Türkiye'de gazetecilik mesleğinin güvencesizleşme süreci
The precarious process of journalism profession in Turkey
- Tez No: 699816
- Danışmanlar: PROF. DR. SELDA BULUT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Gazetecilik, Journalism
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gazetecilik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 356
Özet
Bu araştırma Türkiye'de gazetecilik mesleğinin güvencesizleşme sürecini, çalışma ilişkilerinde yaşanan güvencesizleşmeyi ve buna bağlı olarak mesleki pratiklerde meydana gelen değişimi anlamaya yönelik yapılmıştır. Yapılan çalışmayla Türkiye'de gazetecilik mesleğindeki güvencesizleşme sürecini çalışma koşullarında yaşanan kötüleşmeler üzerinden açıklamak ve buna bağlı olarak mesleki pratiklerde meydana gelen dönüşümü ve gazetecilerin bu duruma yönelik mücadelesini anlamlandırabilmek amaçlanmaktadır. Bu kapsamda öncelikle güvencesizleşme kavramı, güvencesizleşmenin tarihsel süreci, mesleklerin profesyonelleşmesi ile güvencesizleşme arasındaki ilişki ve güvencesizleşme sürecine yönelik örgütlenme pratikleri kavramsal çerçevede açıklanmıştır. Sonrasında gazetecilik mesleğinin profesyonelleşme süreci ve 1980 sonrası neoliberal politikalarla birlikte alanda görünürlüğünü artıran güvencesizleşme tartışılmıştır. Bulgular kısmında nitel ve nicel veri toplama tekniklerinin bir arada kullanılmasına imkân tanıyan karma yöntem kullanılmıştır. Yazılı, görsel, dijital ve serbest alanda, ulusal düzeyde gazetecilik faaliyetini yürüten 209 kişiyle online anket yapılmış, 15 gazeteciyle ise derinlemesine mülakat gerçekleştirilmiştir. Anket ve mülakatlardan elde edilen veriler karma yöntemin açıklayıcı ardışık sıralı desenine göre değerlendirilmiştir. Öncelikle düşük ücretler, işsizlik, sendikasızlaşma, sosyal haklarda gerileme, esnek istihdam, çalışma sürelerinin ve yoğunluğunun artışı gibi çalışma koşullarında meydana gelen güvencesizleşme süreci incelenmiş, sonrasında ise bu sürecin mesleki pratiklerde meydana getirdiği uzmanlaşma, vasıfsızlaşma, editoryal bağımsızlık başlıkları ele alınmıştır. Bununla birlikte gazetecilerin tüm bu sürece yönelik nasıl bir mücadele ortaya koydukları, bu mücadelenin hangi düzeyde (bireysel/örgütsel) seyrettiği gazetecilerin deneyimleri üzerinden açıklanmıştır. Yapılan çalışmanın sonucuna göre ücret, istihdam, sosyal haklar, çalışma süresi ve yoğunluğu gibi çalışma ilişkilerine yönelik unsurlarda güvencesizleşmenin arttığı, bu durumun uzmanlaşma, eğitim, editoryal bağımsızlık gibi mesleki pratikleri olumsuz yönde etkilediği, buna yönelik gazetecilerin güçlü bir örgütlenme ortaya koyamadıkları bulgulanmıştır.
Özet (Çeviri)
This research has been carried out to understand the precarization process of the journalism profession in Turkey, the precariousness experienced in working relations and the change in professional practices as a result. The aim of this study is to explain the precarization process in the journalism profession in Turkey through the deterioration in working conditions and to make sense of the transformation in professional practices and the struggle of journalists against this situation. In this context, first of all, the concept of precarity, the historical process of precarity, the relationship between professionalization of professions and precarity, and organizational practices for the precarization process were explained in a conceptual framework. Afterwards, the professionalization process of the journalism profession and the precarization which increased its visibility in the field together with the post-1980 neoliberal policies were discussed. In the findings section, a mixed method was used which allows qualitative and quantitative data collection techniques to take place together. An online survey was conducted with 209 people who carry out journalism activities at the national level in the printed, visual, digital and free field, and in-depth interviews were conducted with 15 journalists. The data obtained from the questionnaires and interviews were evaluated according to the explanatory sequential design of the mixed method. First of all, the process of precarization in working conditions such as low wages, unemployment, non-unionization, regression in social rights, flexible employment, and increase in working hours and intensity were examined, and then the topics of specialization, unqualification, and editorial independence that brought about by this process created in professional practices were discussed. After all, what kind of a struggle the journalists put up for this whole process and at what level (individual/organizational) this struggle is observed were explained through the experiences of the journalists. According to the results of the study, it was found that the precarization increased in factors such as wages, employment, social rights, working time and intensity, this situation negatively affected professional practices such as specialization, education, editorial independence, and that journalists could not put forward a strong organization.
Benzer Tezler
- Neoliberal özne: Sosyal medyada bireysel gazeteciler
Neoliberal subject: Individual journalists in social media
ZEHRA İDİL UZUNYOL
- Babıali'den İkitelli'ye gazeteciliğin mekansal dönüşümü
The spatial transformation of journalism from Babıali to İkitelli
DENİZ KATIEL KURT
Doktora
Türkçe
2024
GazetecilikMarmara ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN BARIŞ DOSTER
- Gazetecilik alanında etik tartışmalar ve ombudsmanlık: Türkiye örneği
Ethical debates in the field of journalism and ombudsman system: The case of Turkey
İPEK KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
GazetecilikHacettepe Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. F. MUTLU BİNARK
- Gazetecilerin haber kaynakları ile ilişkilerinde yaşanan etik sorunlar
Ethical problems in relationships between journalists and news sources
EZGİ ÇİSİL KABAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
GazetecilikAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RUHDAN UZUN
- Cumhuriyet Dönemi Türk romanında gazeteci kimlikleri
Journalists identity in Turkish novel in republic period
GÜLSEREN ŞENDUR ATABEK
Doktora
Türkçe
2003
GazetecilikAnkara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CAHİT KAVCAR