İstanbul arkeoloji müzelerinde bulunan Bizans dönemi liturjik eserler
Liturgical metalworks belong to Byzantine period in the archaeology museum of Istanbul
- Tez No: 702956
- Danışmanlar: PROF. DR. B. YELDA OLCAY UÇKAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: İstanbul Arkeoloji Müzeleri, Maden, Bizans, Liturjik Eserler, Ökaristi, Liturji, Istanbul Archeology Museums, Metal, Byzantium, Liturgical Objects, Eucharist, Liturgy
- Yıl: 2021
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 414
Özet
Bu çalışmada, İstanbul Arkeoloji Müzelerinde bulunan Bizans dönemine ait liturjik eserler konu edilmiştir. Hıristiyanlığın temel liturjisi olan Ökaristi, Hıristiyan ibadetinin ayırt edici bir hareketi olarak görülmektedir. Bu hareket ise sadece İsa'ya ve ona inananlara aittir. Ökaristi ayini sırasında, İsa'nın mezarını sembolize eden altarın üzerinde, ayinin gerçekleşmesine yardımcı olan çeşitli liturjik eşyalar kullanılmıştır. Belirli işlevlerin yanı sıra sembolik anlamları da bulunan bu eşyaların arasında, paten ve kalis, ökaristinin iki ana elemanıdır. Diğerleri ise, ayinin gerçekleşmesine yardımcı olan, objeler olarak görülür. Bu eserler, daha çok dine dayalı bir sanat üretiminin söz konusu olduğu Bizans İmparatorluğunda, kiliselerde ayin sırasında ve/veya diğer zamanlarda kullanılan eşyalara verilen önemi göstermesi açısından oldukça önem taşır. Müsadere veya şahıslardan satın alma yoluyla İstanbul Arkeoloji Müzeleri'ne getirilen ve Bizans dönemine tarihlenen, çoğunluğu yayınlanmamış 63 maden liturjik eser tanıtılmıştır. Bu eserlerin getirdiği yeniliklerin, bilinen örnekleri dikkate alındığında, yoğunluk kazandıkları dönem özellikleri belirlenerek, farklılıkları saptanmıştır. Ayrıca, arkeolojik verilerin izin verdiği ölçüde, eserlerin olası dağılım biçimleri ve güzergâhları öneri olarak sunulmuş, dönemin liturjisi göz önüne alındığında, eserler üzerinden dinsanat olgusu ile birlikte din-işlev-tasvir bağlantısı kurularak bir bütün içerisinde sonuca bağlanmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, the liturgical metalworks belong to the Byzantine period in Istanbul Archaeological Museums have been the subject. Eucharist, which is the basic liturgy of Christianity is seen as a distinctive movement of his worship. This movement belongs to Jesus and those who believe in him. During the eucharist liturgy, above the altar symbolizing the Tomb of Jesus, various liturgical items have been used to aid for its realization. Paten and Chalice, two of the main elements of the eucharist among these items which also have symbolic meanings as well as them specific functions. Others are being considered as objects that help perform the ritual. These Works, have importance in terms of showing the given importance to items being used in the churches during liturgy and/or other times, in Byzantine empire in which art production mostly based on religion. In this study, 63 metal liturgical works in Istanbul Archaeological Museums which gathered by confiscation or purchase from individuals and dated to the Byzantine period, the majority of which are unpublished have been introduced. The differences of the innovations brought by these works has been determined by considering the known examples and the characteristics of the period in which they gained density. Also, to the extent permitted by archaeological data, possible forms of distribution of artifacts and them routes presented as a proposal, religion over works-along with the phenomenon of art, the connection of religion-function-depiction is established, resulting in a whole by handling the liturgy of the period.
Benzer Tezler
- Kırklareli Vize'den Geç Antik–Bizans Dönemi mimari plastik taş eserler
Late Antique and Byzantine Architectural plastic from Kırklareli Vize
MELTEM ÇAVDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Arkeolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP KUBAN
- İzmir Arkeoloji Müzesi'ndeki Bizans Dönemi taş eserleri
Architectural plastic in Byzantine Period at İzmir Archeological Museum
AYŞEGÜL ANDIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Sanat TarihiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE ÇAYLAK TÜRKER
- Türkiye müzelerinde bulunan Erken Bizans Dönemi (M.S. 4 – 6. yy.) İon sütun başlıkları
The Early Byzantine İonic capitals (A.D. 4 – 6) in the museums of Turkey
ERKAN KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Sanat TarihiAnadolu ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET OĞUZ ALP
- Türkiye'den Rusya'ya götürülen eski eserler (1839-1917)
Ancient artifacts transported from Turkey to Russia (1839-1917)
NAZIM YILMAZ
- Yılanlı sütun hakkında bir değerlendirme: Belgeleme ve koruma sorunları
An assesment on the serpent column: Problems of documentations and conservations
GÜLBAHAR BARAN ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
ArkeolojiKadir Has ÜniversitesiKültür Varlıklarını Koruma Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YONCA KÖSEBAY ERKAN