Geri Dön

Seçilmiş makroekenomik değişkenlerin tüketim ve tasarruf üzerindeki etkileri: Türkiye üzerinde bir zaman serisi analizi

The effect of selected macroeconomic variable on the consumption and saving: A time series analysis on Turkey

  1. Tez No: 680328
  2. Yazar: SACİT SARI
  3. Danışmanlar: PROF. DR. KEMAL YILDIRIM
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ekonometri, Ekonomi, Econometrics, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Anadolu Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 232

Özet

Bu çalışma kapsamında Türkiye ekonomisinde milli hasılanın önemli bir yüzdesini oluşturan özel tüketim harcamalarından ve tüketim harcamalarıyla yakından ilişkili özel tasarruf oranlarının temel makroekonomik değişkenlerle ilişkisi incelenmiştir. Özel tüketim harcamalarının belirleyen faktörler 2000 yılının üçüncü çeyreğinden 2020 yılının ikinci çeyreğine kadar çeyrek dönemlik verilerle incelenirken, özel tasarruf oranlarıyla seçilmiş değişkenler arasındaki ilişki 1980-2019 arası yıllık verilerle analiz edilmiştir. İlgili değişkenlerin durağanlık sınamaları geleneksel birim kök testleri, yapısal kırılmalı birim kök testleri ve fourier birim kök testleriyle sınanmıştır. Birim kök test sonuçlarında düzeyde durağan olmayan değişkenler arasındaki uzun dönemli ilişki eşbütünleşme testleri olan ARDL sınır testi, Gregory-Hansen yapısal kırılmalı eşbütünleşme testi ve Fourier-Shin eşbütünleşme testleriyle incelenmiştir. Eşbütünleşme test sonuçlarına göre özel tüketim harcamalarıyla özel tasarruf oranlarının temel makroekonomik değişkenlerle uzun dönemli ilişkili olduğu tespit edilerek seriler arasında uzun dönemli ilişkiler olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Gelir ve servet değişkeni tüketim harcamalarını pozitif yönde etkilerken, kamu harcamaları ve döviz kuru değişkenleri negatif yönde etkilemektedir. Enflasyon değişkeninin etkisi istatistiksel olarak anlamsız çıkarken, faiz oranlarındaki değişimin tüketim üzerindeki etkisi nispeten önemsiz çıkmıştır. Çalışmada incelenen bir diğer değişken olan özel tasarruf oranlarının ARDL sınır testi sonuçlarına göre ise uzun dönemde kişi başı gelir, faiz oranı ve cari işlemler dengesi serilerinin özel tasarrufları pozitif yönde etkilerken, kamu tasarrufları, enflasyon oranı ve nüfus bağımlılık oranının ise negatif yönde etkilediği tespit edilmiştir.

Özet (Çeviri)

In this study, private consumption expenditure which constitute a significant percentage of the Turkish GDP and personal saving rate which closely associated to private consumption expenditure's determinants were examined. While the determinants of private consumption expenditures were analyzed with quarterly data from the third quarter of 2000 to the second quarter of 2020, the relationship between private saving rates and selected variables was analyzed with annual data between 1980-2019. The stationarity tests of the variables were tested with traditional unit root tests, unit root tests with structural break and Fourier unit root tests. According to the unit root test results, the long-term relationship between non-stationary variables was examined by ARDL bound test, Gregory-Hansen structural break cointegration test and Fourier-Shin cointegration tests. According to the cointegration test results, it was determined that private consumption expenditures and private saving rates are long-term related with key macroeconomic variables and it was concluded that there are long-term relationships between the series. Income and wealth variables have positive impact on consumption expenditures whereas, public expenditures and exchange rate variables affect negatively. While the effect of the inflation variable was statistically insignificant, the effect of the change in interest rates on consumption was relatively insignificant. On the other hand, ARDL bound test results show that, per capita income, interest rate and current account balance series affect private savings positively, public savings, inflation rate and population dependency rate have a negative effect on private saving rate.

Benzer Tezler

  1. Türkiye'de enerji tüketimi ve seçilmiş makroekonomik değişkenler arasındaki ilişkiler: ARDL sınır testi analizi

    The relationship between energy consumption and selected macroeconomic variables in Turkey: ARDL bounds test analysis

    ÖZGÜR ÖZAYDIN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    EkonometriAnadolu Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA ÖZER

  2. Tüketici ve ihtisas kredilerinin bazı makroekonomik göstergeler üzerindeki etkisinin analizi: Türkiye örneği

    The analysis of the effect of consumer and directed loans on some macroeconomic indicators: The case of Turkey

    MUSTAFA SÖĞÜTÇÜ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    EkonomiDumlupınar Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CÜNEYT KOYUNCU

  3. Çevresel kuznets eğrisi bağlamında enerji tüketimi ve seçilmiş makroekonomik değişkenler ilişkisi Türkiye örneği

    Relationship between energy consumption and selected macroeconomic variables in the context of environmental kuznets curve Turkey case

    CANSIN KARŞI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    EkonomiOndokuz Mayıs Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZGÜR ÖZAYDIN

  4. Enerji ile seçilmiş makroekonomik değişkenler arasındaki ilişki: 1974-2017 dönemi Türkiye örneği

    Relationship between the energy and selected economic variables: 1974-2017 peri̇od Turkey example

    MURAT AYDOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Ekonomiİzmir Demokrasi Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BEDRİYE TUNÇSİPER

  5. Enerji türleri açısından tüketim, dış ticaret açığı, finansal gelişme ve doğrudan yabancı sermaye yatırımları arasındaki ilişki: Türkiye örneği

    The relationship between consumption, foreign trade deficit, financial development and foreign direct investments in terms of energy types: The case of Turkey

    MAZLUM ALP

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    EkonometriMardin Artuklu Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MELİKE ATAY POLAT