Yeni ebeveyn olmuş babalarda depresif belirtileri değerlendiren bir ölçüm aracının geliştirilmesi
Development of an instrument to measure paternal postpartum depression
- Tez No: 685179
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ YAĞMUR AR KARCI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Doğum Sonrası Baba Depresyonu, Anne Depresyonu, Ebeveynlik Stresi, Çocuk Ruh Sağlığı, Aile İşlevselliği, Yorumlayıcı Fenomenolojik Analiz, Paternal Postpartum Depression, Maternal Depression, Parenting Stress, Child Mental Health, Family Functioning, Interpretative Phenomenological Analysis
- Yıl: 2021
- Dil: İngilizce
- Üniversite: TED Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Programlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Gelişim Odaklı Klinik Çocuk ve Ergen Psikolojisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 200
Özet
Bu tezin amacı geçerli ve güvenilir bir doğum sonrası baba depresyonu (DBD) ölçeği geliştirmek ve DBD ile ilişkili olabilecek psikososyal faktörleri incelemektir. Bu doğrultuda, tez niteliksel ve niceliksel çalışmaların sırasıyla yürütüldüğü karma desen ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın niteliksel kısmında, orta ve yüksek depresyona sahip 12 baba ile görüşülmüş, elde edilen veri Yorumlayıcı Fenomenolojik Analiz (YFA) ile analiz edilmiştir. 4 üst tema oluşturulmuştur: (1) İdealleştirilen ancak ezici yüküyle gelen annelik, (2) Babalar üzerinde erkeklik ile ilişkili baskılar, (3) Babalık ile ilişkili stresin erkeksi dışa vurumu, (4) Ebeveynlik adına ödün verilen çift ilişkisi. Bu aşama doğum sonrası baba depresyonu deneyimlerini derinlemesine anlayarak yeni geliştirilen ölçek için madde oluşturulmasını amaçlamaktadır. Çalışmanın ikinci aşaması ise kendi içerisinde iki amaç içermektedir: (1) doğum sonrası baba depresyonu ölçeğinin geliştirilmesi ve psikometrik geçerliliğinin sağlanması ve (2) bir arabuluculu aracı değişken modelinin test edilmesidir. Niteliksel kısımdaki katılımcılar 2 ile 8 ay arasında yenidoğan sahibi 190 babayı içermektedir. Yeni babalar, yeni geliştirilen Doğum Sonrası Baba Depresyonu Ölçeği (DBD), Beck Depresyon Envanteri (BDE), Edingburgh Doğum Sonrası Depresyon Ölçeği (EDDÖ) ve Yaşam Doyum Ölçeğini (YDÖ) yanıtlamıştır. Açımlayıcı Faktör Analizinden (AFA) edinilen sonuçlara göre, DBD'nin son biçimi 27 madde içermektedir ve 2-faktörlü yapıdadır. Cronbach's alpha değerleri tatmin edicidir. Korelasyon analizleri göstermektedir ki DBD, BDE ve EDDÖ ile pozitif; YDÖ ile negatif ilişkilenmektedir. Ayrıca, arabuluculu aracı değişken modeli PROCESS yazılımı ile test edilmiş; ebeveynlik stresi ve evlilik tatminin aracı rolünün babanın bağlanma stili ve babanın depresif belirtileri arasındaki ilişkiye etkisi ile anne depresyonunun bu model üzerindeki ara bulucu rolü incelenmiştir. Bu doğrultuda, 145 anne-baba çiftinden alınan veriler müteakip analizler için kullanılmıştır. Sonuçlar göstermektedir ki algılanan ebeveynlik stresi anlamlı bir şekilde babanın bağlanma şekli ve depresyon skorları arasındaki ilişkide aracılık etmiş ve bu ilişkide anne depresyonu anlamlı bir şekilde ara buluculuk yapmıştır. Ancak, evlilik tatmininin model üzerinde tek başına veya anne depresyonunun ara bulucu olarak dahiliyetinde anlamlı bir aracı etkisi görülmemiştir. Bulgular ilgili alanyazın ışığında tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The main aim of the current thesis was to develop a reliable and valid paternal postpartum depression (PPD) scale and to investigate psychosocial factors associated with PPD. To pursue this aim, a multi-method design was performed in that a qualitative and quantitative study were conducted, sequentially. In the qualitative strand, 12 fathers with moderate to high depression were interviewed, and obtained data was analyzed through Interpretative Phenomenological Analysis (IPA). Four super-ordinate themes were conceptualized: (1) Motherhood as an Idealized yet Overburdening Phenomenon, (2) Masculinity Related Pressures on Fathers, (3) Masculine Expression of Fatherhood Related Stress, and (4) Compromisation of Couple Relationship due to Parenthood. This strand aimed to gain an in-depth understanding of paternal postpartum depression experiences to delineate items of the newly developed scale. The second quantitative strand had two aims in itself: (1) development and psychometric validation of the paternal postpartum depression scale and (2) testing a moderated mediation model. Sample of the quantitative strand for psychometric validation included 190 fathers with new babies aged between 2 and 8 months old. New fathers completed the newly developed Paternal Postpartum Depression Scale (PPDS), Beck Depression Inventory (BDI), Edinburgh Postnatal Depression Scale (EPDS), and The Satisfaction with Life Scale (SWLS). Based on the results obtained from Exploratory Factor Analysis (EFA), final version of PPDS consisted of 27 items with a 2-factor structure. Cronbach's alpha values were satisfactory. Correlation analysis revealed that PPDS was positively correlated with BDI and EPDS scores and negatively correlated with SWLS. Secondly, a moderated mediation model was tested by using PROCESS software to investigate mediating roles of parenting stress and marital adjustment on the relation between father's attachment styles and paternal depressive symptoms; and to inspect whether maternal depression moderated the proposed relationships. Accordingly, data obtained from 145 father-mother dyads were included for the subsequent analyses. The results showed that perceived parenting stress significantly mediated the relationship between paternal attachment styles and depression scores, and maternal depression significantly moderated this relationship. However, no significant impact was found for marital satisfaction in the model alone or with the involvement of maternal postpartum depression as the moderator. Findings were discussed in line with the relevant literature.
Benzer Tezler
- Ebeveynliğe geçiş döneminin çeşitli doğum öncesi ve doğum sonrası etkenler açısından incelenmesi
The investigation of transition to parenthood in terms of several pre-partum and post-partum factors
AYŞEGÜL KILIÇASLAN
Doktora
Türkçe
2007
Eğitim ve Öğretimİstanbul ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. ESRA İŞMEN GAZİOĞLU
- Yeni ebeveyn olmuş genç yetişkinlerin anneliğe ve babalığa dair söylemleri
The di̇scourses of young adults who have just become parents on motherhood and fatherhood
MELTEM ARAKELYAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. UMUT ŞAH
- Becoming a father during the COVID-19 pandemic: A qualitative investigation
COVID-19 pandemisi döneminde baba olmak: Kalitatif inceleme
SUMRU DURANER
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Psikolojiİstanbul Bilgi ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP MAÇKALI
- Welcoming the first baby: Changes in self,couple dyad and involvement of grandmother
İlk bebeği karşılamak: Bireysel ve çift ilişkisindeki değişim, anneanne ve babaannenin desteği
CEYLA TANER
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Psikolojiİstanbul Bilgi ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YUDUM AKYIL
- Orta-ağır düzeyde otizm spektrum bozukluğu olan yetişkin bireylerin annelerinin çocuklarının eğitim yaşantısına ve eğitim sonrasına ilişkin görüş ve önerileri
Opinions and suggestions of mothers of adult with moderate-to-severe autism spectrum disorder regarding their children's educational life and post education
GAMZE CANİKLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OKTAY SARI