Koruma alanlarında planlama ve mülkiyet ilişkileri: Nevşehir Kapadokya bölgesi örneği
Planning and property relations in protected areas: The case of Nevşehir Cappadocia region
- Tez No: 686362
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YEŞİM TANRIVERMİŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gayrimenkul Geliştirme ve Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 246
Özet
Küreselleşmenin etkisi ile birlikte ülke sınırlarının ortadan kalkmaya başladığı dönemde; çevre sorunları ve koruma olgusu hemen her ülkenin ortak paydası haline gelmiştir. Koruma uygulamalarının taşınmazların kullanımlarını doğrudan etkilediği bilinmekte olup, özel mülkiyete konu taşınmazların kullanımı, yararlanma ve tasarruf haklarında kısıtlılıkların etkileri tam olarak bilinememektedir. Türkiye'de“kamu yararı”ve“toplum yararı”kavramları üzerine kurulan koruma olgusu, Anayasa ve yasallarla korunan mülkiyet hakkını kısıtlamakta ve koruma alanlarında planlama, koruma uygulamaları ve özel mülkiyet arasında çatışmaların oluşmasına neden olmaktadır. Mülkiyet hakkı ile koruma olgusunun karşı karşıya gelmesi ve mevcut araçlar ile oluşan sorunların çözülememesi, koruma politikalarında alternatif uygulama araçlarının geliştirilmesini zorunlu kılmaktadır. Çalışma kapsamında, Nevşehir ili Kapadokya Alanı sınırları içindeki Ürgüp ilçesi ve Göreme beldesi yerleşik alanları özelinde koruma uygulamaları, planlama süreçleri, yetkili kurum ve kuruluşların koruma yaklaşımları ve özel mülkiyete getirilen yükümlülükler ele alınarak yargı kararları ışığında, alandaki kamu yararı ve özel mülkiyet çatışmaları irdelenmiştir. Araştırmada paydaşlar ile köy ve mahalle muhtarları olmak üzere iki farklı kitle ile yüzyüze görüşme ve anket çalışması yapılarak veri toplanmıştır. Anket sonuçları betimsel istatistiklerle değerlendirilmiş olup, paydaşların demografik nitelikleri ile koruma alanlarında planlama ve mülkiyet ilişkilerine yaklaşımları t-testi ve tek yönlü varyans analizi testleri ile değerlendirilmiştir. Saha çalışmasında sit sertifikası ve imar hakkı transferi araçlarının alanda kullanıldığını beyan eden paydaşların oranı % 92 olarak bulunmuş olup, bu durum koruma uygulama araçlarının paydaşlarca yeterince bilinmediğini göstermektedir. Paydaşların % 24'ünün ise koruma uygulamalarında gayrimenkul geliştirme ve yönetimi uzmanlarının rol alması gerektiğini ifade etmeleri dikkat çekmektedir. Kapadokya Alanı sınırları içinde gözlemlenen koruma uygulamalarının mülkiyet üzerindeki etkileri, ülke genelinde benimsenen koruma yaklaşımları ile paralellik gösterse de, alana özgü yasal düzenlemelerle oluşturulan kurumsal yapı ve koruma yaklaşımlarının yeniden şekillendirilmiş olduğu ve koruma alanlarında kurumsal açıdan güçlendirilmiş yeni bir yönetim yaklaşımının oluştuğu vurgulanmalıdır.
Özet (Çeviri)
Environmental problems, cultural and natural heritage areas and the concept of protection have become the common ground of all countries at a time when country borders began to disappear with the effect of globalization. It is known that conservation practices directly affect the use of real estate while the extent of the restrictions on the use, utilization and tenure rights of privately owned real estate is well known. The concept of protection, which is based on the concepts of“public interest”and“community or general interests”in Turkey, restricts the right to property and property owneers protected by the Constitution and laws and hence causes conflicts between planning authorities, protection practices and private property in protected areas. In practice, the conflict between ownership and protection, and the inability to solve the problems with existing tools necessitate the development of alternative implementation tools for conservation policies. Within the scope of the study, public interest and private property conflicts in the field were examined in the light of judicial decisions by considering conservation practices, planning processes, protection approaches of authorized institutions and organizations and obligations imposed on private property within the boundaries of Ürgüp district and Göreme town within the boundaries of Cappadocia area of Nevşehir province. In the research, a survey was conducted with two different audiences namely the stakeholders and the headmen of village and neighbourhood. The results were evaluated through descriptive statistics and the demographic information of the stakeholders and their responses on the linkages between planning and ownership in conservation areas were evaluated together and examined by applying the“independent samples ”t“ and ”one way ANOVA" tests results. In the conducted research, the proportion of stakeholders who declared that site certification and zoning rights transfer tools were used in the area was 92%, and it was determined that the means of implementing protection were not sufficiently known to the stakeholders. However, 24% of stakeholders stated that real estate development and management experts should play a role in conservation practices. Although the effects of the conservation practices observed within the borders of the Cappadocia area on ownership are in parallel with the conservation approaches adopted throughout the country, it should be emphasized that the institutional structure and protection approaches created by the area-specific legal regulations have been reshaped and a new corporately strengthened management approach has been formed in the areas of protection.
Benzer Tezler
- Urban protests against neoliberal urban policies: The case of Istanbul
Neoliberal kent politikalarına karşı kentsel protestolar: İstanbul örneği
DİLEK KARABULUT
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Siyasal Bilimlerİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLDEN ERKUT
- Kentsel toplumsal hareketlerin kentlerin dönüşümüne etkilerinin değerlendirilmesi
The evaluation of the effects of urban social movements on urban transformations
DENİZ ÖZDENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLGÜN ERGUN
- Kentsel dönüşüm ve yenileme uygulamalarında mekan ve aktörler arası ilişkiler
Comparitive study of urban renewal projects in Istanbul; case study: Sulukule, Tarlabasi, Fener-Balat and Fikirtepe area
PELİN BİNİCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiGayrimenkul Geliştirme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ALİ YÜZER
- Kentsel mekan içerisinde yer alan yeşil alanların değerlendirilmesi: İstanbul-Ümraniye örneği
Evaluation of green system existing in urban residence; İstanbul-Ümraniye sample
SÜLEYMAN KARALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiPROF. DR. AYŞE SEMA KUBAT
- Experiencing urban morphology development in terms of urban property relations: Cases from historical peninsula
Kent morfolojisi gelişiminin mülkiyet ilişkileri bağlamında deneyimlenmesi: Tarihi yarımada'dan örnekler
EZGİ KÜÇÜK
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE SEMA KUBAT