Cumhurbaşkanı Ahmed Hasan Bekir Döneminde Irak'ta iç siyasî gelişmeler (1968-1979)
Domestic political developments in Iraq during the presidency of Ahmed Hasan Bekir (1968-1979)
- Tez No: 699952
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ABDULAZİZ KARDAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 155
Özet
Tarihi seyir içinde huzur bulmayan topraklar şekline gelen Irak, son yüz yıllık süreçte de birçok kanlı olaya, darbeye ve siyasi kargaşaya sahne olmuştur. 1958 darbesiyle başlayan darbeler serisi, 1968-1979 tarihleri arasında Baas Partisi'nin etkisiyle zirve noktasına ulaşmıştır. Baas'ın demokrasi vaadiyle geldiği iktidar, kısa zaman sonra şahısların ihtiraslarına kurban edilmiş, demokrasi düşüncesi yerini muhaliflere karşı çetin bir savaşa, sindirme politikalarına ve darbelere terk etmiştir. Irak'ın sosyo-politik olarak değişik mezhep ve dinî anlayışı barındırması, toplum içinde sonu gelmez gerginliklerin oluşmasına sebep olmuştur. Bu anlamda ülkenin bir kanadını Şii mezhep düşüncesine sahip gruplar, kendi gettolarında ayrı bir anlayış ve yarı bağımsız bir hayat yaşarken, diğer taraftan Sünni kanadı temsil eden başka gruplar, Şiilere karşı farklı bir duruş sergileyerek bu arenada yer alma çabası göstermişlerdir. Batı düşüncesinin etkisiyle belli bir kesim kısık sesle de olsa demokrasi savunusuna girerken, o dönem Sosyalist Rusya'nın etkisiyle özellikle entelektüel ve okumuş kesim arasında Komünizm ve sosyalizm yayılmaya başlamıştır. Ülke içinde bulunan çoklu ve birbirlerine düşman fikir akımları, sadece sivil alan içinde durmamış aynı zamanda askeri kanat içinde de yayılma göstermiştir. Bu anlamda kendi içinde gizli örgütlenmelerle askerler, değişik fikir ve grupların etkisiylevarlıklarını hissettirmiş ve vakti geldiğinde de ya sivillerin emrinde veya kendi aralarında, bir generalin önderliğinde darbe yapmaktan geri durmamışlardır.2 Demografik yapı bakımından içinde farklı ırkları barındıran Irak, köken olarak Arap olmanın etkisiyle her zaman bir Arap ırkçılığına beşiklik yapmıştır. Bununla beraber ülke içinde bulunan ve sayıları Araplardan sonra en fazla olan grup olarak Kürtler, belli hak talepleriyle ülke içinde ağırlıklarını hissettirmişlerdir. Özellikle Molla Mustafa Barzani'nin kendisine bağlı silahlı güçlerinin Irak merkezi ordusu karşısında etkili bir hale gelmesi, Kürtleri siyaset sahnesinde ağırlıklı bir güç olarak öne çıkartmıştır. Bu siyasi kargaşa içinde bir dönem Cumhurbaşkanlığı yapan Ahmed Hasan Bekir, devrimle işbaşına gelmiş ve aynı zamanda ülke siyasetinde önemli biri olarak öne çıkmıştır. Zamanında meydana gelen bazı olayları ve başkaldırıları sürgün ve ağır işkencelerle bastırmaya çalışan kişi olarak bilinen Bekir, en yakınındaki adamları tarafından istifaya zorlanarak liderlikten indirilmiştir. Irak siyasi tarihi içinde Ahmed Hasan Bekir, art arda gelen devrimler içinde kendisinden önce yönetimde bulunan Abdüsselam Aref'i yönetimden indirerek cumhurbaşkanlığı koltuğuna otururken, orada durmak için yaptığı işkencelere rağmen Saddam Hüseyin gibi bazı yakın adamlarının etkisiyle bu makamdan indirilmiştir. elBekir dönemi, aynı zamanda Baas'ın Komünistlerle bir olarak ülkeyi yönettiği dönem olarak da tarihe geçer. Nitekim bu dönem, otoriterleşmenin ve muhaliflere işkence etmenin zirve yaptığı dönem olarak da zikredilir. Öyle ki onun baskıcı politikaları, beraberinde Saddam Hüseyin gibi bir diktatörün siyaset sahnesine çıkmasına neden olmuştur.
Özet (Çeviri)
Iraq, which has become a land that does not find peace in it's historical course, has been the scene of many bloody events, coups and political turmoil in the last century. The series of coups that started with the 1958 coup d'etat reached it's peak between 1968-1979 with the influence of the Baas Party. The power that the Baas came to with the promise of democracy soon succumbed to the passions of individuals, and the idea of democracy was replaced by a fierce war against the opposition, policies of intimidation and coups. Iraq's sociopolitical presence of different sects and religious understanding has led to the formation of unending tensions in the society. In the sense, while groups with Şii sectarian thought lived in their own ghettos with a different understanding and semiindependent behavior on one side of the country, on the other hand, it caused other groups representing the Sunni sect to have a different stance against Şiis. While a certain group of people were more or less advocating democracy under the influence of the West, Communism and socialism began to spread, especially among the intellectual and educated people, under the influence of Socialist Russia at that time. Multiple and hostile currents of ideas within the country have not only spread within the civilian sphere, but also within the military wing. Thus, the soldiers carried out the activities of different ideas and groups through secret organizations, and when the time came, they attempted to stage a coup under the command of civilians or the general. Iraq, which contains different races in terms of demographic structure, has beenn suitable for Arab racism with the effect of being Arab in origin. However, as the group with the highest number after the Arabs in the country, they have made themselves known in the country with certain rights demands. Especially the fact that Molla Mustafa Barzani's armed force, the Peshmerga, became invincible against the Iraqi central army, brought the Kurds to the political scene as a power.4 Ahmet Hasan Bekir, who was the president for a while in this political turmoil, started his duty with the revolution and at the same time came to the fore as an important person in the country's politics. He tired to suppress the events and rebellions that took place in his time with exile and heavy tortures. He was forced to resing by those closest to him and removed from the leadership. In the political history of Iraq, Ahmet Hasan Bekir took the presidency by overthrowing Abdüsselam Aref, who was in power before him, in successive revolutions, while he was removed from this Office with the influence of Saddam Hussein, who was the person closest to him, despite the tortures he inflicted tos tay there. Baas, who ruled to country with the Communist party in his period, paved the way fort he authoritarianization process of the country. As a matter of fact, his oppressive policies led to the emergence of a dictator like Saddam Hussein on the political scene.
Benzer Tezler
- Halepçe'ye yapılan kimyasal saldırıda İran'ın rolü (1988)
The role of Iran chemical attitude in Halabja(1988)
OMED NASIH SHARIF SHARIF
- Filistin-İran ilişkilerinin askerî ve siyasi boyutu (1996-2015)
Military and political dimensions in Palestinin – Iran realation (1996-2015)
MOHAMMED AHMED ABUSAADA
Doktora
Türkçe
2021
Uluslararası İlişkilerSakarya ÜniversitesiOrtadoğu Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YILDIRIM TURAN
- Şemseddin Günaltay Hükümeti (1949-1950)
Government of Şemseddi̇n Günaltay (1949-1950)
MELİKE YARDIMCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Siyasal BilimlerAğrı İbrahim Çeçen ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET EDİ
- Osman Ağa ve Giresun alayının Milli Mücadeledeki yeri (1919-1923)
The Place and significance of Osman Ağa and the Giresun regiment in the National Struggle (1919-1923)
HÜSEYİN TATLI
- Türk basınına göre Atatürk'ün İstanbul'daki faaliyetleri (01 Temmuz 1927-10 Kasım 1938)
Atatürk's activities in Istanbul, according to the Turkish media (1 July 1927-10 November 1938)
HALUK ÇAĞLAR
Doktora
Türkçe
2011
Türk İnkılap TarihiMarmara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VAHDETTİN ENGİN