Geleneksel yazmacılık sanatında aşındırma tekniği
The abrasion technique in the art of traditional kerchief
- Tez No: 683886
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZNUR AYDIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Yazmacılık, aşındırma, kireç söktürme, Art of Kerchief, Abrasion, Abrasion Using Lime
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Halı-Kilim Eski Kumaş Desenleri Sanat Dalı
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Giyinmek ve süslenmek insanoğlunun varoluşundan bu yana tekstil ürünlerinin ve baskıcılığın gelişmesinde önemli bir yer tutmaktadır. Hitit döneminin önemli bulgularının çıktığı kazılarda mühür şeklini andıran ve M.Ö. 7000 yıllarına ait olan kalıplar bulunmuş ve bu da bize kalıp baskı yapmayı bildiklerini kanıtlamaktadır. Yazmacılık sanatı günümüz koşullarına gelene kadar ki süreçte dönem şartlarına göre birçok unsurdan etkilenmiştir. Geleneksel Türk Sanatlarında çok eski tarihlere dayanan ve köklü bir sanat kültürü olan yazmacılık sanatı dünden bugüne gelmeyi başaran nadir el sanatlarımızdandır. Ülkemiz, bulunduğu coğrafi konum nedeniyle birçok uygarlığa ev sahipliği yapmış ve siyasal, ekonomik, kültürel ve sanatsal anlamda tarihsel birikime sahip olmuştur. Geçmişten günümüze kadar uzanan sanat dallarından biri olan yazmacılık sanatı, ülkemizde birçok ilde kendine özgü çeşitlenmiş ve o yörenin adıyla anılmıştır Yazmacılık sanatı pamuklu, keten gibi kumaşlar üzerine boya, fırça veya tahta kalıplarla resmedilerek veya basılarak desenlendirmek koşuluyla yapılan süsleme sanatına verilen isimdir. Geleneksel yazmacılık sanatında aşındırma tekniği ile ilgili yapılan tez çalışması 5 bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde; Tokat ilinin ipek yolu üzerinde olması tarihsel sürecine değinilerek ve yoğun ticaret içinde bulunmasından dolayı inşa edilen hanlara yer verilmiş, günümüze ulaşan hanlar ve o dönemlerde de Yazmacılık Sanatı yapılan Yazmacılar Hanı üzerinde durulmuştur. Tokat'ta şehir dışında ve şehir içinde bulunan hanların toplam sayısı 31'dir. Kaynaklara dayalı olarak ulaşılabilen ve bugün de ayakta duran üç hanın işlevsel özellikleri arşiv fotoğraflarla desteklenerek verilmeye çalışıldı. İkinci bölümde Yazmacılık sanatının tanımına, önemine ve Tokat'taki yerine değinilirken yazmacılık sanatının yapım teknikleri, kullanılan malzemeler ve örneklere yer verilirken Yazma Sanatı ustalarının isimleri yer almıştır. Üçüncü bölümde ise tez konusunun ana başlığı olan Yazmacılık Sanatında Aşındırma tekniğinde uygulamalı olarak farklı iki bölgeden İstanbul ve Tokat yazmacılığından ustalarla çalışılmıştır. Büyük hanlarda ve Ermeni ustaların yanlarında yetişmiş son ustaların bilgi ve birikimlerinden yararlanılmıştır. Aşındırma tekniği ile ilgili vermiş oldukları bilgiler ve hazırlanan boya reçeteleri, kaynaklarda yer alan reçetelere yer verilmiştir. Dördüncü bölümde ise yapılan atölye çalışmaların uygulamaları verilmiştir. Aşındırma Tekniği ile ilgili 6.Aralık 2019 Tokat'ta, 18 Temmuz 2020 İstanbul'da, 9 Nisan 2021 tarihinde Tokat'ta ustalarla yapılan uygulamalara yer verilmiştir. Aşındırma, söktürme tekniğinin tüm uygulama aşamalarının Tokat 75.yıl yazmacılar hanından fotoğrafları çekilip aşamaları ile üçüncü bölümde yer almıştır. Aynı bölümde ustalar ile yapılan aşındırma baskı örneklerinden, günlük yaşamda kullanılmak üzere bayan giyimi olan buluz, etek, kaftan, elbise, pantolon, şalvar ve maske fotoğraf ve desen detayları, Demeter Tekstil Tasarım atölyemde aşındırma teknik uygulama fotoğraflarıdır.
Özet (Çeviri)
Since the dawn of human history, dressing and embellishment have been of a significant place in the development of textile products and printing. The seal-shaped moulds found in the archaeological excavations in 1964 revealed that Hittites knew how to do prints with moulds in 7000 BC. The art of kerchief has been influenced by many elements according to the conditions of various periods so far. Dating back to ancient history and having a deep-rooted art culture in Traditional Turkish Arts, it is one of our rare handicrafts that has survived from the past. Due to its geographical location, our country has hosted many civilizations and has a historical background in political, economic, cultural, and artistic terms. The art of kerchief, one of the branches of art from past to present, has diversified uniquely in many provinces in our country and is named after that region. The art of kerchief is the name given to the art of embellishment made on fabrics such as cotton and linen, by painting or printing with paint, brushes or wooden moulds. The dissertation on the abrasion technique in the traditional art of kerchief consists of 4 parts. The first part deals with the historical process of the province of Tokat's being on the Silk Road, the inns built owing to its intense trading involvement, and the Yazmacılar (Kerchief Artisans) Inn, where the art of kerchief was conducted at that time, as well as the other inns surviving to the present day. The number of inns located outside and inside the city of Tokat is 31. The functional features of the three inns which can be accessed based on resources and still stand today, were presented with the archive photographs. The second part of the study consists of the definition of the art of kerchief, its importance and place in Tokat, along with the techniques of the art of kerchief, the materials used, various examples of kerchief, and the names of the masters of the art of kerchief. The third part deals with a work carried out with the masters from two different regions, Istanbul and Tokat, in the abrasion technique in the art of kerchief, which is also the title of the dissertation. The study was shaped by the knowledge and experience of these last masters, having been trained by Armenian masters in the major inns. The information they provided about the abrasion technique and the dye recipes, as well as other recipes found in the sources are also included in this part. The fourth part contains the applications conducted with the masters in the workshops using the abrasion technique in Tokat on December 6, 2019, in Istanbul on July 18, 2020, and in Tokat on April 9, 2021. The photographs of all the application stages of the abrasion technique taken in the 75. Yıl Yazmacılar Inn (the 75th Year Kerchief Artisans Inn) in Tokat are included in this part. This part also contains the photographs of daily clothing for women such as blouses, skirts, caftans, dresses, trousers, salwars, and masks along with their patterns, all of which are the examples of the abrasion printing made together with the masters, and also the photographs of the works conducted in Demeter Tekstil Design workshop using the abrasion technique.
Benzer Tezler
- İstanbul müze ve saraylarında bulunan yazma eserlerin koleksiyonu
Collection of the block prints exhibited in the museums and palaces of Istanbul
TÜRKAN BİLGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
El SanatlarıMarmara ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SİBEL ARIK
- 19. yüzyıldan günümüze değin yazmacılık sanatında etkiler
The Effects on art of hand-painted kerchief making from 19 th century to today
ABDULMURAT ŞAM
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
El SanatlarıMarmara ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERYAL İREZ
- Kastamonu yazmacılık (Taş baskı) sanatı ve ahşap kalıpların desen özellikleri
Kastamonu stone print art and pattern characteristics of wooden forms
ÖZNUR GÖKMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
El SanatlarıSelçuk ÜniversitesiTasarım Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELDA GÜZEL
- Kastamonu ve Tokat yazmacılık sanatının incelenmesi
Examination of the yazmacılık art in Kastamonu and Tokat
NEŞE KILIÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
El SanatlarıAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiEl Sanatları Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. HÜLYA KASAPLI
- Tokat ilinde geleneksel yazmacılık
Traditional printed cloths of Tokat
ÇAĞLAR OK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
El SanatlarıGazi ÜniversitesiEl Sanatları Eğitimi Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. ZEYNEP GÖKCESU