Türkiye sinemasında feminist bakışlar: Kadınlar arası ilişkilerin temsili ve cinsiyet politikaları
Feminist gazes in cinema of Turkey: The representations of relationships between women and gender politics
- Tez No: 703097
- Danışmanlar: PROF. DR. UMUT TÜMAY ARSLAN YEĞEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Sosyoloji ve Metadoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 294
Özet
Bu çalışmada feminist film kuramının tartışma alanları Türkiye sinemasına ait belirli örnekler üzerinden takip edildi. Feminist film kuramı, sinemayı referans alarak eril dünyanın inşa ettiği ve bilhassa kadınlar açısından eşitsizlikler ve hiyerarşiler üreten bakış açılarını pek çok kanaldan hareketle eleştiriye tabi tutar. Ancak yalnızca bunu yapmakla kalmaz; bununla beraber, kadınlar ve eril tahakküme maruz kalan diğer tüm normatif olmayan öznellikler için feminist inşalar üretir. Bu geniş hareket alanı feminist film kuramının en başta feminist teori olmak üzere diğer pek çok kuramsal hatla da buluşmasını sağlar. Bu tez, bahsedilen bu bağlantıların da izini sürmeyi hedefledi. Çalışmada incelenen filmler feminist film kuramının belirli tartışma eksenlerinden hareketle birtakım gruplara bölünerek analiz ediliyor. Örneğin 1980'lerin“kadın filmlerine”ve oradan 2000'lere uzanacak şekilde Türk sinemasından belirli“kadın yönetmenlere”ve ürettikleri filmlere bakılıyor. Bunun yanı sıra 2000 sonrası feminist söylemle yakın temas içerisinde olan ve yine kadın yönetmenler tarafından çekilen bazı filmler belirli ortaklıklar ve bağlantılar üzerinden analiz ediliyor. Yer yer Yeşilçam'dan da geçerek 1980'lerden 2000 sonrasına uzanan benzer imgeler ve duygu evrenleri araştırılıyor. Son bölümde ise etik/estetik/politik açıdan Türkiye sinemasında yeni bakışlara imkân yarattığı öne sürülen dört film, kadınlar arası deneyimler ve bu deneyimlere ilişkin imgeler/sesler referans alınarak yakın okumaya tabi tutuluyor. Böylelikle bu çalışma 1980'lerden günümüze uzanan film örnekleriyle ve bunlar arasında kurulan belirli bağlantılarla, yer yer yönetmenin toplumsal cinsiyetini hesaba katarak yer yer ise bu meseleyi parantez içerisine alarak Türkiye sinemasını feminist bir perspektiften okumayı deniyor.
Özet (Çeviri)
In this study, some key issues and debates in feminist film theory, were followed through specific examples from cinema of Turkey. Feminist film theory criticizes the male gaze, arguing that it builds and produces inequalities and hierarchies, especially for women, through many channels. But it doesn't just do that; in addition, it produces feminist constructions for women and all other non-normative positions, subjected to masculine domination. Covering such a wide range of topics enables feminist film theory to meet many other theoretical lines, especially feminist theory. This thesis aims to trace these connections. The films examined in this study are analyzed by dividing them into a number of groups based on certain debates of feminist film theory. Examples of groups analyzed include the“woman's film”of the 1980s, or“female directors”from the beginning of cinema of Turkey to 2000s, and the films they produced are discussed. In addition, some films produced by female directors from post-2000s, which are in close contact with feminist discourse are analyzed by taking into account the connections and commonalities between them. Similar images and emotional universes are explored in these films stretching from the 1980s to post-2000s whilst passing through Yeşilçam from time to time. In the last part, four films that are claimed to create new perspectives in cinema of Turkey from an ethical, aesthetic and political point of view are subjected to close reading with reference to the experiences between women and the images and sounds related to these experiences. Thus, this study tries to read cinema of Turkey from a feminist perspective, with examples of films and certain connections established between them, dating from 1980s to the present; by taking into account the gender of the director for some films, and by exclusively focusing on the pictures for other films.
Benzer Tezler
- 90'lardan günümüze Türk sineması'nda çalışan kadının sunumu
The representation of working woman in Turkish cinema from 90's to present
ASLI YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Sahne ve Görüntü SanatlarıEge ÜniversitesiRadyo Televizyon Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. CEM GÜZEL
- Kültürel ve zihinsel yapılanmanın Türk melodram sineması üzerindeki etkileri
The effects of cultural and intellectual structuring on Turkish melodramatic films
DİLEK TUNALI
Doktora
Türkçe
2005
Sahne ve Görüntü SanatlarıDokuz Eylül ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Bilim Dalı
PROF.DR. OĞUZ ADANIR
- Türkiye sinemasında namus ve beden denetimi
Honor and body control in cinema of turkey
SERMİN ÇAKMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Radyo-TelevizyonAnkara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMİRE RUKEN ÖZTÜRK
- 2000'ler Türkiye sinemasında erkeklik krizi ve erkek kimliğinin inşası
Masculinity crisis and the construction of male identity in Turkish cinema in the 2000s
EREN YÜKSEL
Doktora
Türkçe
2013
Radyo-TelevizyonAnkara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. S. RUKEN ÖZTÜRK
- 2000 sonrası Türk sinemasında kadın yönetmenlerin filmlerinde kadın temsillerine feminist bakış: Yeşim Ustaoğlu ve Çiğdem Vitrinel sinemasından örnek incelemeler
A feminist view of women's representations of female directors in Turkish cinema after 2000: Case study of Yesim Ustaoglu and Cigdem Vitrinel
ELİF BAYDAR ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Radyo-TelevizyonAnadolu ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CANAN ULUYAĞCI