Geri Dön

Mimari mirasın korunmasına yönelik süreçlerde katılımcıyaklaşım önerisi: İzmir Kıllıoğlu Hamamı örneği

Proposal of a participating approach in processes forthe conservation of architectural heritage: case ofKillioglu Bath in Izmir

  1. Tez No: 702782
  2. Yazar: DAMLA NUR ERDOĞAN
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ TİGİN TÖRE
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Mimarlık, Architecture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Koruma-Yenileme ve Restorasyon Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 160

Özet

Tarih boyunca, farklı topluluklar tarafından meydana getirilen hamam yapıları yıkanma ve sosyalleşme işlevleri ile kullanılmıştır. Roma döneminde oldukça yaygınlaşan hamam yapıları, Antik Yunan, Roma, Bizans ve Osmanlı Dönemlerine iz bırakmıştır. Günümüzde ise değişen yaşam koşullarıyla beraber hamam kültürü gitgide yok olmaktadır. Helenistik dönemden Cumhuriyet dönemine kadar birçok kültür mirasına ev sahipliği yapan Basmane semtinde, günümüze ulaşan altı adet Osmanlı hamamı bulunmaktadır. Bu hamamlardan bir kısmı özgün işlevi ile kullanılırken bir kısmi ise farklı fonksiyonlarla kullanılmaktadır. 18. yüzyıl hamam yapısı olan Kıllıoğlu Hacı İbrahim Vakfı Hamamı özgün işlevini kaybetmesinin ardından uzun bir süre depo işleviyle kullanılmıştır. Tez çalışması kapsamında tarihi hamamın koruma sürecinde katılımcı yaklaşım önerisi ele alınmıştır. Tezin ilk bölümünde araştırmanın konusuna, amacına, kapsamına ve yöntemine yer verilmiştir. İkinci bölümde koruma bağlamında katılımcılık ile ilgili yapılan literatür taraması ardından katılımcı koruma kavramı, tarihsel süreci, mevzuatlar ve örnekler ele alınmıştır. Tarihsel süreç Almanya, İngiltere, İtalya, Avusturya, Amerika Birleşik Devletleri ve Türkiye olmak üzere ülkelere göre incelenmiştir. Çeşitli ölçeklerde irdelenen katılımcı koruma örneklerinden Bologna, Pittsburgh ve İzmir kent ölçeğinde, Mount Vernon ve Southeastern Waterworks Halk Sanat Merkezi tek yapı ölçeğinde, KORU Projesi ise kapasite geliştirme projesi olarak sınıflandırılmıştır. Elde edilen tüm bu veriler tarihi hamamın katılımcı koruma süreci için altlık oluşturmuştur. Üçüncü bölümde Basmane semtinin tarihsel gelişimi ve tanıklık ettiği koruma süreci incelenmiştir. Adını 18. yüzyılda kurulan bir basma fabrikasından alan semtte katılımcı koruma süreci 2000‟li yılların başında belediye-üniversite işbirliği ile başlamıştır. Bölgedeki koruma çalışmaları günümüzde de katılımcı bir yaklaşımla sürdürülmektedir. Dördüncü bölümde hamamların genel tanımı, tarihçesi ve Osmanlı Dönemi hamam yapılarının koruma sorunları ve neden olan etkenler ele alınmıştır. Ardından Basmane semtinde bulunan altı adet Osmanlı Hamamı incelenmiştir. Bu hamamlardan Kıllıoğlu Hacı İbrahim Vakfı Hamamı mimari açıdan detaylı olarak irdelenmiştir. Tarihi hamamın koruma süreci ele alınmış ve bu sürecin katılımcı bir çerçevede gerçekleşmediği tespit edilmiştir. Tez kapsamında incelenen örnekler doğrultusunda koruma sürecinin katılımcı yaklaşımla nasıl değerlendirilebileceğine dair bir öneri yapılmıştır. Tezin son bölümü olan beşinci bölümde ise katılımcı koruma önerisinin uygulanabilirliği ve kullanılacak yöntemler irdelenmiştir. Son olarak, tez çalışması kapsamında katılım önerisi Kıllıoğlu Hacı İbrahim Vakfı Hamamı özelinde ele alınmış olsa da bölgede sürdürülen katılımcı koruma çalışmaları kapsamında bu önerinin farklı tarihi yapılara uyarlanabileceği belirtilmiştir.

Özet (Çeviri)

Throughout history, bath structures built by different communities have been used for sanitation and socializing functions. Bath structures known to have become widespread in the Roman period left their mark on the Ancient Greek, Roman, Byzantine and Ottoman Periods. Today, with the changing living conditions, the bath culture is gradually disappearing. In Basmane district, which has hosted many cultural heritage from the Hellenistic period to the Republic period, six of the Ottoman bath structures have survived to the present day. While some of these baths are used for their original purpose, some are used for different functions. Kıllıoğlu Hacı Ġbrahim Foundation Bath, which was an 18th century bath structure, was used as a warehouse for a long time after it lost its original function. Within the scope of the thesis, the proposal for a participatory approach in the conservation process of the historical bath was discussed. In the first part of the thesis, the subject, purpose, scope and method of the research are explained. In the second part, after the literature review on participation in the context of conservation, the concept of participatory conservation, its historical process, regulations and examples are discussed. The historical process has been analyzed according to countries including Germany, England, Italy, Austria, United States of America and Turkey. Among the examples of participatory conservation scrutinized at various scales, Bologna, Pittsburgh and Izmir were classified as urban scale, Mount Vernon and Southeastern Waterworks Folk Art Center on a single building scale, and the KORU Project as a capacity building project. All these data obtained formed a basis for the participatory preservation process of the historical bath. In the third chapter, the historical development of Basmane district and the conservation process it witnessed is examined. Participant protection process in the district, which takes its name from a printing factory established in the 18th century, started in the early 2000s with the cooperation of the municipality-university. Preservation work in the region continues today with a participatory approach. In the fourth chapter, the general definition and history of the baths and the conservation problems of the bath buildings in the Ottoman Period and the factors causing them are explained. Then, six Ottoman Baths in Basmane district were examined. Among these baths, the Kıllıoğlu Hacı Ġbrahim Foundation Bath has been studied in detail from an architectural point of view. The preservation process of the historical bath was discussed and it was determined that this process did not take place in a participatory framework. In line with the examples examined within the scope of the thesis, a proposal was made on how the conservation process can be evaluated with a participatory approach. In the fifth chapter, which is the last part of the thesis, the applicability of the participatory protection proposal and the methods to be used are examined. Lastly, although the participation proposal within the scope of the thesis study was handled specifically for the Kıllıoğlu Hacı Ġbrahim Foundation Bath, it is thought that it can be adapted to different historical buildings within the scope of participatory conservation studies carried out in the region.

Benzer Tezler

  1. Geyve–Kozan Köyü ve yakın çevresi örneğinde kırsal dokunun değerlendirilmesi

    Evaluation of rural fabric within the example of Geyve–Kozan villages and its immediate surrounding

    SEMİH PANTA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ TÜLAY ÇOBANCAOĞLU

  2. Kentsel arkeolojik alanların korunmasına yönelik planlama yaklaşımları: Yenikapı arkeolojik alan yönetim ve yönlendirme rehberi

    Urban planning approaches for the conservation of archaeological sites: Yenikapi archaeological site management guide

    AYŞE YIKICI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. DİLEK ERDEN ERBEY

  3. Eyüp Nişancı yenileme alanı ve çevresi kentsel sit alanı koruma önerisi

    Eyüp-Nisanci district renovation area and its environment urban site area protection proposal

    TUĞBA KESKİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    MimarlıkFatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MİNE TOPÇUBAŞI ÇİLİNGİROĞLU

  4. The intangible within tangible: Conservation of architectural heritage as a locus of memory, the case of Ankara Ulucanlar prison

    Somut olanın içerisindeki somut olmayan: Mimari mirasın bellek mahali olarak korunması, Ankara Ulucanlar cezaevi örneği

    ZEYNEP KUTLU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    MimarlıkOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DR. NİMET ÖZGÖNÜL

  5. Modern mirasın pencere detaylarının korunmasında HBIM: Ankara Atatürk Bulvarı ve Cumhuriyet Caddesi üzerindeki erken Cumhuriyet Dönemi kamu yapıları

    HBIM in conserving the window details of modern heritage: Early Republican Period public buildings on Ankara Ataturk Boulevard and Cumhuriyet Avenue

    BUSE BALOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    MimarlıkBursa Uludağ Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FİGEN KIVILCIM ÇORAKBAŞ