19. ve 20. yüzyıllarda Samsun kentinin tütün tarımı ve sanayii çerçevesinde ekonomik ve toplumsal gelişimi
The economic and social development of Samsun within the frame of tobacco agriculture and industry in the 19th and 20th centuries
- Tez No: 686728
- Danışmanlar: PROF. DR. LEVENT ÜRER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Siyasal Bilimler, Tarih, Economics, Political Science, History
- Anahtar Kelimeler: Kentleşme, Samsun, Sosyal Tarih, Tekel, Toplumsal Cinsiyet, Toplumsal Değişme, Tütün Ekonomisi, Urbanization, Samsun, Social Change, Social History, Gender Roles, Tobacco Economy, Turkish State Monopoly
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 419
Özet
Tütünün, hem il genelindeki en önemli tarımsal ve ticari ürünü hem de en büyük sanayi kolunu oluşturduğu Samsun, bir dönem Türkiye'nin en önemli ekonomik faaliyetlerinden biri olan tütün sektöründeki gelişmelerin etkisine bire-bir açık olacak düzeyde, tütüne endeksli bir ekonomik yapılanma içerisinde olmuştur. İlde 19. yüzyıl ortalarında başlayan ve giderek artan tütün yetiştiriciliği, Cumhuriyet döneminde en yüksek seviyesine ulaşmış; aynı zamanda kentte önemli bir tütün imalat ve sigara sanayii gelişmeye başlamıştır. Böylece köylerine ve kent merkezine doğru büyük bir göçe sahne olan eskinin bu küçük sahil kasabası, Cumhuriyet döneminde sektörde yaşanan büyümeyle birlikte, Karadeniz'in en büyük şehrine ve bir işçi kentine, sektörün işgücü yapısı gereği de bir kadın-işçiler kentine, dönüşmüştür. Çalışmamız, kentte yaşanan bu ekonomik ve toplumsal değişim sürecini çeşitli yönleriyle ele alarak, ekonomik faaliyet ile toplumsal değişme arasındaki ilişkiyi ortaya koymaya çalışmaktadır. Bu ekonomik faaliyetler ise, sadece yerel gelişmelerle değil, ulusal iktisat politikaları ve hatta uluslararası gelişmelerle de yakından ilgilidir. Bu nedenle çalışmamız, yerele odaklanmakla birlikte, monografik bir çalışmanın sınırlarını aşarak, konuyu hem tarihsel boyutuyla hem de içinde yer aldığı daha geniş bir bütünün parçası olarak ele almaktadır. Kente tepeden değil, içinden bakan; belediye başkanlarından çok işçi, köylü ve tüccara odaklanan çalışmamız; kente ilişkin salt kronolojik olayların sıralanması yönteminden de uzaklaşarak, yaşanan değişimde neden-sonuç ilişkisini kurmaya çalışmaktadır. Samsun'un Türkiye'de örneği görülmeyecek oranda kadın işçiye sahip olması, disiplinlerarası özellikteki bu çalışmada, cinsiyet temelli bir yaklaşımı da ön planda tutmamızı gerektirmiştir. Toplumsal (özellikle de kadınların dahil olduğu) süreçleri anlamak için sadece istatistiksel ve yazılı kaynakları kullanmanın yeterli olmayacağı görüşünden hareketle, bu çalışmada, arşiv kaynakları ve kurumsal yayınların yanında sözlü tarih yöntemine de başvurulmuştur.
Özet (Çeviri)
Tobacco was the most important agricultural, commercial and industrial product of the city of Samsun till the 1990's and thus the city was fully open to impacts of the developments in tobacco sector which was under the control of state monopoly and was a very important device in Turkish economy. The tobacco farming started in the second half of the 19th century was reached to all time high in the Republican age; at the same time the tobacco processing and cigarette industry was gathered steam in the city depending on the economy policy of the Turkish Republic. Thus Samsun, once a small town, rapidly receiving migration to its rural and urban areas, gradually increased in population and became the biggest city of the Black Sea area of Turkey. It was from now on a city of laborers, but more than, because of the labor structure of the tobacco sector, a city of women-laborers. Our study, examining the social and economic developments in this city, trying to understand the relation between the economic activities and the social change. However, economic action is related not only to local developments but to national and even international policies. Thus, this study, trying to exceed the borders of a monograph, discuss the problem in a historical approach and as a part of a wider structure. Besides, this study, which interested in not mayors but in workers, peasants and merchants of a city; avoids the method of giving only a chronology of the events; instead, it tries to understand cause and effect relation between the events. The high employment rates of the women in industry in Samsun, required to adopt a gender based approach in this interdisciplinary study. Finally, based on the idea that the social process, especially which including the women, cannot be understood only by the archives and statistics; the method of oral history was used in this study besides the written sources.
Benzer Tezler
- Mondros Ateşkes Antlaşması'nın Milli Mücadele'ye yansımaları
The Armistice Armistice Treaty to National Struggle of reflections
ELİF DÖNMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Türk İnkılap TarihiNevşehir ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EROL SEYFELİ
- Birleşik tiyofen temelli bileşiklerin klik reaksiyonu ile polimerleştirilmesi, elektronik ve optoelektronik özelliklerinin araştırılması ve uygulamaları
Polymerization of fused thiophene based compounds via cli̇k reaction, researching of their electronic, optoelectronic properties and their applications
ALİ BUYRUK
- Ali Sâmî En-Neşşâr (1917-1980) ve düşünce dünyası
Ali Sami En-Nashar (1917-1980) and his world of thought
MAHVOUD HAMADY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET HARMANCI
- 19. ve 20. yüzyıllarda Almanya'da ve Türkiye'de yapılan dilbilimsel çalışmalar üzerine bir inceleme
A research on linguistic studies in Germany and Turkey in 19th and 20th centuries
HATİCE PEKDAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Alman Dili ve EdebiyatıSakarya ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RECEP AKAY
- 19. ve 20. yüzyıllarda Azerbaycan şiirlerinde aşk ve aşık sıfatlarının incelenmesi
19. and 20. centruies i̇nvestigation attributes of love and lover in the Azerbaijan poems
BERNA SOYLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Türk Dili ve EdebiyatıKafkas ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA ŞENEL