Hekimlerin reçeteleme kararı üzerine bir ölçek geliştirme
On the prescription decision of the doctors developing a scale
- Tez No: 681416
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ NURPERİHAN TOSUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sağlık Kurumları Yönetimi, Health Care Management
- Anahtar Kelimeler: Reçete, reçeteleme, ilaç, hekim, ölçek geliştirme, Prescription, prescribing, drug, physician, scale development
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sağlık Kurumları Yöneticiliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Bu çalışmanın amacı hekimlerin reçeteleme kararlarında etkili olan faktörlerin belirlenmesinde kullanmak üzere bir ölçek geliştirmesidir. Bu amaç doğrultusunda literatürde bu alanda yapılan çalışmalar incelenmiştir. Literatür taraması sonucunda oluşturulan ifadelerin ilk olarak alanlarında uzman olan 15 kişinin görüşleri doğrultusunda CVİ indeks değerleri hesaplanarak kapsam geçerliliği yapılmıştır. Ölçeğin maddeleri 5'li Likert metodu ile hazırlanmıştır. Seçenekler;“Kesinlikle katılıyorum= 5”,“Katılıyorum= 4”,“Kararsızım= 3”,“Katılmıyorum= 2”,“Hiç katılmıyorum= 1”şeklindedir. İkinci aşamada ise Türkiye genelinde 600 hekimden toplanan veriler ile Açımlayıcı faktör analizi yapılmıştır. Toplamda 1031 hekim ile bu çalışma gerçekleştirilmiş olup, veriler SPSS. 22 ve AMOS programında gerçekleştirilmiştir. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda toplam varyansın %58,485'ini temsil eden 4 faktör elde edilmiştir. 18 soruluk ölçekteki faktörler firma temsilcisi ve promosyon/olanaklar, ilaç güvenliği, ilaç etkinlik ve kullanımı ve hekim algısı olarak isimlendirilmiştir. İkinci aşamada bağımsız bir örneklemi temsil eden 416 hekimden toplanan verilere doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Ölçeğin uyum iyiliğinin index değerleri şöyledir: RMSA=0,062, CFI=0,930, GFI=0,933, AGFI=0,930, NFI=0,914, RMR= 0,05 olarak tespit edilmiştir. Doğrulayıcı faktör analizinde modelin uyum indekslerinin kabul edilebilir ve iyi düzeyde olduğu saptanmış olup açımlayıcı faktör analizinde bulunan yapı doğrulanmıştır. Ölçeğin Cronbach Alfa değeri 0, 802 olarak bulunmuş ve genel ölçeğin güvenilir bir ölçme aracı olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak hekimlerin reçeteleme kararlarının belirlenmesi üzerine bir ölçek geliştirilmesi amacıyla gerçekleştirilen bu çalışmada ortaya konulan 18 soru ve dört boyutlu ölçeğin geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu söylenebilir. Bulunan boyutlar doğrultusunda da hekimlerin reçetelenme kararlarında firma temsilcisi promosyon/olanaklarının, ilaç güvenliğinin, ilaç etkinlik ve kullanımı ile hekimin algısının belirleyici olduğu söylenebilir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to develop a scale to be used in determining the factors that affect physicians' prescribing decisions. For this purpose, studies in this field were examined in the literature. Firstly, the content validity of the expressions formed as a result of the literature review was carried out by calculating the CVI index values in line with the opinions of 15 experts in their fields. The items of the scale were prepared by Likert method and were in the form of“strongly agree = 5”,“agree = 4”,“undecided = 3”,“disagree = 2”,“strongly disagree = 1”. In the second stage, exploratory factor analysis was conducted with the data collected from 600 physicians throughout Turkey. This study was conducted with 1031 physicians in total, and the data are SPSS. 22 and was carried out in the AMOS program. As a result of the exploratory factor analysis, 4 factors representing 58,485% of the total variance were obtained. The factors in the scale of 18 questions were named as company representative and promotion/opportunities, drug safety, drug efficacy and use, and physician perception. In the second stage, confirmatory factor analysis was performed on the data collected from 416 physicians representing an independent sample. The goodness of fit index values of the scale were as follows: RMSA=0.062, CFI=0.930, GFI=0.933, AGFI=0.930, NFI=0.914, RMR= 0.05. In the confirmatory factor analysis, it was determined that the fit indices of the model were acceptable and at a good level, and the structure in the exploratory factor analysis was confirmed. The Cronbach Alpha value of the scale was found to be 0.802, indicating that the general scale is a reliable measurement tool. As a result, it can be said that the 18 questions and four-dimensional scale presented in this study, which was carried out with the aim of developing a scale on determining the prescribing decisions of physicians, is a valid and reliable scale. In line with the dimensions found, it can be said that the promotion/opportunities of the company representative, drug safety, drug efficacy and use, and the physician's perception are determinants in the prescription decisions of physicians.
Benzer Tezler
- Aile hekimleri tarafından kullanılan elektronik reçete sistemi başarısının ölçülmesi ve hekimlerin algısı
Measuring the success of the electronic prescri̇pti̇on system used by family physicians and the perception of physicians
ELİFCAN KAÇAMAZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Aile HekimliğiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÇELİK
- Hekimlerin reçeteleme kararında ilaç firması ve temsilcisinin etkisinin incelenmesi
Examining the influence of pharmaceutical companies and representatives on physicians' prescribing decisions
AYDAN ÇELEBİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sağlık Kurumları YönetimiİZMİR BAKIRÇAY ÜNİVERSİTESİSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE ÇETİN
- Tip 2 diyabetes melllitus'lu yaşlı hastalarda hekimlerin tedavi yaklaşımlarının study of osteoporotic fractures (SOF) kırılganlık indeks kategorilerine göre incelenmesi
Investigation of treatment approaches of physicians in elderly patients with type 2 diabetes mellitus by study of osteoporotic fractures (SOF) frailty index categories.
SÜLEYMAN DEĞERMENCİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıSağlık Bilimleri Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA KEMAL KILIÇ
- Birinci basamak muayene merkezlerinde reçete edilen ilaçların akılcı ilaç kullanımı yönünden değerlendirilmesi
Analysis of drugs prescripted in primary health care institutions in terms of rational pharmacotherapy
NİHAT BOZKURT
Doktora
Türkçe
2020
Eczacılık ve FarmakolojiGazi ÜniversitesiTıbbi Farmakoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKKI ZAFER GÜNEY
- Hekimlerin akılcı ilaç kullanımı konusundaki bilgi, karar, tutum ve davranışlarının belirlenmesi; Konya örneği
Determination of knowledge, decision, attitude and behavior of physicians on rational drug use; Konya example
KEVSER İNCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Sağlık Kurumları YönetimiSelçuk ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YUNUS EMRE ÖZTÜRK