Sosyal bilgiler 6. ve 7. sınıf ders kitaplarında kültürel miras öğrenme alanı kapsamında kadın karakterlerin incelenmesi
Investigation of female characters in social studies 6th and 7 th grade textbooks within the scope of cultural heritage learning area
- Tez No: 696536
- Danışmanlar: PROF. DR. BÜLENT AKBABA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Bilgiler Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
Araştırma ortaokul 6. ve 7. Sınıf MEB Sosyal Bilgiler ders kitaplarındaki“Kültür ve Miras”öğrenme alanında kadın kahramanların yerini incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Doküman incelemesi yönteminin kullanıldığı çalışmada veriler, 2020- 2021 eğitim-öğretim yılında kullanımda olan 6. ve 7. Sınıf MEB Sosyal Bilgiler ders kitaplarından elde edilmiştir. Elde edilen veriler beş farklı alt probleme göre değerlendirilmiştir. Buna göre kadın karakterlerin sıklık yönünden; hem 6. sınıf hem de 7. sınıf ders kitabında erkek karakterlere oranla daha düşük seviyede olduğu belirlenmiştir. İçerik ile kadın görsellerinin uyumu yönünden; 6. sınıflarda 2019 ve öncesi yayınlanan ders kitaplarında az da olsa kadın görsellerine yer verilirken, 2020 yılına ait ders kitabında hiçbir kadın görseline yer verilmediği; 7. sınıf ders kitabında ise sekiz adet kadın görselinin yer aldığı ve bu görsellerin ele alınan içerikle de uyumlu olduğu görülmüştür. Buna karşın erkek görselleri ile kıyaslandığında kadın görsel sayısı çok daha azdır. Kadın kahramanlara yüklenen misyon yönünden; 6. sınıf ders kitaplarında altı adet kadın kahraman yer alırken, bu kadın kahramanlara ev hanımı olmaları yönüyle evlenilen kadın misyonu, kız çocuklarına ise kıymetsiz evlat misyonunun yüklendiği; 7. sınıf ders kitaplarında ise dört kadın kahramana yer verilirken, bu kadın kahramanlara annelik, ülkeyi yöneten kadın, yöresel kıyafetli kadın ve araştırmacı-yazarlık misyonu yüklendiği belirlenmiştir. Kadın kahramanların meslekleri yönünden 6. sınıf ders kitabında yer alan kadın kahramanların mesleklerinin tüccar olduğu belirtilen bir kahraman dışında net olarak verilmediği, 7. sınıf ders kitabında da yazar olduğu belirtilen bir kahraman dışında diğer kadın kahramanların mesleklerine açıkça yer verilmediği belirlenmiştir. Kadın kahramanlar aracılığı ile öğrencilere kazandırılmaya çalışılan değerler yönünden; 6. sınıf ders kitabında kendi milleti dışında biri ile evlenen Çinli prenses aracılığıyla özgürlük değeri, İslamiyet'in gelişi ile kız çocuklarına hak ettikleri değerin verilmesi yönüyle eşitlik değeri, ilk iman eden kişi olan Hatice karakteri ile sevgi, saygı, aile birliğine önem verme ve dayanışma değerleri, peygamber efendimizin annesi olan Amine kahramanı ile sevgi, aile birliğine önem verme değerleri, Hz. Ali'nin halifeliğine karşı çıkan Ayşe kahramanı ile eşitlik ve özgürlük değerleri verilirken; 7. sınıf ders kitabında; padişah ile soru cevap şeklindeki sohbet eden Sara Hatun kahramanı ile eşitlik değeri, görsel kıyafeti sergilenen Rum köylü kadın ve ev giysili Türk kadın kahraman ile estetik değerine vurgu yapıldığı görülmektedir.
Özet (Çeviri)
The research was carried out to examine the place of female protagonists in the“Culture and Heritage”learning area in the 6th and 7th grade MEB Social Studies textbooks. In the study, in which the document review method was used, the data were obtained from the 6th and 7th grade MEB Social Studies textbooks in use in the 2020-2021 academic year. The data obtained were evaluated according to five different sub-problems. Accordingly, in terms of the frequency of female characters; It has been determined that both the 6th and 7th grade textbooks are at a lower level than the male characters. In terms of the harmony between the content and the images of women; While there are few images of women in the 6th grade textbooks published in 2019 and before, no female images are included in the textbooks for 2020; It was seen that there were eight images of women in the 7th grade textbook and these images were also compatible with the content discussed. On the other hand, the number of female images is much less when compared to male images. In terms of the mission imposed on the heroines; While there are six heroines in the 6th grade textbooks, these heroines are given the mission of being married as housewives, and the mission of worthless children to girls; While four heroines were included in the 7th grade textbooks, it was determined that these heroines were assigned the mission of motherhood, the woman who ruled the country, the woman in local dress, and the researcher-authorship. In terms of the professions of the heroines, it has been determined that the professions of the heroines in the 6th grade textbook are not clearly given except for one hero who is stated to be a merchant, and the professions of other female heroes are not clearly included in the 7th grade textbook, except for one hero who is stated to be an author. In terms of the values that are tried to be gained to the students through the female heroes; In the 6th grade textbook, the value of freedom through a Chinese princess who married someone other than her own nation, the value of equality in terms of giving girls the value they deserve with the advent of Islam, love, respect, giving importance to family unity and solidarity with the character of Hatice, the first person to believe. values, love with the hero Amine, the mother of our prophet, values of giving importance to family unity, Hz. Ali. While the values of equality and freedom are given with the hero Ayşe, who opposes Ali's caliphate; In the 7th grade textbook; It is seen that the value of equality with the heroine Sara Hatun, who had a question-answer conversation with the sultan, the aesthetic value with the Greek peasant woman in her visual outfit and the Turkish heroine in a house dress, and the values of science.
Benzer Tezler
- Açık ve örgün eğitim sosyal bilgiler ders kitapları ve öğretim programında somut olmayan kültürel miras ögelerinin incelenmesi
Examination of the intangible cultural heritage elements in open and formal education social studies textbooks and curriculum
AYŞEGÜL PEHLİVAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimAnadolu Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE KOLAÇ
- Representation of cultural heritage in textbooks: examination of the ıllustrations in the 4th and 5th grade social studies textbooks (1974-2009) in Turkey
Ders kitaplarında kültürel mirasın sunumu: Türkiye'deki 4. ve 5. sınıf sosyal bilgiler ders kitaplarındaki (1974-2009) görsellerin incelenmesi
SENEM GÜLER BIYIKLI
- Sosyal bilgiler ders kitaplarının somut olmayan kültürel miras açısından incelenmesi
An examination on the books of social sciences lesson in terms of intangible cultural heritage
BAHAR GÜRKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimÇukurova Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUZAFFER SÜMBÜL
- Duyarlılık değerinin sosyal bilgiler dersi bağlamında farklı boyutlarıyla incelenmesi
Investigation of sensitivity value in the context of social information course with differen dimensions
TAYFUN KELEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADEM BELDAĞ
- Sosyal bilgiler dersi öğretim programı ve ders kitaplarında tarihi metinlerin değerler açısından incelenmesi
Examination of historical texts in social studies course teaching program and textbooks in terms of values
AYŞE YALÇIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimBartın ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞEGÜL TURAL
