Kendini nesneleştirme kuramı bağlamında görünüme yönelik sosyal tutumlar ve beden imgesi arasındaki ilişkinin cinsiyet ve yaşam yeri açısından incelenmesi
Investigation of the relationship between social attitudes towards appearance and body image in terms of gender and living place in the context of self-objectification theory
- Tez No: 694844
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EDA KARACAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Kendini nesneleştirme, vücut algısı, görünüme yönelik sosyal tutumlar, kırsal alan, kentsel alan, depresyon, Self-objectification, body image, social attitudes towards appearance, rural area, urban area, depression
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ufuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 80
Özet
Kişilerin beden algısını oluştururken referans aldığı standartların belirlenmesinde kültür, medya, kitle iletişim araçları, aile, arkadaş grubu, fiziksel faktörler, ergenlik dönemi ve benlik saygısı gibi unsurların rolü büyüktür. Dolayısıyla yaşam boyunca değişime uğrayan beden, fiziksel olduğu kadar kültürel bir olgudur ve pek çok farklı bağlamda incelenmesi mümkündür. Fredrickson ve Roberts (1997) tarafından oluşturulan nesneleştirme kuramı, özellikle kadınların kendi fiziksel benliklerine ilişkin bakış açılarının temelini genel anlamda kültürün etkisi ile içselleştirdikleri varsayımına dayanır. Bu tez çalışmasında da kentsel ve kırsal alanda yaşayan kadın ve erkeklerde nesneleştirilmiş beden bilinci, vücut algısı, depresyon ve görünüme yönelik sosyal tutumlar arasındaki ilişkileri incelemek amaçlanmıştır. Çalışmanın örneklemini kırsal ve kentsel alanda yaşayan 18 yaş üstü kadın ve erkeklerden oluşan toplam 611 kişi oluşturmaktadır. Çalışmada katılımcılara çevrimiçi Demografik Bilgi Formu, Nesneleştirilmiş Beden Bilinci Ölçeği, Vücut Algısı Ölçeği, Beck Depresyon Ölçeği ve Görünüme Yönelik Sosyal Tutumlar Ölçeği uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre cinsiyete bağlı olarak kadınların beden izlemesi, beden utancı ile ince ve yağlı vücudun içselleştirilmesi erkeklerden daha fazla iken kaslılığın içselleştirilmesi, genel çekiciliğin içselleştirilmesi, akran önemi ile depresyon düzeyi kadınlara kıyasla erkeklerde daha yüksek bulunmuştur. Ancak, yaşam yerine (kırsal/kentsel) göre araştırma değişkenleri açısından herhangi bir farklılık elde edilmemiştir. Katılımcıların yaşlarına göre ise yalnızca 36 ve üzeri yaş grubunun, daha genç yaş grubuna (18-25 yaş) kıyasla genel çekiciliğin içselleştirilmesinde etki gücü çok yüksek olmayan görece olarak daha yüksek puanlar aldığı belirlenmiştir. Ayrıca hem kentsel hem de kırsal alanda yaşayan katılımcılarda genel çekiciliğin içselleştirilmesi beden memnuniyetini pozitif yönde yordarken; aile baskısı negatif yönde yordamıştır. Kadın ve erkek örneklemde ise beden memnuniyetini farklı değişkenler yordamaktadır. Çalışmanın sonuçları literatür ışığında tartışılmış, mevcut literatürle olan benzerlik ve farklılıkları ayrıntılı olarak ele alınmıştır.
Özet (Çeviri)
Factors such as culture, media, mass media, family, group of friends, physical factors, adolescence, and self-esteem have a great role in determining the standards that people refer to when creating their body image. Therefore, the body, which changes life, is as much a cultural phenomenon as it is physical, and it is possible to examine it in many different contexts. The objectification theory created by Fredrickson and Roberts (1997) is based on the assumption that women, in particular, internalize their perspectives on their physical selves with the influence of culture in general. This thesis, it is aimed to examine the relationships between objectified body awareness, body image, depression, and social attitudes towards the appearance in men and women living in urban and rural areas. The sample of the study consists of a total of 611 people, consisting of men and women over the age of 18, living in rural and urban areas. In the study, the online Demographic Information Form, Objectified Body Consciousness Scale, Body Perception Scale, Beck Depression Scale, and Social Attitudes towards Appearance Scale were applied to the participants. According to the results obtained, depending on gender, women's body monitoring, body shame, and internalization of the thin and fat body were higher than men, while internalization of muscularity, internalization of general attractiveness, peer importance, and depression levels were found to be higher in men compared to women. However, no difference was found in terms of research variables according to living place (rural/urban). According to the age of the participants, it was determined that only the 36 and over age group received relatively higher scores, which were not very influential, in internalizing the general attractiveness compared to the younger age group (18-25 years old). In addition, internalization of general attractiveness predicted body satisfaction positively in both urban and rural participants; family pressure was predicted negatively. Body satisfaction is predicted by different variables in male and female samples. The results of the study were discussed in the light of the literature, and the similarities and differences with the existing literature were discussed in detail.
Benzer Tezler
- Kadınların beden bağlamında kendini nesneleştirme deneyimleri ve karşı duruş stratejileri
Women's self-objectification experiences and resistance strategies within the context of the body
İPEK CAVLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiHacettepe ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASLIHAN ÖĞÜN BOYACIOĞLU
- Jean Baudrillard'ın simülasyon kuramı bağlamında bir simülakr olarak tanrı
God as a simulacrum in the context of Jean baudrillard's Simulation theory
HİKMET ÇAMCI
- Julia Kristeva ve Judith Butler bağlamında 'özne': Failliğin inşası
'the subject' in the context of Julia Kristeva and Judith Butler: The construction of agency
DERYA ŞENGÜN ÖZEN
- Nesneleştirme kuramı, sistemi meşrulaştırma kuramı ve çelişik duygulu cinsiyetçilik perspektiflerinden kendini nesneleştirmenin incelenmesi
Testing self-objectification from the perspective of objectification, system justification and ambivalent sexism theories
YAĞMUR YAĞMURCU
- An experimental study on women to understand negative mood, appearance anxiety, body dissatisfaction, and body shame considering adlerian theory and objectification theory
Kadınlardaki olumsuz duygu durumu, görünüm kaygısı, beden memnuniyetsizliği ve beden utancını adleryan kuram ve nesneleştirme kuramı ile anlamak üzere yapılan deneysel bir çalışma
TUĞBA YILMAZ
Doktora
İngilizce
2017
PsikolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM BOZO