Kronik ağrı yaşantısı ve transteorik model: Ağrı Değişim Evreleri Ölçeği'nin Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışması
Chronic pain experience and transtheoretical model: Turkish validity and reliability study of the Pain Stages of Change Questionnaire
- Tez No: 703042
- Danışmanlar: DOÇ. DR. H. ÖZLEM SERTEL BERK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Kronik Ağrı, Transteorik Model, Davranış değişimi, Motivasyonel Yaklaşım, Ağrı Değişim Evreleri Ölçeği, Chronic Pain, Transtheoritical Model, Behavioral Change, Motivational Interview, Pain Stages of Change Questionnaire
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 141
Özet
Bu tez çalışmasında orijinali Kerns ve arkadaşları tarafından geliştirilmiş olan Ağrı Değişim Evreleri Ölçeğinin Türkçe geçerlik ve güvenirlik sınaması gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmanın verileri toplanırken katılımcılara, Bilgilendirilmiş Onam Formu, Demografik Bilgiler Soru Formu, Ağrı Değişim Evreleri Ölçeğinin Orijinal Formu, Ağrı İnançları Ölçeği, Ağrıyla Baş Etme Envanteri, Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği, Ağrı Değerlendirme Formu, Hasta Sağlık Anketi ve SF-36 Sağlık Taraması ölçeği verilmiştir. Bu çalışma çeşitli kronik ağrı tanısı almış 139'u kadın 47'si erkek toplam 186 kişiden toplanan verilerin istatistiksel analizleri doğrultusunda gerçekleştirilmiştir. Çalışmada yapılan açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri sonucunda ölçeğin orijinal dört faktörlü yapısının aksine“Tasarlama”ve“Eylem Sonrası”faktörlerinden oluşan iki faktörlü bir yapı meydana gelmiştir. Orijinal çalışmanın 30 maddelik yapısının aksine bizim çalışmamızda yapılan madde ve faktör analizleri sonucunda 17 maddelik bir model meydana gelmiş ve bu model, doğrulayıcı faktör analiziyle sınanarak sahip olduğumuz veriler doğrultusunda çalışmanın orijinal modelinden daha iyi uyum iyiliği değerlerine sahip olduğu görülmüştür. Yapılan güvenirlik çalışmasında Ağrı Değişim Evreleri Ölçeğinin alt faktörlerinin Cronbach alfa güvenirlik katsayıları;“Tasarlama”faktörü için .67,“Eylem Sonrası”faktörü için .80 olarak bulunmuştur. Yapılan yapı geçerlik çalışmasında ise“Ağrı Değişim Evreleri Ölçeği”ile bataryaya dâhil edilen Ağrı İnançları Ölçeği, Ağrıyla Baş Etme Envanteri, Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği, Hasta Sağlık Anketi ve SF-36 Sağlık Taraması arasındaki korelasyon katsayıları incelenmiştir. Bu analizler sonrasında Tasarlama faktörü beklentiler doğrultusunda, SF-36 Sağlık Taramasının alt boyutu olan bedensel ağrı ve Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeğinin alt boyutu olan sosyal destek arama ile negatif yönde anlamlı ilişki göstermiştir. Eylem Sonrası faktörü ise Ağrıyla Baş Etme Envanterinin alt boyutu olan aktif baş etmeyle, Ağrı İnançları Ölçeğinin alt boyutu olan organik inançlarla, SF-36 Sağlık Taramasının alt boyutu olan enerji/canlılık, mental sağlık, sosyal fonksiyonla ve Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeğinin alt boyutu olan kendine güvenli yaklaşım ile pozitif yönde ve anlamlı ilişkiler göstermiştir. Bunun yanı sıra yine Eylem Sonrası faktörü Ağrıyla Baş Etme Envanterinin alt boyutu olan pasif baş etmeyle, Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeğinin alt boyutları olan çaresiz yaklaşım ve boyun eğici yaklaşımla, Hasta Sağlık Anketinin alt boyutları olan genel sağlık, genel anksiyete, panik bozukluk ve depresyon ile negatif yönde ve anlamlı ilişkiler göstermiştir. Sonuç olarak bu çalışma, Transteorik Model'in kronik ağrı örnekleminde baş etme yöntemleri, depresyon, anksiyete ve duygu durum yordayıcılarının bir arada değerlendirildiği bilinen ilk çalışmadır. Ağrı Değişim Evreleri Ölçeğinin, kronik ağrı hastalarının tedavileriyle ilgili geliştirilecek formülasyonlarda kişinin içinde bulunduğu evre ile sahip olduğu duygu durumun bir arada değerlendirilerek kişiye özgü etkin tedavi modaliteleri geliştirilmesine olanak sağlayabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğu söylenebilir.
Özet (Çeviri)
The Turkish validity and reliability of The Pain Stages of Change Questionnaire, originally developed by Kerns et al (1997), was adopted to Turkish in this dissertation. As part of the data collection, The Informed Consent Form, The Demographic Features Questionnaire, The Original Form of the Pain Stages of Change Questionnaire, The Pain Beliefs Questionnaire, The Pain Coping Inventory, The Coping Style Scale, The Pain Assessment Form, The Patient Health Questionnaire, and The Short Form-36 Health Survey was applied to the participants. This statistical analysis was done from 186 individuals that was 139 women and 47 men, who were diagnosed with different types of chronic pain. An exploratory and confirmatory factor analyses conducted in the study, unlike the original four-factor structure of the scale; a two-factor structure consisting of“Contemplation”and“Post-Action”factors was found. In our investigation, a 17-item model was formed as a consequence of item and factor analyses, and this model was tested with confirmatory factor analysis It was shown that it had better goodness of fit values than the original study's 30-item structure. The Cronbach Alpha reliability coefficients of the sub-factors of the Pain Stages of Change Questionnaire were found as .67 for the“Contemplation”factor, and .80 for the“Post-Action”factor. In the construct validity study, the correlation coefficients between the“Pain Stages of Change Questionnaire”and the Pain Beliefs Questionnaire were incorporated into the battery, as well as the Pain Coping Inventory, the Coping Style Scale, the Patient Health Questionnaire, and the Short Form 36 Health Survey has been examined. Following these analyses, the Contemplation factor analysis indicated a substantial negative correlation with the SF-36 Health Survey sub-dimension of bodily pain and the sub-dimension of the Coping Style Scale, seeking social support, as expected. Active coping, a sub-dimension of the Pain Coping Inventory, organic beliefs, a sub-dimension of the Pain Beliefs Questionnaire, vitality, mental health, social functioning, a sub-dimension of the SF-36 Health Survey, and self-confidence, a sub-dimension of the Coping Style Scale, make up the Post-Action factor demonstrated that the method had a positive and significant correlations. In addition, the Post-Action factor was negatively correlated with passive coping, which is the sub-dimension of the Pain Coping Inventory, with the helpless approach and submissive approach, which are the sub-dimensions of the Coping Style Scale, with general health, general anxiety, panic disorder and depression, which are the sub-dimensions of the Patient Health Questionnaire showed significant relationships. This is the first known research to test the Transtheoretical Model's coping mechanisms, depression, anxiety, and mood predictors in a chronic pain sample. In conclusion, this study demonstrates that the Pain Stages of Change Questionnaire is a valid and reliable assessment method that can help establish appropriate treatment modalities which are tailored to the person by assessing the individuals' current stage of change and emotional state.
Benzer Tezler
- Kronik ağrı yaşantısı ve ağrı inançları: Ağrı İnançları Ölçeği'nin Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışması
The experience of chronic pain and pain beliefs: The Turkish validation study of the pain beliefs questionnaire
HANİFE ÖZLEM SERTEL BERK
- Kronik ağrı sendromlu bireylerde eş tepkisi ile ağrı yaşantısı ve psikolojik zorlanma arasındaki ilişkide evlilik çatışmasının aracı rolü: Ağrının operant modeli çerçevesinde bir inceleme
The medıator role of marıtal conflıct ın the relatıonshıp between spousal response, paın experıence and psychologıcal dıstress ın ındıvıduals wıth chronıc paın syndrome: An ınvestıgatıon wıthın the framework of the operant model of paın
SUNA ÖMERBAŞOĞLU
Doktora
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HANİFE ÖZLEM SERTEL BERK
- Bir stres türü olarak kronik ağrı ve sağlık sonuçları arasındaki ilişkide ağrıyla başetme stratejilerinin aracı rolü: Özetkinlik inançlarının rolü
The mediating role of pain coping strategies of relationship between chronic pain as a stress and health outcomes: The roles of self efficacy
AYLA HOCAOĞLU UZUNKAYA
- Hemşirelik ile ilk ve acil yardım bölümü öğrencilerinin ağrı inançlarının belirlenmesi
Determination of pain beliefs of first and emergency aid department students with nursing
AYŞEGÜL DEDE AKKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
HemşirelikHaliç ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE YORULMAZ
- Fentanil ve metaboliti norfentanilin idrardan sıvı kromatografi - tandem kütle spektrometresi(LC-MS/MS) sistemi ile yan yana tayini
Simultaneous identification and quantitation of fentanyl and its metabolite norfentanyl in urine by liquid chromatography and tandem mass spectrometry
FATMA ÇAVUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Adli Tıpİstanbul ÜniversitesiFen Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MÜNEVVER AÇIKKOL