the Middle Ages is still very inadequate and has not yet gathered a general picture. Partially in research we fill this gap for one of the most important historical periods here. The main purpose of the study is to show the continuity between the cultures in the Middle Ages East Kazakhstan territories and allocated on a chronological scale by analyzing material culture data. The research process covers a wide chronological range (mid-I millennium and beginning of II millennium) and is a regional study. Basic research methods include comparative-typological and retrospective analysis elements. In addition, field research method was used.
Benzer Tezler
- Berel'deki 36. Kurgan
Kurgan 36 at Berel
LEİLA KUTLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ArkeolojiPamukkale ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKÇEN KURTULUŞ ÖZTAŞKIN
- Niksar ilçesi tarihi ve arkeolojik araştırmaları
History of the town of Niksar and the archaeological investigations
HATİCE YALÇIN
- Erzurum- Hınıs ilçesi tarihi ve arkeolojik araştırmaları
The historical and archaeological studies on the town of Hinis, Erzurum
NUSRET BURAK ÖZSOY
- İstanbul Doğu Karadeniz kıyı alan kullanımlarındaki değişimin saptanması
Determining the change about the usages of coastal areas in Eastern Black Sea of Istanbul
ELİF AKYOL ŞATIROĞLU
Doktora
Türkçe
2012
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET CENGİZ YILDIZCI