Sille Çayı Havzası'nda doğal ortam-insan ilişkileri, sorunlar ve çözüm önerileri
Natural environment-human relations, problems and solution suggestions in Sille River Basin
- Tez No: 686088
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL EGE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Uşak Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 148
Özet
Coğrafyanın temel konularından olan doğa-insan etkileşimi Sille Çayı Havzası etrafındaki eski yerleşimler için uyarlandığında insan ve doğanın birbirlerini karşılıklı olarak nasıl etkilediklerine yer verilir. Sille genelinde insan-doğa etkileşimini mercek altına alan bir çalışmaya ait literatür bilgisine rastlanamamıştır. Bu durum bölgede böyle bir çalışma ihtiyacı doğurmuştur. Bu çalışmanın temel amacı Sille Çayı Havzası'nın doğal ortam özelliklerinin tespit edilmesi ve turizm potansiyelinin ortaya konulmasıdır. Zira araştırma sahası ile ilgili birçok beşeri ve fiziki coğrafya çalışmaları ayrı ayrı yapılmış olmasına rağmen doğal ortam ve insan etkileşimini bir bütün olarak ele alan spesifik bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu çalışmada ilk olarak sahanın yer şekilleri, iklim, toprak ve bitki örtüsü özellikleri tespit edilmiştir. Daha sonra havza içerisindeki beşeri unsurlar ortaya konulmuştur. Ardından havzada yer alan Sille Gölet'i ve çevresindeki doğal güzelliklere değinilmiş ve Sille Baraj Gölet'ini tehdit eden unsurlardan erozyon ve doğal peyzaja zarar veren durumlar tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışma sahasında doğal çekiciliklerin yanında tarihi ve turistik çekiciliklerde mevcuttur. Araştırmada bunların turizm olanaklarının ortaya konulması, yeni öneriler geliştirilmesi ve tehdit unsurlarının saptanmasına çalışılmıştır. Son kısımda ise bölgeye zarar veren etkilerin düzeltilmesi ve Sille'ye daha çok turist çekilmesi için önerilerde bulunulmuştur. Buna göre Sille'de turizm potansiyelinin geliştirilmesi için, Sille Himmet Ölçmen Barajının çevresindeki yamaçların ağaçlandırılarak erozyon etkisinden kurtarılması gerekir. Dahası Himmet Ölçmen Barajına ulaşan akarsuların üzerlerine setler yapılarak gölete sediment gelişinin engellenmesi mümkün. En çok sedimentin geldiği Söğütlü, Tatköy, İğdeli ve Soğuk dereler üzerinde setler yapılabilir. Böylece barajın ömrü uzatılmış olacaktır. Zira Sille Himmet Ölçmen Barajı mesire alanı özellikle Konya halkı için çok önemli bir rekreasyon alanıdır. Sille Çayı vadisi boyunca da ağaçlandırmalar yapılabilir. Bölgede yaklaşık olarak yıllık 370 mm kadar yağış düştüğü için ağaçlandırma da su ihtiyacı düşük olan bitkiler tercih edilmelidir. Araştırma sahasında mera alanının yoğun olması küçükbaş hayvancılık yapılmasına olanak sağlamıştır. Özellikle Tatköy sınırları içerisinde 40 civarı ağıl ve ahır yer almaktadır. Bu bölgenin Konya şehir merkezine yakın olması hayvansal ürünlerin Konya içine taze bir şekilde nakline imkân sağlamaktadır. Bu nedenle bölgedeki koyun yetiştiriciliği desteklenmelidir. Ancak bölgedeki en önemli sorunun ağaçlandırma eksikliği olması nedeniyle keçi yetiştiriciliğinin kısıtlanması gerekir. Araştırma sahasındaki önemli merkezlerden bir tanesi olan Sille'de mübadeleden sonra zayıflayan el sanatları ve ticaret kolları canlandırılabilir. Havzadaki önemli kültürel değerlerden Mevlana'nın ziyaret ettiği Ak Manastırın turizme açılması, Mevlana Kültür merkezine gelen turistlerin turlarla Sille'ye getirilmesi hatta Sille'yi ziyaret eden turistlerin de turla Sille'den Tatköy yakınındaki eski ören yerlerine getirilerek buraların gezdirilmesi oldukça önemli kültür turizmi aktivitelerinden olacaktır. Yine Sille'de bulunan kaya mağaralarının koruma altına alınması, Sille baraj park alanında doğal görüntü ile uyumsuz yapıların kaldırılması da kültür turizmi ve görsellik açıdan önem arz etmektedir. Sille Çayı Havzası ve yakın çevresinde önemli problemlerden bir diğeri de bölgede kirlilik oluşturan taş ocaklarının kontrol altına alınmasıdır. Bölgede Paleozoyik ve Mesozoyik yaşlı kireç taşlarının varlığı taş ocakları açılması için cazibe merkezi oluşturmakta ancak her geçen gün çok büyük bir çevresel kirlilik oluşturmaktadır. Çözüm olarak bu alanlardaki ocakların ruhsatlarının iptal edilerek merkezden uzak alanlara da sınırlı olarak ruhsat sahası oluşturulmalıdır. Sille'nin tarihi ve turistik yönlerinin başta Konya ve çevre illerinden başlamak üzere kademeli olarak tüm dünyaya tanıtılması gerekmektedir. Bu çalışma ile bu tanıtıma katkı sağlanmış olunacaktır.
Özet (Çeviri)
When nature-human interaction, which is one of the fundamental topics of geography, is adapted for the old settlements around the Sille River Basin, how humans and nature mutually affect each other is included. There is no literature information about a study that examines the human-nature interaction throughout Sille. This situation created the need for such a study in the region. The main purpose of this study is to determine the natural environment characteristics of the Sille Stream Basin and to reveal its tourism potential. Because, although many human and physical geography studies related to the research area have been carried out separately, there is no specific study dealing with the natural environment and human interaction as a whole. In this study, firstly the landforms, climate, soil and vegetation characteristics of the region were determined. Then, the human factors in the basin were revealed. Then, the Sille Pond in the basin and the natural beauties around it were mentioned, and the elements that threaten the Sille Dam Pond, erosion and the situations that damage the natural landscape were tried to be determined. In addition to natural attractions, there are historical and touristic attractions in the study area. In the research, it was tried to reveal their tourism opportunities, to develop new suggestions and to identify threats. In the last part, suggestions are made to fix the damaging effects on the region and to attract more tourists to Sille. Accordingly, in order to develop the tourism potential in Sille, the slopes around the Sille Pond should be afforested and saved from erosion effect. Moreover, it is possible to prevent sediment from entering the pond by building dams on the streams reaching the Sille dam. Dams can be made on the Söğütlü, Tatköy, İğdeli and Soğuk streams where the most sediment comes. Thus, the life of the dam will be extended. Because the Sille Pond recreation area is a very important recreation area, especially for the people of Konya. Afforestation can also be done along the Sille stream valley. Plants with low water need should be preferred in afforestation, since approximately 370 mm of precipitation falls annually in the region. The intensive pasture area in the study area has enabled small cattle breeding. Especially within the borders of Tatköy, there are around 40 pens and barns. The proximity of this region to the city center of Konya allows fresh transportation of animal products to Konya. Therefore, sheep breeding in the region should be supported. However, goat breeding should be restricted because the most important problem in the region is the lack of afforestation. In Sille, one of the important centers in the research field, handicrafts and trade branches weakened after the exchange can be revived. One of the important cultural values in the basin, the opening of the Ak Monastery, visited by Mevlana, to tourism, the tourists coming to the Mevlana Cultural Center to be brought to Sille, and even the tourists who visit Sille to visit the ancient ruins near Tatköy from Sille will be very important cultural tourism activities. Again, taking the rock caves in Sille under protection and removing the structures that are incompatible with the natural view in the Sille dam park area are also important in terms of cultural tourism and visuality. Another important problem in the Sille stream basin and its immediate surroundings is the control of the quarries that cause pollution in the region. The existence of Paleozoic and Mesozoic aged limestones in the region creates an attraction center for quarries, but it creates a huge environmental pollution every day. As a solution, the licenses of the quarries in these areas should be canceled and a limited license area should be created for areas far from the center. The historical and touristic aspects of Sille should be introduced to the whole world gradually, starting from Konya and the surrounding provinces. This study will contribute to this promotion.
Benzer Tezler
- Ankara-Kazan kuzeydoğusu Ovaçay havzasının hidrojeoloji incelemesi
Hydrogeological investigation of Ankara-Kazan-Ovaçay basen (northeast part)
H. TAYFUN KAVAKLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Jeoloji MühendisliğiAnkara ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAKİ CANİK
- Sille geleneksel mimarisi bağlamında sille mescitleri ve koruma uygulamaları
Masjids in sille and the methods for their preservation in terms of sille traditional architecture
MEHMET ŞAMİL ÖZYURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DEMET BİNAN
- Sille (Selçuklu/Konya) ve çevresinin etnobotanik özellikleri
Ethnobotanic features of Sille (Selçuklu/Konya) and its surroundings
DİLEK KOLİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
BotanikGazi ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT EKİCİ
PROF. DR. OSMAN TUGAY