Türkiye'de popüler dini bilgi ve kaynakları üzerine nitel bir araştırma
A qualitative research on popular religious knowledge and its sources in Turkey
- Tez No: 694431
- Danışmanlar: PROF. DR. İHSAN ÇAPCIOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Din Sosyolojisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 412
Özet
Bu araştırmada popüler dini bilgi kaynaklarından hareketle Türkiye'de, geniş halk kitleleri içerisinde ne tür bir din anlayışının geliştiğinin ve eğilimlerin ne yönde olduğunun anlaşılması amaçlanmaktadır. Bu anlama faaliyeti içerisinde popüler düzeyde ne tür dini bilgilerin dolaşımda olduğu konusuna popüler dini kitaplar ekseninde odaklanılmaktadır. Bu amaçla yapılan araştırma ile bilgi-toplum ilişkisi bilgi sosyolojik perspektifle ele alınırken 'bilginin toplumsal inşası' ve 'fenomenoloji' kuramsal bakış açısı olarak belirlenmiştir. Buradan hareketle dini bilgi ve toplum arasında nasıl bir karşılıklılık ilişkisi olduğu ortaya konulmaya çalışılmıştır. Araştırmada nitel araştırma paradigması benimsenirken konunun tarihsel gerçekliğe de temas etmesi sebebiyle tarihsel karşılaştırmalı bir bakış açısı benimsendi. Bu amaçla Cumhuriyet Türkiye'sinde dini kitap yayımına odaklanılarak tarihsel bir çerçeve çizildi. Nitel araştırma paradigması çerçevesinde araştırma konusunun önemli bir paydaşı olarak Ankara Hacı Bayram Çarşısı ve İstanbul Yümni İş Merkezinde belirlenen dini kitapçılarla yarı yapılandırılmış mülakatlar gerçekleştirildi. Mülakat verileri ışığında, üç ana tema (dinî kitapçı, din okuru, dinî kitap) bağlamında dini bilginin nesnelleşmesi, süreklilik ve değişim ekseninde analiz edildi. Popüler dinî kitaplar, dinî yayıncılık tarihi de dikkate alındığında bir taraftan halk dindarlığının sürekliliğini diğer taraftan popüler kültür eksenli yeni anlatılarla birlikte bir değişimi ifade etmektedir. Bu değişim kitapçı, okur ve kitap profillerinin dönüşümü çerçevesinde meydana gelmektedir. Böylece seküler bir dünyada Türk toplumunun dinî hayatında gelişmekte olan dönüşümü yansıtmaktadır. Popüler dini bilgi kaynakları hem geleneksel hem de modern ve postmodern motifleriyle Türk toplumunun dini hayatını beslemeye devam etmektedir. Bu kaynaklar üzerinden gündelik dini hayatın çözümlenmesi, toplumsal gerçekliği anlama çabalarına bir katkı sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
In this research, it is aimed to find out what kind of religious understanding has developed among the large masses of the people in Turkey and what the trends are, based on popular religious knowledge sources. In this understanding process, the topic of what kind of religious knowledge is in circulation at the popular level is emphasized on the axis of popular religious books. In this research, while the knowledge-society relationship is discussed from a sociological perspective, 'social construction of knowledge' and 'phenomenology' are designated as theoretical perspectives. Starting from this point of view, it has been tried to unearth the reciprocity relationship between religious knowledge and society. While adopting a qualitative research paradigm in the research, a historical comparative perspective was adopted because the subject also adresses historical reality. For this purpose, a historical framework was drawn by focusing on the publication of religious books during republican era in Turkey. Within the framework of the qualitative research paradigm, semi-structured interviews were carried out with the religious bookstores predetermined in Ankara Hacı Bayram Bazaar and Istanbul Yumni Business Center as an important partner of religious publishing field. In the light of the interview data, the objectification of religious knowledge in the context of three main themes (religious bookseller, reader of religion, religious book) was analyzed on the axis of continuity and change. Taking the history of religious publishing into account, religious books represent the continuity of popular folk religiosity on the one hand and a change with new narratives based on popular culture on the other. This change takes place within the framework of the transformation of bookstore, reader and book profiles. Thus, it reflects the evolving transformation in the religious life of Turkish society in a secular world. Popular religious knowledge sources continue to feed the religious life of Turkish society with both traditional and modern and postmodern motifs. The analysis of daily religious life through these sources contributes to the efforts to understand social reality.
Benzer Tezler
- Din sosyolojisi açısından dini toplulukların yeni mekânları: Youtube kanalları
New spaces of religious communities in terms of sociology of religion: Youtube channels
TANSU ABDALOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinKastamonu ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM YENEN
- Electricity consumption forecasting of turkey usingrecurrent neural networks
Tekrarlayan sınır ağlarıyla Türkiyenin elektriktüketim tahmini
FATEMEH GANDOMI TAJRAQ
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Uygulamaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEFER BADAY
- Selim Sırrı Tarcan ve İsveç jimnastiği: Beden eğitiminde İsveç modelinin II. Meşrutiyet dönemi Türk eğitim sistemine entegrasyonu
Selim Sırrı Tarcan and Swedish gymnastics: Integration of Swedish model in physical education into Turkish education system of second constutional period
OSMAN TOLGA ŞİNOFOROĞLU
Doktora
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM YILDIRAN
- Türkiye'de milli sinema akımında kadın temsili
Representation of women in the national cinema movement in Turkish cinema
AYŞE YILDIRIM ÖZŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Radyo-TelevizyonBolu Abant İzzet Baysal Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DERYA ÇETİN
- 2000'lı yılların popüler Türk romanlarında yaygın temaların söz varlığı
The vocabulary of the common themes i̇n the popular Turkish novels i̇n the 2000's
ÖZLEM KAVALCI GÖKTEPE
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimGaziosmanpaşa ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. SAMİ BASKIN