Hekimin tıbbi uygulama hatalarından (malpraktis) doğan hukuki sorumluluğu
Legal responsibility of the physician arising from medical malpractice
- Tez No: 693755
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MAHMUT KİZİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: KTO Karatay Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 137
Özet
Tıpta yanlış uygulama, tıbbi malpraktis, hekim hatası, hekimliğin kötü uygulanması gibi birçok farklı isimle anılan tıbbi uygulama hataları bu tezin ana konusudur. Bu konu, başta doktorlar olmak üzere hastaneler, hemşireler ve tüm sağlık çalışanlarını kapayan bir husustur. Dünya Tabipler Birliği'ne göre tıbbi malpraktis;“Hekimin tedavi sırasında standart uygulamayı yapmaması, beceri eksikliği veya hastaya tedavi vermemesi ile oluşan zarar.”olarak tanımlanmıştır. Hekim hataları dolayısı ile hastanın sağlığında zarar meydana gelmesi hali, hukuk sistemimiz tarafından da güvence altına almıştır. Bu güvencenin hukuki dayanağı başta Anayasa'nın 17. maddesi ile düzenlenmiş olan yaşam hakkıdır. Anayasa'nın 90. maddesi 5. fıkrası gereği iç hukukumuzun parçası olan Avrupa Biyotıp Sözleşmesi'nin 4. maddesinde malpraktis kavramı ile ilgili olarak;“Araştırma dâhil, sağlık alanında her müdahalenin, ilgili meslekî yükümlülükler ve standartlara uygun olarak yapılması gerekir.”şeklinde düzenleme mevcuttur. Hastalara sağlık hizmeti verilirken tıbbi müdahalenin dünya standartlarına uygun şekilde tamamlanmasının sağlanması ve bunun anayasa ile kanunlarda korunmuş olması hukuk devleti olmanın gereğidir. Tıbbi müdahalelerin kişilerin sağlığında oluşturacağı zararlı etkiler dolayısı ile tıbbi müdahalede bulunma yetkisi başta hekim olmak üzere sağlık çalışanlarına verilmiştir. Tıbbi müdahale sonucu hekimin hukuki sorumluluğunun tespiti için hasta ile hekim arasındaki ilişkinin hukuksal niteliği belirlenmelidir. Hasta ve hekim arasındaki hukuki ilişkisinin cinsi; doktrindeki baskın görüşe ve Yargıtay içtihatlarına göre, TBK'nın 502. maddesi kapsamında vekâlet sözleşmesi olduğudur. Hukuki ilişkinin vekalet sözleşmesi kapsamında değerlendirilmesi durumunda, tıbbi uygulama hatalarında hekimin hukuki sorumluluğunda sözleşmeye aykırılık hükümleri uygulanır. Hekim, mesleği ile ilgili eylemleri icra ederken hukuksal bir takiple karşı karşıya kalır. Hekim tıbbi işlemlerde bulunurken süreci gereği gibi yönetmeli ve sürecin öngörülebilir olası sonuçlarını değerlendirebilmelidir. Hekim mesleki faaliyetlerde bulunurken bu eylemlerin, mesleki kabul edilebilirlik ölçülerde olması gerekir. Her tıbbi müdahale hasta açısından belirli bir risk oluşturur. Bu nedenle, zaten risk barındıran hekim uygulamaları sonrası oluşan istenmeyen her sonuç malpraktis olarak nitelendirilemez. Hekim, tıbbi standartları doğru ve eksiksiz bir biçimde uygularsa hastanın sağlığında meydana gelen komplikasyonlardan sorumlu tutulamaz. Hekim hatalarında genellikle kasti bir eylem değil ihmal ve dikkatsizlik söz konudur. Yani hukukun hangi durumları malpraktis olarak değerlendireceği nedensellik ilişkisi ile ilgilidir. Tıbbi malpraktiste hekime hukuki ve cezai sorumluluk yüklemenin temel şartı bu nedensellik bağının mevcudiyetidir. Bu bağlamda tıbbi malpraktisten söz edilebilmesi için hekimin eyleminin kusurlu olması ve bu eylem neticesinde bir zarar meydana gelmesi gerekmektedir. Tıbbi malpraktisin oluşabilmesi için hastanın sağlığında meydana gelen zarar, hekimin tıp kurallarına ve meslek etiğine aykırı müdahale veya müdahalesizlik neticesinde meydana gelmelidir. Tıbbi hatalar; doğru tıbbi işlemleri yanlış uygulamak, gerekli işlemi yapmamak veya yanlış tıbbi işlemi uygulamak şeklinde ortaya çıkabilir. Hekimin tıbbi müdahalesinin malpraktis kapsamına girmemesi açısından en önemli ve geniş sorumluluğu dikkat ve özen yükümlülüğü oluşturur. Hekimin yanlış uygulamasından kaynaklanan bir zararın meydana gelmesi ile hekimin hukuki, cezai, idari ve mesleki sorumluluğu söz konusu olur. Hekimin hatalı tıbbi uygulaması sonucunda, hukuki anlamda kusuru oranında tazminata hükmedilir. Cezai açıdan ise TCK'da belirtilen ilkeler çerçevesinde cezalandırılması söz konusu olur. Hekimin hukuki ve cezai sorumluluğundan kaynaklanan davalar adli yargının alanına girmektedir. Anahtar Kelimeler Malpraktis, hukuki sorumluluk, kusur, sağlık hukuku, aydınlatılmış onam, tıbbi standartlar.
Özet (Çeviri)
The main subject of this project is the medical malpractice, which is mentioned by many different names in practice, such as“Misapplication in Medicine”,“Physician Error”,“Medical Malpractice”,“Poor Practice of Medicine”. In practice, this issue covers first of all doctors then many hospitals, nurses and all health workers. According to the World Medical Association, Medical Malpractice was defined as“failure of standard treatment during treatment, lack of skills, damage caused by non-treatment of the patient”. The state caused by damage of the patient due to physician errors is also guaranteed by our legal system. The legal basis of this assurance is the right to life which is regulated by the“Constitution”(Article 17). In addition, Article 4 of the European Biomedicine Convention, which is part of our domestic law pursuant to Article 90/5 of the Constitution, states that“Every intervention in the field of health, including research, must be carried out in accordance with relevant professional obligations and standards”. It is necessary to be a state of law to ensure that medical interventions are completed in accordance with world standards while providing health care to patients and that this is protected in the constitution and laws. Due to the potential harmful effects of medical interventions on the health of people, the authority to perform medical intervention has been given to healthcare professionals, especially physicians. In order to determine the legal responsibility of the physician as a result of the medical intervention, the legal nature of the relationship between the patient and the physician should be determined. According to dominant view of doctrine and The Court of Cassation, the legal relationship between physician and patient is attorney agreement within the article 502 of Turkish Code of Obligations. In the event that the legal relationship is evaluated within the scope of attorney agreement, provisions of being incongruent to contract will be implement for the legal responsibility of physician. The physician is faced with a legal follow-up while taking actions related to his / her profession. While performing medical procedures, the physician should manage the process properly and be able to evaluate the predictable possible results of the process. When physician conducts professional activities, these actions should be within the scope of professional acceptability. Every medical intervention poses a certain risk to the patient. Therefore, any undesirable outcome that occurs after physician practices that already involve risk is not considered as malpractice. If the physician applies the medical standards correctly and completely, she / he will not be held responsible for complications in the patient's health. The point in question at physician error is not deliberate action but it is neglect and carelessness. In other words, the situations in which the law considers malpractice are designed with a causal relation. In medical malpractice, the basic condition of imposing legal and criminal responsibility on the physician is the existence of this causality. In this context, in order to talk about medical malpractice, the physician's action must be faulty and a damage must occur as a result of this action. In order for medical malpractice to occur, the damage to the health of the patient must occur as a result of the physician's intervention against the medical rules and professional ethics or the non-intervention. Medical errors can occur in the form of incorrectly performing the correct medical procedures, not performing the necessary action, or performing the wrong medical procedure. The obligation of attention and care constitutes the most important and extensive responsibility of the physician in terms of being included in the scope of malpractice of medical intervention. The legal, criminal, administrative and professional liability of the physician will begin with the occurrence of a damage caused by the wrong practice of the physician. As a result of the wrong medical practice of physicians, legal compensation will be ruled in proportion to the defects. And from the criminal point of view, it will be punished according to the principles specified in the Turkish Penal Code. Cases arising from the legal and criminal liability of the physician are within the scope of the judicial jurisdiction. Keywords Malpractice, legal responsibility, fault, public health legislation, informed consent, medical standards.
Benzer Tezler
- Hekimin tıbbi uygulama hatalarından doğan hukuki sorumluluğu
Legal responsibility of the physician due to medical malpractice
NUR YÜCEL SARIBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Hukukİzmir Ekonomi ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CEM ÖZCAN
- Tıbbi malpraktis halinde hukuki sorumluluk ve Irak uygulaması
The legal liability in case of medical malpractice and implementation in Iraq
MOHAMMED SABIT SHAREEB SHAREEB
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
HukukSüleyman Demirel ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SÜLEYMAN DOST
- Türk ceza hukuku bağlamında psikiyatride tıbbi uygulama hataları
Malpratice in psychiatry in the context of Turkish criminal law
MİRAY SEZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Hukukİstanbul Bilgi ÜniversitesiHukuk Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZNUR SEVDİREN
PROF. DR. AHMET TAMER AKER
- kadın hastalıkları ve doğum servislerinde yaşanan tıbbi hataların Sağlık Hukuku yönünden değerlendirilmesi
obstetrics and gynecology services evaluation in terms of medical errors are experienced in Health Law
ERGÜN SÜMER
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
HukukGaziantep ÜniversitesiSağlık Hukuku Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE ALMILA TANRIVERDİ
- Tıp Hukuku bakımından hekimin cezai sorumluluğu
Criminal responsibility of physician in terms of Medical Law
GUNEL FARZALİYEVA