Geri Dön

Türk sofra kültürü ve Rize örneği

Turkish table culture and the example of Rize

  1. Tez No: 702691
  2. Yazar: DAMLANUR KÜÇÜKYILDIZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. İHSAN SAFİ, PROF. DR. GÜLHAN ATNUR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Gastronomi ve Mutfak Sanatları, Halk Bilimi (Folklor), Gastronomy and Culinary Arts, Folklore
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 987

Özet

Türk sofra kültürü; sofra âdetleri, gelenekleri, araç-gereçleri ve sembolik özellikleriyle büyük bir inceleme alanı oluşturmaktadır. Bu çalışmada da Türk sofra kültürünün coğrafya, milliyetçilik, din vb. unsurlar etrafında şekillenen değişim ve dönüşümüne odaklanılmıştır. UNESCO'nun“Somut Olmayan Kültürel Miras”olarak tanımladığı“mutfak kültürü”etrafında oluşan ritüel alanları, çalışma içerisinde ele alınarak bu alanlarda oluşan kültürel unsurlar tespit edilmiştir. Türk sofra kültürü ele alınırken işlevsel halkbilimi kuramından hareket edilmiştir. Yapılan çalışmayla halk mutfağının mitoloji, destan, geleneksel tiyatro gibi ürünlere nasıl yansıdığı, bu ürünlerde hangi işlevlere sahip olduğunun saptanması da amaçlanmıştır. Çalışmanın alan araştırmasını ise Rize sofra kültürü oluşturmaktadır. Çalışmada yazılı kaynaklardan ve sahada derleme yapılan kaynak kişilerden elde edilen bilgiler doğrultusunda, mutfak tasarımı ve gereçleri, mevsimlik hazırlıklar, kiler kültürü, yemek kültürü, dışarıda yemek kültürü, lokantacılık, fırıncılık vb. meslek grupları, törensel yemekler ve sofra kültürünün halk edebiyatına yansımaları, yeme-içmeyle ilgili inanç ve uygulamalar ele alınmıştır. Ele alınan konu başlıkları içerisinde yöre mutfağında zaman içerisinde yaşanan değişimin kültürel boyutları da dikkatlere sunulmuştur. Sofra kültürü ele alınırken halkın yiyecekle olan ilişkisi de bu çerçevede“Rizeli olmak”üzerinden kültürel kimlik çerçevesinde değerlendirilmiştir.

Özet (Çeviri)

Turkish table culture; with its table customs, traditions, tools-equipment and symbolic features, it constitutes a great field of study. In this study, the focus is on the change and transformation of Turkish table culture shaped around elements such as geography, nationalism and religion. The ritual areas formed around the“culinary culture”, which includes tangible and intangible elements and is defined as“Intangible Cultural Heritage”by UNESCO, were handled in the study and cultural elements formed in these areas were determined. While the Turkish table culture was being discussed, the foods and table were handled based on the functional theory of folklore. In this study, it was aimed to determine how folk cuisine is reflected in products such as mythology, epic, traditional theater and what functions these products have. The field research of the study consists of the table culture of Rize. In the study, in line with the information obtained from the written sources and the source people in the field, kitchen design and equipment, seasonal preparations, cellar culture, food culture, professional groups such as restaurant business and bakery, reflections of ceremonial foods and table culture on folk literature, beliefs and practices related to food and beverage were discussed. Among the topics discussed, the cultural dimensions of the change in the local cuisine over time were also presented to the attention. While discussing the table culture, the relationship of the people with food was evaluated within the framework of cultural identity through“being from Rize”.

Benzer Tezler

  1. Rize festivalleri üzerine halkbilimsel bir inceleme

    A folkloric analysis on Rize festivals

    YASİN KIRILMIŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Halk Bilimi (Folklor)İstanbul Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDULKADİR EMEKSİZ

  2. Trabzon ve Ordu yöresi türkülerinin melodik yapısı

    Başlık çevirisi yok

    SEVDA KUMANDAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1993

    MüzikErciyes Üniversitesi

    Y.DOÇ.DR. GÖKTAN AY

  3. Rize ili Halkbilim monografisi

    Rize Folklore monography

    TURGAY KABAK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Halk Bilimi (Folklor)Karadeniz Teknik Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KEMAL ÜÇÜNCÜ

  4. Yetik ozan, hayatı ve şiirlerinin tematik incelemesi

    The life of Yetik ozan and analysis of his poems

    AHMET SAVAŞ ÇOLAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Biyografiİstanbul Kültür Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DURALİ YILMAZ

  5. Doğu Karadeniz bölgesi dokumaları

    Eastern Black Sea region weaves

    KEZİBAN SELÇUK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    El SanatlarıAtatürk Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜSEYİN YURTTAŞ