Rize festivalleri üzerine halkbilimsel bir inceleme
A folkloric analysis on Rize festivals
- Tez No: 633677
- Danışmanlar: PROF. DR. ABDULKADİR EMEKSİZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Folklore
- Anahtar Kelimeler: Rize, halkbilimi, festival, şenlik, yayla şenliği, festivallerin yapısal analizi, festivallerin işlevsel analizi, Rize, folklore, festival, festivity, tableland festival, structural analysis of festivals, functional analysis of festivals
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 601
Özet
Dönemi, yapıldığı yeri, içeriği belli ve herkesin katılımına açık organizasyonlar olarak tanımlanabilecek olan festivaller; eğlence, giyim-kuşam, yeme-içme, müzik, dans vb. pek çok kültürel ögeyi içinde barındırmaktadır. İlkel dönemlerden günümüze toplumsal gelişmeyle birlikte ayinlerden festivale uzanan çizgide çeşitli dönüşüm ve değişimler yaşayan festivaller ekonomik, siyasi, toplumsal ve kültürel pek çok unsurun dâhil olmasıyla çok katmanlı bir boyut kazanmıştır. Yaşam izlerinin milattan önceki dönemlere kadar götürüldüğü Rize'de Kimmerler, İskitler, Partlar, Pontuslar, Rumlar, Sasanlar, Ermeniler, Lazlar, Türkler vb. çok farklı toplulukların hüküm sürdüğü bilinmektedir. Çeşitli kültürlere ait izlerin görüldüğü festival mekânı Rize, çalışmamızda tarihî, coğrafî, kültürel ve sosyal dokusuyla ele alınmıştır. Adlandırmadaki farklılıklar göz önünde bulundurularak bayram, şölen, toy, şenlik, karnaval ve festival kavramları analiz edilmiştir. Aynı bölümde mitolojik devirlerden günümüze dünya halk kültürlerinde, Türk kültüründe ve Türkiye'de bu kavramların çeşitli kullanım özellikleri incelenmiş, kavramla ilgili tasnif denemeleri değerlendirilmiştir. Rize'de gerçekleştirilen yayla festivallerinin arka planında yaylacılık kültürü olduğu, ilk festivallerin yaylacılık faaliyetleri çerçevesinde şekillendiği görülmektedir. Bu bağlamda yayla kültürü ve yaylacılık faaliyetlerine değinilmiş, daha sonra Rize'de gerçekleştirilen festivallerin yapısal analizi yapılmıştır. Festivallerde katılımcıların sahip olduğu düşünce kadar anlam kazanan işlev, elde ettiğimiz verilerden hareketle Rize festivallerinde ekonomik, siyasal, toplumsal, psikolojik ve kültürel olarak beş başlıkta toplanarak çözümlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Festivals that can be defined as organizations of which period, place, and content are certain, and are open to public participation; contains many cultural elements such as entertainment, apparel, catering, music, dance, etc. Along with the social development from primitive times to the present, the festivals, which have experienced various transformations and changes in the line from rituals to the festival, have gained a multi-layered dimension with the inclusion of many economic, political, social and cultural elements. In Rize, where traces of life were taken until the times before Christ, it is known that very different societies prevailed such as the Cimmerians, the Scythians, the Parties, the Pontus, the Greeks, the Sasans, the Armenians, the Lazs, the Turks, etc. Rize, which is the festival venue where traces of various cultures are seen, was dealt with in our study with its historical, geographical, cultural, and social fabric. After that, considering the differences in nomenclature, the concepts of holiday, feast, banquet, festivity, carnival, and festival were analyzed. In the same section, from the mythological era to the present day in world folk cultures, the Turkish culture and Turkey were examined various operating features of these concepts, grading trials related to the concept were evaluated. It is seen that there is a culture of transhumance on the background of the tableland festivals held in Rize, and the first festivals are shaped within the framework of transhumance activities. In this context, tableland culture and transhumance activities were mentioned, and then structural analysis of the festivals held in Rize was made. The function, which gained meaning as much as the thought of the participants in the festivals, was gathered and analyzed under five headings as economically, politically, socially, psychologically, and culturally in Rize festivals based on the data we obtained.
Benzer Tezler
- Mitolojik kaynaklarda Doğu Karadeniz Bölgesi
Eastern Black Sea in Mythology
NİSA NUR ÇINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
ArkeolojiErzincan Binali Yıldırım ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SALİH KAYMAKÇI
- Laz kültüründe oyuna dair örüntüler: Fındıklı ilçesinde yapılan niteliksel çalışma, 2012-2013
Patterns of play in Lazian culture: A qualitative study in the district of Findikli, 2012-2013
AYLİN KARAHASAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
SosyolojiMaltepe ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAHATTİN AKŞİT
- Rize ve Trabzon illerinde deniz dolgularının etüdü
Investigation of sea fillings in Rize and Trabzon
DOĞANAY YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
İnşaat MühendisliğiKaradeniz Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HIZIR ÖNSOY
- Rize-İkizdere-Ilıcaköy sıcaksu sahası hidrojeoloji incelemesi
Hydrogeological investigation of Rize-İkizdere-Ilıcaköy's geothermal area
MURAT GÜNDÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Jeoloji MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiJeoloji (Hidrejeoloji) Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞAKİR ŞİMŞEK
- Pandemi sürecinde Rize'de kamu çalışanlarında tütün kullanım düzeyi ve ilişkili faktörler
Tobacco use and related factors among public institute employees in Rize during the pandemic
DEMET KARAGÖZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Halk SağlığıRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEYLA KARAOĞLU