COVID-19'un sosyal etkileri: Tanı, tedavi ve taburculuk süreçlerine ilişkin toplumbilimsel değerlendirme
The social effects of COVID-19: A sociological evaluation of diagnosis, treatment and discharge periods
- Tez No: 692234
- Danışmanlar: PROF. DR. ENES KABAKCI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 257
Özet
Çin'de 2019 yılının sonunda ortaya çıkan ve Mart 2020 tarihinde pandemi düzeyine ulaşan COVID-19 salgınının küresel bir tehdit oluşturduğuna, bireyden topluma hayatın pek çok alanını peyderpey ve farklı derecelerde etkilediğine ilişkin bilgimiz bilimsel çalışmalar sayesinde gün geçtikçe artmaktadır. Bu araştırmanın amacı, COVID-19 tanısı alan hastalarda korunma-bulaşma deneyimleriyle birlikte tıbbi konuların sosyal bileşenleri; hastanede yatış dönemi özelinde yalıtım, mahremiyet ihlali ve damgalanma-dışlanma açılarından yaşadıkları sorunlar; ekonomik etkilenmeler, insanlar arası ilişkiler bağlamında toplumbilimsel bir değerlendirme yapmaktır. Nitel tekniklerden yüz yüze yarı-yapılandırılmış görüşme yöntemi çevrimiçi olarak kullanılmıştır. Böylece, iyileşen COVID-19 hastalarının tanı, tedavi ve taburculuk dönemlerindeki toplumsal yaşamına yönelik söylem analizi yapılabilmiş, bireysel aktarımlardan topluma ilişkin çıkarımlar yapılması mümkün olmuştur. Araştırmanın özgünlüğü, pandemi sürecinde hastaların tanı ve tedavisinde görev alan bir hekimin alana dair öznel deneyim ve gözlemleri ile sosyolog gözüyle dışarıdan nesnel bir bakışla değerlendirmelerini birleştirmek üzere tasarlanmış olmasıdır. Hastalara ulaşmasında ve onların yaşadıkları süreci anlatmalarını sağlamada hekimlik pratiği, hastaların söylemlerini tartışmada toplumbilimsel kavramlaştırmalar araştırmacıya yol göstermiştir. Pandeminin sosyal eşitlik kavramı üzerine eşitsizliği yeniden üreten etkisi olabileceği, kapatma kavramı üzerinden kesin yalıtımın sosyal açıdan olumsuz etkiler yaratabileceği, damgalanmanın hastalığı geçirmiş kişileri ve yakınlarını mahremiyet ihlaline varan yaklaşımlarla dışlanmaya maruz bırakabileceği, sosyal ilişkilerde dayanışmanın öne çıkmasıyla toplumbilimsel anlamdaki olumsuz etkilerin zayıflayabileceği önermeleri test edilmektedir. Bulgular arasında yalıtımın pek çok sosyal ve psikolojik olumsuz etkilerinin olduğu, özellikle gelir düzeyi düşük kişilerin ekonomik kayıplarının fazla olması nedeniyle sosyal eşitsizliğin yeniden üretildiği, toplumsal işbölümünü güçlendiren dayanışma örneklerinin çeşitlendiği ortaya konmaktadır. Ayrıca mahremiyet ihlali kavramının sınırlarının silikleştiği, bu durumun maruz kalanlar tarafından mazur görülebildiği, kendini-dışlama tavrına sık rastlandığı, COVID-19'un damga arketipleri arasına girdiği de gözlemlenmektedir. Sağlık sosyolojisi kapsamında değerlendirilebilecek bu araştırma, pandemi özelinde sağlık-hastalık eksenindeki çalışmalara tıp bilimi dışında, ancak içeriden bir yaklaşımla katkı sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
COVID-19 is a disease with a process from an epidemic propagated in China at the end of year 2019 and announced as 'pandemic' in March, 2020. Our knowledge about the cascading and inclusive effects of COVID-19 on almost every aspect of both individual and community life accumulates owing to scientific studies. The aim of that study is to make sociological evaluations on social components of medical issues as protection-contagion axis; interactional concepts as isolation, privacy, and stigmatization-separation experiences in and out of the hospital; economic effects; interpersonal relations. To use a qualitative study design with face-to-face (though via internet), semi-structured interviews make it possible to make discourse analyses on several social cases related with diagnosis, treatment, and discharge of COVID-19 patients, and in the final analysis to make inferences on social scope through the individual data. The originality of the study is being designed and investigated by a researcher who used the experience of both fields as a physician worked with COVID-19 patient and a sociologist familiar with sociologic thinking. The main hypotheses of the present study presuppose that; (1) the presence of social inequality related with pandemic, although at first sight seen through a perception error as being an 'equalizer'; (2) the social negative effects of strict isolation in respect to 'confinement'; (3) violation of privacy brought about the stigmatization and exclusion of patient and other family members; (4) due to solidarity arising in social relationships the sociological negative impacts of the disease diminish. The findings of that study have shown existence of several social and physiological problems related to isolation, reproduction of inequality through further economic loss among economically vulnerable population, the expansion of scope for 'public interest' concepts besides fading of the borders in privacy and unconventional excuse for that situation by the exposed individual, frequent attitude of self-exclusion, the introduction of COVID-19 into the stigma archetypes, and diversification of the solidarity examples strengthen the social division of labor. The present study considered in the scope of Health and Disease Sociology contributes to the studies on health-diseases particularly in pandemic era not from out of medical science, but as an insider observer.
Benzer Tezler
- COVİD-19 tanısı ile Hacettepe Üniversitesi erişkin hastanesinde izlenen hastaların hastalık ile ilgili risk algıları ve yaşam tarzı değişikliği planlarının değerlendirilmesi
Evaluation of disease-related risk perceptions and lifestyle change plans of patients followed up at Hacettepe University adult hospital with the diagnosis of COVİD-19
KAMIL ZARNISHANOV
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
İç HastalıklarıHacettepe Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLAY SAİN GÜVEN
DR. ÖĞR. ÜYESİ NURSEL ÇALIK BAŞARAN
- COVİD-19 geçiren hemşirelerin psikososyal açıdan etkilenme durumlarının incelenmesi
Examination of psychosocial effects of nurses who had COVİD-19
ERGÜN TİKEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HemşirelikHaliç ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLCAN KENDİRKIRAN
- COVID-19'un sosyal ve ekonomik etkilerine üzerine bir analiz
COVID-19's economic and social effects (A comparative study)
ABDEL RAHMAN AYMAN ABDEL RA'UOF KHAIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
EkonomiSakarya Üniversitesiİslam Ekonomisi ve Finansı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAHMUT BİLEN
- Salgının (COVID-19) sosyal etkileri: Dini düşünce ve hayata yansımaları (Afyonkarahisar örneği)
Social effects of the outbreak (COVID-19): Religious thought and its reflections to life (example of Afyonkarahisar)
HAYATİ DUMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYRİ ERTEN
- Covid-19 salgınının Erzurum'da müzik sektörü çalışanları üzerindeki etkilerinin belirlenmesi
Determining the effects of the Covid-19 outbreak on music industry employees in Erzurum
HABİP ÇEMÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MüzikAtatürk ÜniversitesiMüzik Bilimleri Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞEVKİ ÖZER AKÇAY