Ebû Hayyân El-Endelûsî'nin 'İrtişâfu'd-darab Min Lisâni'l Arab adlı eserinde nahiv ilmine ait görüşleri
Ebû Hayyân Al-Andalusi's opinions on nahiv science in thework titled 'Irtishaf Ad-Darab min lisan Al-Arab'
- Tez No: 702519
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İZZET MARANGOZOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Linguistics, Eastern Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Endülüs, Basra, Kufe, Nahiv, Masdar, Andalusia, Basra, Kufa, Nahw, Masdar
- Yıl: 2021
- Dil: Arapça
- Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 198
Özet
Bu çalışmada önemli Arap dilcisi Ebu Hayyan el-Endelûsî'nin (ö. 745/1344) nahiv ilmine dair görüşleri“İrtişafü'd-Darab Min Lisani'l Arab”adlı eseri bağlamında ele alınmıştır. Ebu Hayyan sadece Arap diline değil, Türk diline dair katkılar sunan önemli bir âlimidir. Dile dair görüşlerini sunarken kendinden önceki dilcilerin söylediklerini olduğu gibi aktarmayıp gerektiğinde kendi görüşlerini ortaya koymaktan geri durmamıştır. Onun Arap dili sentaksı yani söz dizimine dair görüşleri özgündür. O, dilin sadece dilbilgisi kurallarına inhisar edilmeyeceğini ve dilin kullanımının da dikkate alınması gerektiğini vurgulamaktadır. Zira dilin sınırlı sayıdaki kuralları dilin iletişim aracı olarak insanlar arasındaki bütün kullanımlarını şamil değildir. Ebu Hayyan bu özgün eserinde Arap dilinin cümle yapısına dair hazf, takdim, tehir ve benzeri dil olgularını Arap dil ekollerinin görüşlerini de dikkate alarak ve bunları istişhatlarla tartışarak ortaya koymaktadır. Bu eserinde en çok Kur'ân-ı Kerim, Arap şiiri ve Arap kelamıyla istiştatta bulunmaktadır. Bu bağlamda kıyas yöntemine de başvurmaktadır. Bazı durumlarda Türkçe ve Farsça gibi dillere aşina olması nedeniyle eserinde tüm diller için geçerli olabilecek görüşler dile getirmektedir. Ayrıca o, bu eserinde dil incelemelerine daha önceki Arap dilcilerin çalışmalarından farklı olarak biçim bilgisi yani öncelikle morfolojiyle başlamaktadır. Daha sonra sentaks konularına değinmektedir. Bu tutumu bile onun dil konusundaki yetkinliğini gözler önüne sermektedir.
Özet (Çeviri)
In this study, the views of the important Arabic linguist Ebu Hayyan al-Endelusi (d. 745/1344) on the science of nahw are discussed in the context of his work“Irtishaf ad-Darab min Lisan al-Arab”. Abu Hayyan is an important scholar who contributed not only to the Arabic language but also to the Turkish language. While presenting his views on language, he did not refrain from conveying what the linguists before him said as they were, and putting forth his own views when necessary, he did not hesitate to put forward his own views on the syntax of Arabic language which are unique and original. He emphasizes that the language should not be confined to grammatical rules only, and that the use of the language should also be taken into consideration. For the limited number of rules of language do not cover all uses of language as a means of communication between people. In this original work, Abu Hayyan reveals the linguistic phenomena of the sentence structure of the Arabic language, such as hedonism, presentation, postponement, and similar language concepts, taking into account the views of Arabic language schools and discussing them with istishats. In this work, he mostly uses the Qur'an, Arabic poetry and Arabic theology. In this context, he also resorts to the method of comparison. In some cases, he expresses opinions that can be valid for all languages, due to his familiarity with languages such as Turkish and Persian. Also, in this work, he starts his language studies with morphology, that is, primarily morphology, unlike the works of previous Arab linguists. He then touches on syntax issues. Even this attitude reveals his competence in language.
Benzer Tezler
- Ebu Hayyan el- Endelusi'nin hayatı ve İrtişafu'd- Darab Min Lisani'l- Arab adlı eserinin tahlili
Life of Ebu Hayyan el- Endelusi and the inquiry of İrtişafu'd- Darab Min Lisani'l- Arab
CAFER TAYYAR DOYMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
DilbilimSelçuk ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ORHAN PARLAK
- Ebû Hayyân el-Endelusî'nin el-Mubdi' fi't-Tasrîf adlı eserinin sarf açısından incelenmesi
Analysis of Abû Hayyân al-Andalusî's work named al-Mubdi' fi' al-Tasrîf in terms of morphology
RECEP ÇİFTÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimMardin Artuklu ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET TEKİN
- Ebû Hayyân el-Endelusî'nin Menhecu's-Sâlik fi'l-Kelâm ʻalâ Elfiyeti İbn Mâlik adlı eserinde İbn Mâlik'e yapmış olduğu itirazlar
Abû Hayyân al-Andalusî's objections to Ibn Mâlik in his Book Manhaj as-Sâlik fi'l-Kalam ʻala Alfiyyat Ibn Mâlik
YAKUP ZİYAALP
Doktora
Türkçe
2024
DilbilimErciyes ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KADİR KINAR
- Ebu Hayyan el-Endelüsi'nin hayatı ve el-Bahru'l-Muhit isimli tefsirindeki metodu
Başlık çevirisi yok
MAHMUT KAFES
- Ebû Hayyân el-Endelûsî'nin el-Bahru'l-Muhît'inde kırâat olgusu
Reci̇tati̇on case in Albahr Almuhit of Abu Hayyan
İBRAHİM ULUDAŞ