Bir stres türü olarak kronik ağrı ve sağlık sonuçları arasındaki ilişkide ağrıyla başetme stratejilerinin aracı rolü: Özetkinlik inançlarının rolü
The mediating role of pain coping strategies of relationship between chronic pain as a stress and health outcomes: The roles of self efficacy
- Tez No: 551507
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HANİFE ÖZLEM BERK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: kronik ağrı, stres ve başetme, özetkinlik, ağrıya bağlı engellilik, aktivite, chronic pain, stress and coping, self efficacy, pain disability, activity
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 220
Özet
Bu çalışmada bir stres türü olarak kavramsallaştırılan kronik ağrı yaşantısı üç farklı yöntemle ölçülmüştür: ağrı şiddeti, çok boyutlu ağrı şiddeti, ağrı sıklığı x rahatsızlık düzeyi. Katılımcılara Bilgilendirilmiş Onam Formu, Sosyodemografik Özellikler ve Ağrı Bilgi Formu, Ağrıyla Başetme Envanteri, Genel Özyeterlilik Ölçeği, Ağrı Özetkinlik Ölçeği-2, Görsel Analog Skalası, West Haven Yale Çok Boyutlu Ağrı Envanteri ve Yaşam Değişimleri Anketi verilmiştir. Çalışmanın sonuçlarında ağrıya bağlı engellilik düzeyi ile en güçlü ilişkiyi ağrı stresi ölçümlerinden çok boyutlu ağrı şiddeti gösterirken; aktivite düzeyi ile ağrı stresi ölçümleri içinde ağrı sıklığı x rahatsızlık düzeyi göstermiştir. Ağrıya bağlı engellilik düzeyindeki değişimi, çok boyutlu ağrı şiddeti ve pasif başetme açıklamaktadır. Çok boyutlu ağrı şiddeti ile ağrıya bağlı engellilik düzeyi arasındaki ilişkide pasif başetmenin kısmi aracı rolü gözlenmiştir. Özetkinlik, ağrı stresinden bağımsız bir değişken olarak ağrıya bağlı engellilik düzeyini etkilemektedir. Ağrıya özgü özetkinlik hem doğrudan hem de pasif başetme aracılığıyla dolaylı olarak ağrıya bağlı engellilik düzeyini etkilemektedir. Diğer yandan aktivite düzeyini ağrı sıklığı x rahatsızlık düzeyi, aktif başetme ve genel özetkinlik bir arada açıklamaktadır. Aktivite düzeyindeki değişimin en güçlü yordayıcısının aktif başetme olduğu görülmüştür. Ağrıya özgü özetkinlik ise aktivite düzeyini hem doğrudan hem de aktif başetme aracılığıyla dolaylı olarak etkilemektedir. Çalışmanın sonuçları, kronik ağrı hastalarında multidisipliner tedavilerin önemine işaret etmektedir. Ağrıya bağlı engellilik düzeyini hedef alan müdahalelerin ağrı stresine ve pasif başetmeye odaklanmaları önerilirken; aktivite düzeyini hedef alan müdahalelerin ise özellikle ağrıya özgü özetkinlik ve aktif başetme yöntemlerine odaklanmaları önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
In this study chronic pain experience conceptualized as a type of stress was measured by three different methods: pain intensity, multidimentional pain intensity, pain frequency x disturbance level. Informed Consent Form, Sociodemographic Features and Pain Information Form, Pain Coping Inventory, General Self-Efficacy, Pain Self-Efficacy Questionnaire-2, Visual Analog Scale, The West Haven Yale Multidimensional Pain Inventory and Life Experince Survey were applied to the participants. Results showed that the strongest relationship was observed between pain disability and multidimentional pain intensity which is one of the pain stress measure; activity level and pain frequency x disturbance level which is another one of the pain stress measure. It was found that multidimentional pain intensity and passive coping predicted changes of pain-related disability level. The partial mediation role of passive coping was observed in the relationship between multidimentional pain intensity and pain-related disability. Independently from pain stress, it was observed that self efficacy predicted pain-related disability. Pain self efficacy predicted pain-related disability both directly and indirectly through passive coping. On the other side, pain frequency x disturbance level, active coping and general self efficacy predicted activity level in together. The strongest variable was active coping to explain activity level. Pain self efficacy predicted activity level both directly and indirectly through active coping. The results of study points out the importance of multidisciplinary treatments with chronic pain patients. Interventions targeting pain related disability should focus on passive coping and multidimentional pain intensity. And the interventions aimed at increasing activity level should focus especially on pain self efficacy and active coping.
Benzer Tezler
- Meme kanseri tedavileri ile ilişkili kronik ağrıda mobilizasyon, egzersiz ve ağrı eğitimlerinin etkilerinin incelenmesi
Examining the effectiveness of mobilization, exercise and pain educations in chronic pain associated with breast cancer treatments
RUMEYSA KONOKMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonHacettepe ÜniversitesiFizik Tedavi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERAP ÖZGÜL
- Migren tipi başağrısında aerobik egzersiz tedavisinin etkileri ve kan nitrik oksit düzeyleri ile ilişkisi
The effects of aerobic exercises on migraine headache and relationship with blood nitric oxide level
SELNUR ÖSÜN
Doktora
Türkçe
2001
Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonDokuz Eylül ÜniversitesiFizik Tedavi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF.DR. LAMİA PINAR
- Deneysel fibromiyalji modelinde selenyumun kalsiyum sinyali, apoptozis ve oksidatif stres üzerine etkileri
The effects of selenium on calcium signaling, apoptosis and oxidative stress in experimental fibromyalgia model
ESRA YÜKSEL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
RomatolojiSüleyman Demirel Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ŞAHİN
PROF. DR. MUSTAFA NAZIROĞLU
- Türkiyede irritabl barsak sendromunun gastroösofajeal reflu şikayeti olan hastalardaki birlikteliği ve muhtemel etkenleri
The frequency of irritable bowel syndrome in Turkish gastroesofageal reflux disease patients with possible causes and clinicopathological associations
MURAD EL-HELİAWİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2013
GastroenterolojiHacettepe Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜLENT SİVRİ
- Ankara ilindeki üç ilköğretim okulu öğrencilerinin epilepsiye yaklaşımı ve hastalık hakkındaki bilgi düzeyleri
Knowledge of epilepsy and attitudes towards the condition among three elementary schools students in Ankara
İKBAL OK BOZKAYA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2006
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıGazi ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE SERDAROĞLU