Geri Dön

2010-2020 yılları arası İstanbul'da ödenekli tiyatrolarda sahnelenen kadın oyunlarının feminist perspektifle değerlendirilmesi

The evaluation of women's plays in subsidised İstanbul theatres between 2010-2020 with a feminist perspective

  1. Tez No: 690600
  2. Yazar: HÜLYA DOĞAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. SELEN BİRKİYE
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Sahne ve Görüntü Sanatları, Performing and Visual Arts
  6. Anahtar Kelimeler: Feminist Oyunlar, Türkiye Tiyatrosu, Feminist Tiyatro, Kadın Oyunları, Yerli Oyun Yazarları, Feminist Plays, Turkey Theatre, Feminist Theatre, Women's Plays, Turkish Playwrights
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Drama ve Oyunculuk Ana Sanat Dalı
  12. Bilim Dalı: Sahne Sanatları Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 188

Özet

Feminizm, erkek egemen düzenin yarattığı, toplumsal cinsiyet ayrımcılığını, cinsiyetçi sömürüyü ve kadın üzerindeki baskıyı sona erdirmeyi amaçlayan bir harekettir. Aydınlanma döneminden itibaren yüzünü göstermeye başlayan feminist hareket, ilk olarak, kadına ait olan tüm hak ve özgürlüklerin verilmesi, kadının özel, kamusal alanlarda söz sahibi olması, kadının toplumdaki yerinin ve değerinin artırılması amacı ile başlatılmıştır. Tiyatroda uzun zamandır kadın sorunları, eşitsizlik, cinsiyet ayrımı, aile baskısı, toplum baskısı, şiddet gibi birçok tema metinlerde ve sahnelemelerde yerini almış, eleştirel bakış açısı ile okuyucuya ve seyirciye sunulmuştur. Ancak, yazılan ya da sahnelenen her kadın oyunu 'feminist oyun' olarak nitelendirilmemektedir. Kadın oyunu olarak nitelendirilen oyunlar içerisinde feminist izler barındırabileceği gibi hiç barındırmıyor da olabilmektedir. Bu tez çalışması, 2010-2020 yılları arasında İstanbul ödenekli tiyatroları içinde sahnelenen kadın oyunlarının feminist perspektif taşıyıp taşımadığını ortaya çıkartmayı amaçlamaktadır. Bir diğer amaç ise, ödenekli tiyatroların repertuar anlayışlarında 'kadın oyunu/feminist oyun' olarak hangi kriterleri ön plana çıkarttıklarını saptayabilmek ve kadın/feminist oyunlarının genel repertuardaki oranını değerlendirerek, ele alınan üç ödenekli tiyatronun kadın sorununa ne kadar eğildiklerini tespit etmektir. Bu çalışma, incelenen oyunların hangi feminist akımı ya da akımları içerisinde barındırdığını da konu edinmektedir. Çalışmada, yerli oyun yazarlarının kadın oyunu yazarken 'feminizm' ile arasına mesafe koymadığı, ancak tek bir feminist yöntem, eğilim ve dalgadan çok, farklı feminist yaklaşımların kavram ve bakışlarından etkilendikleri görülmektedir. Bu tez, literatür taraması yapılarak birincil ve ikincil kaynaklar yardımı ile desteklenmiştir. İncelenmek üzere İstanbul'da bulunan üç ödenekli tiyatroda sahnelenmiş olan toplam on bir yerli kadın oyunu ile sınırlandırılmıştır. Bu oyunlar; Kadın Sığınağı, Düğün Şarkısı, Tersine Dünya, Sevgili Hayat, Alyoşa, Bir Peri Masalı/Radyum Kızları, Fatima'nın Erkekleri, Lena/Leyla ve Ötekiler, Ben O İstanbul'u Çok Sevdim, Dünyanın Ortasında Bir Yer ve Çın Sabahta'dır. Yabancı kadın oyunları çalışma dışında tutulmuştur (2010-2020 yılları arasında İDT repertuarında 8, İBBŞT repertuarında 5, BBT repertuarında ise 2 yabancı kadın oyunu bulunmaktadır) Üç ödenekli tiyatronun seçilmesindeki amaç, bu üç farklı kurumun kadın sorununa yaklaşımlarını tespit etmektir. Tezde“sahnelenen ya da yazılan her kadın oyunu feminist oyun mudur?”sorusunun izi sürülmüştür. Bu tez çalışması ile Türkiye'deki kadın oyunları ve feminizmin ilişkisi özelinde bir kaynak oluşturmak amaçlanmıştır.

Özet (Çeviri)

Feminism is a movement created by the male-dominated order aimed at ending gender discrimination, sexist exploitation and oppression on women. The feminist movement, which has started to show its face since the Enlightenment period, was first initiated with the aim of giving all rights and freedoms belonging to women, having a voice in private and public spaces, and increasing the place and value of women in society. Many themes such as women's issues, inequality, gender discrimination, family pressure, community pressure, violence have been included in texts and stagings for a long time and presented to the reader and audience with a critical perspective. However, not every female play written or staged is considered a 'feminist play'. Women can have feminist marks in the plays that are described as plays or not at all. This thesis study aims to reveal whether the women's plays staged in Istanbul funded theaters between 2010-2020 have a feminist perspective. Another aim is to determine which criteria the subsidized theaters emphasize as 'women play/feminist play' in their repertoire understanding and to determine how much the three subsidized theaters focus on women's issue by evaluating the ratio of women/feminist plays in the general repertoire. The study also deals with which feminist movement or movements the examined plays contain. In the study, it is seen that indigenous playwrights do not distance themselves from 'feminism' when writing women's plays, but they are influenced by the concepts and views of different feminist approaches rather than a single feminist method, trend and wave. This thesis, was supported by a literature review with the help of primary and secondary sources. It is limited to a total of eleven indigenous women's plays that were staged in three funded theaters in Istanbul to be examined. These plays are; Women's Shelter, Wedding Song, Reverse World, Dear Life, Alyosha, A Fairy Tale/Radium Girls, Fatima's Men, Lena/Leyla and the Others, I Loved That Istanbul, A Place in the Middle of the World and Çın in the Morning. Foreign women's plays were excluded from the study (between 2010-2020, there are 8 foreign women's plays in the İDT repertoire, 5 foreign women's plays in the İBBŞT repertoire, and 2 foreign women's plays in the BBT repertoire). In the thesis,“Is every women's play staged or written a feminist play?”question has been traced. With this thesis, it is aimed to create a resource specific to the relationship between women's plays and feminism in Turkey.

Benzer Tezler

  1. Evaluation of land use land cover change around istanbul airport between years of 2011-2021

    2011 – 2021 yılları arasında istanbul havalimanı çevresi arazi ortusu arazi kullanımı degişiminin degerlendirilmesi

    KANER LEVENT

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik Üniversitesi

    İletişim Sistemleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÇİĞDEM GÖKSEL

  2. İşletmelerde finansal kestirim ve bir uygulama önerisi

    Financial forecast in business and an application proposal

    ABDULLAH ORHAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    İşletmeAnadolu Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NECDET SAĞLAM

  3. The relative impacts of commercial and consumer credits on economic growth: An empirical investigation with vector autoregressive (VAR) model for the case of Turkey in between 2010-2020

    Ticari ve tüketici kredilerinin ekonomik büyüme üzerindeki görece etkileri: Vektör otoregresif (VAR) model ile 2010 ve 2020 yılları arası için Türkiye üzerine ampirik bir çalışma

    CİHAN BALÇIK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Ekonomiİstanbul Üniversitesi

    İktisat (İngilizce) Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. VOLKAN HACIOĞLU

  4. Helen Yayı üzerindeki derin depremlerin odak mekanizma çözümleri

    Focal mechanism solutions of the deep earthquakes at Hellenic Arc

    NİLSU GEÇİMOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Jeofizik Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GONCA ÖRGÜLÜ

  5. 2010-2020 yıllarında Türkiye'de siyasal olanın ortaya çıkması

    Emerge of political between 2010-2020 in Turkey

    BARBAROS KOÇAK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Siyasal Bilimlerİstanbul Medeniyet Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET NOHUTÇU