2010-2020 yılları arası İstanbul'da ödenekli tiyatrolarda sahnelenen kadın oyunlarının feminist perspektifle değerlendirilmesi
The evaluation of women's plays in subsidised İstanbul theatres between 2010-2020 with a feminist perspective
- Tez No: 690600
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SELEN BİRKİYE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sahne ve Görüntü Sanatları, Performing and Visual Arts
- Anahtar Kelimeler: Feminist Oyunlar, Türkiye Tiyatrosu, Feminist Tiyatro, Kadın Oyunları, Yerli Oyun Yazarları, Feminist Plays, Turkey Theatre, Feminist Theatre, Women's Plays, Turkish Playwrights
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Drama ve Oyunculuk Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Sahne Sanatları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 188
Özet
Feminizm, erkek egemen düzenin yarattığı, toplumsal cinsiyet ayrımcılığını, cinsiyetçi sömürüyü ve kadın üzerindeki baskıyı sona erdirmeyi amaçlayan bir harekettir. Aydınlanma döneminden itibaren yüzünü göstermeye başlayan feminist hareket, ilk olarak, kadına ait olan tüm hak ve özgürlüklerin verilmesi, kadının özel, kamusal alanlarda söz sahibi olması, kadının toplumdaki yerinin ve değerinin artırılması amacı ile başlatılmıştır. Tiyatroda uzun zamandır kadın sorunları, eşitsizlik, cinsiyet ayrımı, aile baskısı, toplum baskısı, şiddet gibi birçok tema metinlerde ve sahnelemelerde yerini almış, eleştirel bakış açısı ile okuyucuya ve seyirciye sunulmuştur. Ancak, yazılan ya da sahnelenen her kadın oyunu 'feminist oyun' olarak nitelendirilmemektedir. Kadın oyunu olarak nitelendirilen oyunlar içerisinde feminist izler barındırabileceği gibi hiç barındırmıyor da olabilmektedir. Bu tez çalışması, 2010-2020 yılları arasında İstanbul ödenekli tiyatroları içinde sahnelenen kadın oyunlarının feminist perspektif taşıyıp taşımadığını ortaya çıkartmayı amaçlamaktadır. Bir diğer amaç ise, ödenekli tiyatroların repertuar anlayışlarında 'kadın oyunu/feminist oyun' olarak hangi kriterleri ön plana çıkarttıklarını saptayabilmek ve kadın/feminist oyunlarının genel repertuardaki oranını değerlendirerek, ele alınan üç ödenekli tiyatronun kadın sorununa ne kadar eğildiklerini tespit etmektir. Bu çalışma, incelenen oyunların hangi feminist akımı ya da akımları içerisinde barındırdığını da konu edinmektedir. Çalışmada, yerli oyun yazarlarının kadın oyunu yazarken 'feminizm' ile arasına mesafe koymadığı, ancak tek bir feminist yöntem, eğilim ve dalgadan çok, farklı feminist yaklaşımların kavram ve bakışlarından etkilendikleri görülmektedir. Bu tez, literatür taraması yapılarak birincil ve ikincil kaynaklar yardımı ile desteklenmiştir. İncelenmek üzere İstanbul'da bulunan üç ödenekli tiyatroda sahnelenmiş olan toplam on bir yerli kadın oyunu ile sınırlandırılmıştır. Bu oyunlar; Kadın Sığınağı, Düğün Şarkısı, Tersine Dünya, Sevgili Hayat, Alyoşa, Bir Peri Masalı/Radyum Kızları, Fatima'nın Erkekleri, Lena/Leyla ve Ötekiler, Ben O İstanbul'u Çok Sevdim, Dünyanın Ortasında Bir Yer ve Çın Sabahta'dır. Yabancı kadın oyunları çalışma dışında tutulmuştur (2010-2020 yılları arasında İDT repertuarında 8, İBBŞT repertuarında 5, BBT repertuarında ise 2 yabancı kadın oyunu bulunmaktadır) Üç ödenekli tiyatronun seçilmesindeki amaç, bu üç farklı kurumun kadın sorununa yaklaşımlarını tespit etmektir. Tezde“sahnelenen ya da yazılan her kadın oyunu feminist oyun mudur?”sorusunun izi sürülmüştür. Bu tez çalışması ile Türkiye'deki kadın oyunları ve feminizmin ilişkisi özelinde bir kaynak oluşturmak amaçlanmıştır.
Özet (Çeviri)
Feminism is a movement created by the male-dominated order aimed at ending gender discrimination, sexist exploitation and oppression on women. The feminist movement, which has started to show its face since the Enlightenment period, was first initiated with the aim of giving all rights and freedoms belonging to women, having a voice in private and public spaces, and increasing the place and value of women in society. Many themes such as women's issues, inequality, gender discrimination, family pressure, community pressure, violence have been included in texts and stagings for a long time and presented to the reader and audience with a critical perspective. However, not every female play written or staged is considered a 'feminist play'. Women can have feminist marks in the plays that are described as plays or not at all. This thesis study aims to reveal whether the women's plays staged in Istanbul funded theaters between 2010-2020 have a feminist perspective. Another aim is to determine which criteria the subsidized theaters emphasize as 'women play/feminist play' in their repertoire understanding and to determine how much the three subsidized theaters focus on women's issue by evaluating the ratio of women/feminist plays in the general repertoire. The study also deals with which feminist movement or movements the examined plays contain. In the study, it is seen that indigenous playwrights do not distance themselves from 'feminism' when writing women's plays, but they are influenced by the concepts and views of different feminist approaches rather than a single feminist method, trend and wave. This thesis, was supported by a literature review with the help of primary and secondary sources. It is limited to a total of eleven indigenous women's plays that were staged in three funded theaters in Istanbul to be examined. These plays are; Women's Shelter, Wedding Song, Reverse World, Dear Life, Alyosha, A Fairy Tale/Radium Girls, Fatima's Men, Lena/Leyla and the Others, I Loved That Istanbul, A Place in the Middle of the World and Çın in the Morning. Foreign women's plays were excluded from the study (between 2010-2020, there are 8 foreign women's plays in the İDT repertoire, 5 foreign women's plays in the İBBŞT repertoire, and 2 foreign women's plays in the BBT repertoire). In the thesis,“Is every women's play staged or written a feminist play?”question has been traced. With this thesis, it is aimed to create a resource specific to the relationship between women's plays and feminism in Turkey.
Benzer Tezler
- Evaluation of land use land cover change around istanbul airport between years of 2011-2021
2011 – 2021 yılları arasında istanbul havalimanı çevresi arazi ortusu arazi kullanımı degişiminin degerlendirilmesi
KANER LEVENT
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik Üniversitesiİletişim Sistemleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇİĞDEM GÖKSEL
- İşletmelerde finansal kestirim ve bir uygulama önerisi
Financial forecast in business and an application proposal
ABDULLAH ORHAN
- The relative impacts of commercial and consumer credits on economic growth: An empirical investigation with vector autoregressive (VAR) model for the case of Turkey in between 2010-2020
Ticari ve tüketici kredilerinin ekonomik büyüme üzerindeki görece etkileri: Vektör otoregresif (VAR) model ile 2010 ve 2020 yılları arası için Türkiye üzerine ampirik bir çalışma
CİHAN BALÇIK
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Ekonomiİstanbul Üniversitesiİktisat (İngilizce) Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VOLKAN HACIOĞLU
- Helen Yayı üzerindeki derin depremlerin odak mekanizma çözümleri
Focal mechanism solutions of the deep earthquakes at Hellenic Arc
NİLSU GEÇİMOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Jeofizik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GONCA ÖRGÜLÜ
- 2010-2020 yıllarında Türkiye'de siyasal olanın ortaya çıkması
Emerge of political between 2010-2020 in Turkey
BARBAROS KOÇAK
Doktora
Türkçe
2020
Siyasal Bilimlerİstanbul Medeniyet ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET NOHUTÇU