Geri Dön

Alkol dışı yağlı karaciğer hastalığının fibrozisteki ilerleme hızı ve ilişkili faktörlerin saptanması

Progression rate of fibrosis in non-alcoholic fatty liver disease and determination of related factors

  1. Tez No: 701647
  2. Yazar: GUNAY MAMMADOVA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ULUS SALİH AKARCA
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Gastroenteroloji, Gastroenterology
  6. Anahtar Kelimeler: NAFLD, Fib-4, NAFLD fibrozis skoru, APRI, prognostik indeks
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ege Üniversitesi
  10. Enstitü: Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Gastronomi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 88

Özet

GİRİŞ: Non-alkolik yağlı karaciğer hastalığı (NAFLD) yetişkinlerin yaklaşık dörtte birinden fazlasını etkileyerek kronik karaciğer hastalığının dünya genelinde en sık nedeni haline gelmiştir. NAFLD sessiz, asemptomatik seyir göstermesine rağmen potansiyel olarak progressif hastalık olması nedeniyle erken teşhisi oldukça önemlidir. NAFLD'da karaciğerle ilişkili genel morbidite ve mortalitenin en önemli göstergesi ilerleyici karaciğer fibrozu gelişmesidir. Karaciğer biyopsisi invaziv işlem olup hastalığının evresini anlık olarak değerlendirmektedir, hastalığın takibinde anlık değerlendirmeden daha önemlisi hastalığın değişim hızının, ilerleme hızının önceden kestirilebilmesidir. Non-invaziv yöntemler tekrarlanabilir oldukları için hem tanı, hem hastaların takibinde kullanılabilirler. Karaciğer fibrozisini değerlendiren non-invaziv birçok skorlama sistemleri vardır ancak en yaygın kullanılanları Fib-4, APRI ve NAFLD-Fibrozis skorlarıdır. APRI diğerlerinden daha zayıf bir skorlama sistemi olarak görünmektedir. Fib-4 ve NAFLD-F skorunu karşılaştıran bazı çalışmalar, bu iki skor arasında fark bulmazken, bazı çalışmalarda seçilen cut-off değerine bağlı olarak Fib-4'ün invaziv ancak altın standart yöntem olan biyopsi ile uyumunu daha yüksek bulmuşlardır. Biz de çalışmamızda daha kolay hesaplanabilen, daha çok hastada verisi olan ve kendi veri tabanımızda biyopsi verileri olan NAFLD hastalarında yaptığımız değerlendirmede biyopsideki fibrozisle en fazla korelasyon gösteren Fib-4 skoru üzerinden hastalığın ilerleme hızını ön görebilecek bir prognostik indeks geliştirmeyi amaçladık. AMAÇ-YÖNTEM: Bu çalışmaya, Ocak 1996 tarihinden Ekim 2020 tarihine kadar Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Gastroenteroloji Bilim Dalı, Hepatoloji Polikliniğinde en az 1 yıl takip edilen alkol dışı karaciğer yağlanması tanısı konan, bazal verileri olan toplam 637 hasta çalışmaya alındı. Fib-4 skorunda yılda en az 0,4 puan ilerleme gösteren hastalar hızlı fibrozis ilerlemesi olan hastalar olarak kabul edildi. Hızlı fibrozis ilerlemesi ile ilişkili olabilecek bazal parametreler araştırıldı. İlişkili bulunan parametreler regresyon analizlerine alındı. Fib-4 skoru üzerinden hastalığın ilerleme hızını ön görebilecek bir prognostik indeks geliştirmek amaçlandı. BULGULAR: Hastaların 356'sı (% 55,9) kadın, 281'i (% 44,1) erkektir. Takip süresi: 5.9 ±4,7 yıl, median: 4,4 yıldır (1-23 yıl). Başvuru esnasında yaş: 51,6±11,5, median:53 yaş, x BMİ: 30,18±4,76 median:29,7 kg/m2 dir. Hastaların başvuru esnasında % 40,2'si kilolu, %47,7'si obez bireylerdir. Biyopsi verileri olan 161 NAFLD hastasında yaptığımız değerlendirmede APRI, Fib-4 ve NAFLD-fibrozis skorlarının biyopsideki fibrozisle korelasyonu araştırılmış ve en yüksek uyumun Fib-4'te görüldüğü hesaplanmıştır. Fib-4 skorunda yılda 0,4 puan ilerlemeyle ilişkili bulunan pekçok bazal parametre arasında AKŞ (OR: 1,0081, %95 CI: 1,0024 - 1,0139), potasyum düzeyi (OR: 0,2075, %95 CI: 0,0574 - 0,7503), ve trombosit sayısı (OR: 0,9832, %95 CI: 0,9765 - 0,9899) çok değişkenli lojistik regresyon analizinde bağımsız olarak ilişkili saptanmıştır. Regresyon analizleri sonrasında elde edilen prognostik indeks = 6,36769 + 0,008084×AKŞ (mg/dL) – 1,57261×Potasyum (mEq/L) - 0,01696×Platelet (x109 /L) olarak saptanmış ve ROC analizi ile elde edilen cut-off değerinden (0,0453 puandan) yüksek olmanın Fib-4 skorunda yıllık 0,4 puan ilerlemesini ön görmedeki sensitivitesi %96,0, spesifisitesi %78,9 olarak hesaplanmıştır (AUC: 0,916). SONUÇ: Oluşturulan skor, takip sonunda ileri Fib-4, APRI ve NAFLD-F-skoruna sahip olmayı yüksek oranda öngörmektedir ancak oluşturulan bu prediktif indeksin karaciğer histolojisindeki progresyonla ilişkisi araştırılarak valide edilmesi gerekmektedir.

Özet (Çeviri)

INTRODUCTION: Non-alcoholic fatty liver disease (NAFLD) affects more than a quarter of adults, making it the most common cause of chronic liver disease worldwide. Although NAFLD has a silent and asymptomatic disease, early diagnosis is very important because it is a potentially progressive disease. The most important indicator of general liver-related morbidity and mortality in NAFLD is the degree of liver fibrosis. Liver biopsy is an invasive procedure and it evaluates the stage of the disease instantaneously. However, determining the rate of change in hepatic fibrosis is prognostically more important than the instantaneous assessment of fibrosis. Since noninvasive methods are reproducible, they can be used both in diagnosis and in the follow-up of patients. There are many non-invasive scoring systems that evaluate liver fibrosis, but the most commonly used are Fib-4, APRI and NAFLD-Fibrosis scores. APRI appears to be a weaker scoring system than others. While some studies comparing Fib-4 and NAFLD-F scores did not find a difference between these two scores, some found a higher agreement of Fib-4 with biopsy. In our study, we aimed to develop a prognostic index that can predict the rate of progression of the disease over the Fib-4 score, which is the most correlated with fibrosis in the biopsy in our evaluation of NAFLD patients, which can be calculated more easily, have data on more patients and have biopsy data in our database. AIMS & METHODS: A total of 637 patients with baseline data and diagnosed with nonalcoholic fatty liver disease, followed for at least 1 year in Ege University Medical Faculty Hospital Gastroenterology Department Hepatology Polyclinic from January 1996 to October 2020 were included in the study. Patients with a progression of at least 0,4 points per year in the Fib-4 score were considered as patients with rapid fibrosis progression. Basal parameters that may be associated with rapid fibrosis progression were investigated. The related parameters were included in the regression analysis. We aimed to develop a prognostic index that can predict the progression rate of the disease based on the Fib-4 score. RESULTS: Of the patients, 356 (55.9%) were female and 281 (44.1%) were male. Follow-up period: 5,9 ± 4,7 years, median: 4,4 years (1-23 years). Age at admission: 51,6±11,5, xii median:53 years, BMI: 30,18±4,76 median: 29,7 kg/m2. At the time of admission, 40,2% of the patients were overweight and 47,7% were obese. In our evaluation of 161 NAFLD patients with biopsy data, the correlation of APRI, Fib-4 and NAFLD-fibrosis scores with fibrosis in biopsy was investigated and it was calculated that the highest agreement was seen in Fib-4. Among the baseline parameters associated with an improvement of 0,4 points per year in the Fib-4 score, FAB (OR: 1,0081, 95% CI: 1,0024 – 1,0139), potassium level (OR: 0,2075, 95% CI: 0,0574 – 0,7503), and platelet count (OR: 0,9832, 95% CI: 0,9765 – 0,9899) were independently associated in multivariate logistic regression analysis. According to the multivariate logistic regression study, a prognostic index was developed (The prognostic index = 6.36769 + 0.008084×FPG (mg/dL) – 1.57261×Potassium (mEq/L) - 0.01696×Platelet (x109/L)). ROC analysis established a cut-off (>0,0453) level with 96,0% sensitivity and 78,9% specificity in predicting annual progression of 0,4 points in the Fiv-4 score (AUC=0,916). CONCLUSION: The generated score highly predicts to have advanced Fib-4, APRI and NAFLD-F-scores at the end of the follow-up, but this predictive index should be validated with the histological follow-up studies.

Benzer Tezler

  1. Alkol dışı yağlı karaciğer hastalığında prolidaz enzim aktivitesi, lipojenez ve kobalamin metabolizmasının incelenmesi

    Investigation of prolidase enzyme activity, lipogenesis and cobalamin metabolism in non-alcoholic fatty liver disease,

    HÜSEYİN KAYADİBİ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    BiyokimyaGATA

    Biyokimya ve Klinik Biyokimya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA GÜLTEPE

  2. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi hastanesinde hepatosteatoz ile takipli hastaların elastografi yöntemi ile tespit edilmiş fibrozis değerleriyle metabolik parametrelerinin retrospektif kıyaslanması

    Retrospective comparison of fibrosis values detected by elastography and metabolic parameters of patients followed with hepatosteatosis in Uludag University Medical Faculty Hospital

    CAN ÖZGÜ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    GastroenterolojiBursa Uludağ Üniversitesi

    İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SELİM GİRAY NAK

  3. Kronik hepatit B hastalarında eş zamanlı görülen alkol dışı yağlı karaciğer hastalığının epidemiyolojisi ve uzun dönem sonuçlar üzerine etkisi

    Epidemiology of concurrent non-alcoholic fatty liver disease in chronic hepatitis b patients and its impact on long-term outcomes

    ANIL KESKİN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    İç HastalıklarıTrakya Üniversitesi

    İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ RIZA SOYLU

  4. Biyopsi kanıtlı alkol dışı yağlı karaciğer hastalığı olan olgularda lipodistrofi sıklığı

    Frequency of lipodystrophy in cases with biopsy-proof non-alcoholic fatty liver disease

    TACETTİN EGE AKGÜN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıEge Üniversitesi

    İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ILGIN YILDIRIM ŞİMŞİR

  5. Kolelitiazis tanısı alarak operasyon planı yapılan hastalarda, alkol dışı yağlı karaciğer hastalığı varlığında kolelitiazis komplikasyonlarının ve şiddetinin araştırılması

    Investigation of cholelithiasis complications and severity in the presence of non-alcoholic fatty liver disease in patients who have been diagnosed with cholelithiasis and have an operation plan

    HANİFİ FURKAN YILDIZ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Genel CerrahiSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Genel Cerrahi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TANJU TÜTÜNCÜ