Yerli patates ıslah hatlarının tarımsal, teknolojik ve depolama özelliklerinin belirlenmesi
Determination of agricultural, technological and storage characteristics of local potato breeding lines
- Tez No: 701230
- Danışmanlar: DOÇ. DR. RAHİM ADA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 151
Özet
Bu çalışma, 2019-2020 yıllarında Nisan ve Eylül aylarında, ilk yıl Konya lokasyonunda, ikinci yıl ise hem Konya lokasyonu hem de Karaman-Akçaşehir lokasyonunda yürütülmüştür. Araştırmada, birinci yıl Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümünde geliştirilen 20 adet patates ıslah hattı ve 18 adet tescilli patates çeşidi kullanılmıştır. İkinci yıl ise, ilk yıl sonunda seçilen 7 adet ıslah hattı ve 8 adet tescilli çeşit ile çalışmaya devam edilmiştir. Araştırmanın her iki yılında da çeşit ve hatların tarla şartlarında performansları belirlenmiş ve ardından depo denemeleri ile (depo öncesi ve depo çıkışı, + 4 °C'de, 6 ay) teknolojik özelliklerine göre tüm genotipler değerlendirilmiştir. Çalışmada; çıkış süresi (gün), olgunlaşma süresi (1-9 skalası), bitki büyüme şekli (3-7 skalası), bitki boyu (cm), bitki başına ana sap sayısı (adet), ocak başına yumru sayısı (adet), ortalama yumru ağırlığı (g), ocak başına yumru verimi (g), toplam, büyük (5.0 cm çaplı eleğin üstünde kalan yumrular), orta (5.00 cm çaplı eleğin altına düşen, fakat 3.5 cm çaplı eleğin üstünde kalan yumrular), küçük (3.5 cm çaplı eleğin altına düşen, fakat 2.8 cm çaplı eleğin üstünde kalan yumrular), ıskarta (2.8 cm çaplı eleğin altında kalan yumrular) yumru verimleri (kg/da), yumruda göz sayısı (adet), yumru şekli (1-9 skalası), et rengi (1-5 skalası), kuru madde oranı (%), yaprak cips verimi (%), parmak patates verimi (%), yaprak cips kalitesi (1-5 skalası), parmak patates kalitesi (0-4 skalası), kararma (1-5 skalası), depo ağırlık kaybı (%), yumruda ilk sürgün oluşma süresi (gün) parametreleri incelenmiştir. Çalışmanın tarla kısmı, her iki yılı“Tesadüf Blokları Deneme Deseni”ne göre dört tekerrürlü olarak kurulmuştur. Çalışmanın depo kısmı ise, ilk yıl“Tesadüf Parselleri Deneme Deseni”ne göre, ikinci yıl“Tesadüf Parsellerinde Faktöriyel Deneme Deseni”ne göre dört tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Tüm tarla ve depo parametrelerinin tümünde ilk yıl genotipler arasındaki, ikinci yıl ise lokasyon, genotip ve lokasyon x genotip interaksiyonları arasındaki farklılıklar istatistikî olarak önemli bulunmuştur. Tarla çalışması kısmından elde edilen verilere göre, 2019 yılı toplam yumru verimleri 2001.2 kg/da ile 6029.8 kg/da arasında değişim göstermiştir. 2020 yılı için ise; 5598.2 kg/da ile 2766.4 kg/da arasında tespit edilmiştir. Her iki yıl içinde patates hatları içerisinde, dekara toplam yumru verimleri bakımından ELAF11 (2019 yılında 6029.8 kg/da; 2020 yılında genotip ortalaması olarak 4939.9 kg/da) en önde gelen hat olmuştur. Depolama dönemi sonunda kuru madde, yaprak cips verimi, parmak patates verimi değerlerinin depo öncesine göre artış gösterdiği tespit edilmiştir. Sanayilik patates seleksiyon kriterlerinin en başında gelen kuru madde oranı bakımından hatlar incelendiğinde; T7LA8 (2019 yılında“depo öncesi”% 20.9 ve“depo sonrası”% 24.8, 2020 yılında genotip ortalaması değerlerine göre“depo öncesi”% 19.0 ve“depo sonrası”% 21.1), PAG5 (2019 yılında“depo öncesi”% 22.6 ve“depo sonrası”% 20.5, 2020 yılında genotip ortalaması değerlerine göre“depo öncesi”% 20.0 ve“depo sonrası”% 19.0), GAF4 (2019 yılında“depo öncesi”% 18.7 ve“depo sonrası”% 21.6, 2020 yılında genotip ortalaması değerlerine göre“depo öncesi”% 18.4 ve“depo sonrası”% 20.7), T3PO13 (2019 yılında“depo öncesi”% 22.8 ve“depo sonrası”% 24.4) sayılabilir. Yapılan tarla ve depo çalışmaları neticesinde en iyi sonuç veren patates ıslah hatları farklılık göstermiştir. ELAF11 ve ELAF10 hatları yüksek yumru verimi, T7LA8, PAG5 ve GAF4 hatları ve yüksek kuru madde oranı, cips ve parmak patates verimleri özellikleri ile ön plana çıkan patates ıslah hatları olarak tespit edilmiştir. Seçilen bu patates hatları, hem tarla verilerinde hem de depo değişimlerinde sanayilik ve tohumluk özelliklerini kaybetmemişlerdir.
Özet (Çeviri)
This study was carried out in April and September in 2019-2020 in Konya location in the first year, and in both Konya location and Karaman-Akçaşehir location in the second year. In the study, 20 potato breeding lines developed by Selcuk University, Faculty of Agriculture, Department of Field Crops and 18 registered varieties as plant material were used in the first year. In the second year, the study continued with 7 breeding lines and 8 registered varieties that selected at the end of the first year. In both years of the study, the varieties and lines performance under field conditions was determined, and then the genotypes were evaluated according to technological characteristics with storage trials (pre-storage and post-storage, at + 4 °C, 6 months). In the study; emergence time (days), maturation time (1-9 scale), plant growth type (3-7 scale), plant height (cm), number of main stems per plant (pieces), number of tubers per hill (pieces), average tuber weight (g), tuber yield per hill (g), total, large (tubers remaining above 5.0 cm diameter sieve), medium (tubers that fall under the 5.00 cm diameter sieve but remain above the 3.5 cm diameter sieve), small (tubers that fall under the 3.5 cm diameter sieve, but remain above the 2.8 cm diameter sieve), discarded (tubers under 2.8 cm diameter sieve) tuber yields (t ha-1), number of eyes per tuber (piece), tuber shape (1-9 scale), flesh color (1 -5 scale), ratio of dry matter (%), yield of leaf chips (%), yield of French fries (%), quality of leaf chips (1-5 scale), quality of french fries (0-4 scale), blackening (1-5 scale), storage weight loss (%), the first shoot formation time (days) parameters were examined. The field of the study was established according to the“The Randomized Complete Blocks Trial Design”in the both years with four replications. The storage of the study, on the other hand, was carried out in the first year according to the“The Randomized Plots Trial Design”and in the second year according to the“ The Randomized Plots in Factorial Trial Design”with four replications. In all field and storage parameters, the differences between genotype in the first year and between location, genotype and location x genotype interactions in the second year were found to be statistically significant. According to the data obtained from the field study section, the total tuber yields in 2019 varied between 20.1 t ha-1 and 60.3 t ha-1. For the year 2020; It was determined between 56.0 t ha-1 and 27.7 t ha-1. Among the potato breeding lines in both years, ELAF11 (60.3 t ha-1 in 2019; 49.4 t ha-1 as genotype average in 2020) was the leading lines in terms of total tuber yields per hectare. At the end of the storage period, it was determined that the ratio of dry matter, yield of leaf chips and yield of French fries values increased compared to the pre-storage period. Among the leading lines in terms of ratio of dry matter, which is at the top of the industrial potato selection criteria; T7LA8 (“pre-storage”20.9 % and“post-storage”24.8 % in 2019,“pre-storage”19.0 % and“post-storage”21.1 % in 2020 according to the genotype average values), PAG5 (“pre-storage”22.6 % and“post-storage”20.5 % in 2019,“pre-storage”20.0 % and“post-storage”19.0 % in 2020 according to the genotype average values), GAF4 (“pre-storage”18.7 % ve“post-storage”21.6 % in 2019,“pre-storage”18.4 % and“post-storage”20.7 % in 2020 according to the genotype average values), T3PO13 (“pre-storage”22.8 % and“post-storage”24.4 % in 2019) can be counted. As a result of the field and storage studies, the potato breeding lines that gave the best results differed. ELAF11 and ELAF10 lines were determined as potato breeding lines with high tuber yield, T7LA8, PAG5 and GAF4 lines with high ratio of dry matter, yields of chips and French fries. These selected potato lines did not lose their industrial and tuber characteristics in both field data and storage changes.
Benzer Tezler
- Urfa yerli domates (Lycopersicon esculentum M) genotiplerinin yüksek sıcaklığa tolerans düzeylerinin bazı morfolojik ve fizyolojik özellikler yönünden incelenmesi
Investigation of morphological and physiological characteristics of urfa domestic tomato (Lycopersicon esculentum M.) genotipes to determine of high temperature tolerance level
MUSTAFA KEMAL SOYLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
ZiraatHarran ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. NURAY ÇÖMLEKÇİOĞLU
- Samsun civarında yetiştirilmekte olan patates (Solanum tuberosum L.) çeşitlerinin verim ve bazı önemli özellikleri üzerinde bir araştırma
An İnvestigation on the yield andsome yield components of potato (Solanum tuberosum L.) varieties grown surroundings Samsun
SELİM AYTAÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
1990
ZiraatOndokuz Mayıs ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ENVER ESENDAL
- Farklı pleurotus türlerinde misel gelişiminin optimizasyonu ve yetiştirme ortamındaki performanslarının belirlenmesi
Optimization of mycelium development in different pleurotus species and determination of performances in substrate
DUYGU SOLAKOĞLU SÖNMEZ
- Aydın yöresi halk kültürünün incelenmesi
Başlık çevirisi yok
K. ZÜMRÜT HASBEK ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Halk Bilimi (Folklor)İstanbul Teknik ÜniversitesiTürk Halk Oyunları Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. FİKRET DEĞERLİ
- Klonal seleksiyonla geliştirilmiş melez patates genotiplerinde verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi
Determination of yield and quality properties in melez potato genotypes developed by clonal selection
AYŞE BÜYÜKKESKİN