Sosyal medyadaki yanlış bilgiye yönelik kullanıcı doğrulama davranışlarının incelenmesi
Analysis of user verification behavior towards misinformation in social media
- Tez No: 703822
- Danışmanlar: PROF. DR. ERHAN EROĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İletişim Bilimleri, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Sosyal medya, Yanlış bilgi, Doğrulama davranışı, Social media, Misinformation, Verification behavior
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İletişim Tasarımı ve Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 161
Özet
Bilgi ve iletişim teknolojilerindeki gelişmeler bilginin üretim, dağıtım ve tüketim biçimlerinde değişikliklere yol açmıştır. Bu değişikliklerin olumlu etkileri kadar olumsuz sonuçları da söz konusudur. Sosyal medyanın bilgi ve haber tüketiminde ilk sıralara yükselmesi, bu ortamda yer alan bilginin doğruluğu konusunda endişelere yol açmıştır. Bu nedenle hem bireysel hem de toplumsal bağlamda etkileri görülmeye başlanan yanlış bilgi problemi, araştırılması gereken bir konu haline gelmiştir. Bu çalışmada sosyal medyadaki yanlış veya şüpheli bilgilere yönelik doğrulama davranışları karma yöntem kullanılarak incelenmiştir. Araştırmanın nicel bölümünde betimsel analizlerin yanı sıra demografik değişkenler ile anket soruları arasında t-testi, ve MANOVA analizleri ile karşılaştırmalar yapılmıştır. Ayrıca, Ayrıntılandırma Olasılığı Modeli ve Planlı Davranış Teorisi çerçevesinde oluşturulan model ile doğruluk kontrol davranışını etkileyen faktörler Yapısal Eşitlik Modellemesi ile analiz edilmiştir. Analiz sonucunda merkezi yollar olan sistematik bilgi işleme ve bilgi kalitesi faktörlerinin tutum üzerindeki etkisine yönelik hipotezler kabul edilmiştir. Çevresel faktör olarak belirlenen kaynak güvenilirliği ve mesaj etkileşim düzeyinin tutum üzerindeki etkisine yönelik geliştirilen hipotezler kabul edilirken, diğer çevresel faktör olan homofilinin tutum üzerindeki etkisine yönelik hipotez ise reddedilmiştir. Ayrıca, tutum ve algılanan davranışsal kontrol ile doğrulama niyeti arasında olumlu bir ilişki varken, öznel normların niyet üzerinde bir etkisi olmadığı saptanmıştır. Araştırmanın nitel boyutunda ise 15 katılımcı ile yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilerek elde edilen bulgular belirlenen temalar altında aktarılmıştır.
Özet (Çeviri)
Developments in information and communication technologies have led to changes in the production, distribution and consumption of information. These changes have negative consequences as well as positive effects. The rise of social media in the consumption of information and news has led to concerns about the accuracy of the information. For this reason, the problem of misinformation, has become a subject that needs to be investigated. In this study, verification behaviors for false or suspicious information in social media were examined using the mixed method. In the quantitative part of the study, comparisons were made between demographic variables and survey questions with t-test, and MANOVA analyzes. In addition, the model proposed within the framework of the Elaboration Likelihood Model and the Theory of Planned Behavior were analyzed by Structural Equation Modeling. As a result of the analysis, hypotheses regarding the effect of systematic information processing and information quality factors, which are the central route, on attitude were accepted. While the hypotheses developed for the effect of source credibility and message interaction level, which are determined as peripheral route, on attitude were accepted, the other peripheral factor, homophily hypothesis, was rejected. In addition, it was found that there was a positive relationship between attitude and perceived behavioral control and verification intention, while subjective norms had no effect on intention. In the qualitative part of the research, semi-structured in-depth interviews were conducted with 15 participants and the findings were conveyed under the determined themes.
Benzer Tezler
- Lise öğrencilerinin sosyal medyadaki bilginin doğruluğuna yönelik karar süreçlerinin incelenmesi
Investigation of high school students' decision processes regarding the accuracy of information on social media
SUZAN AYGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KEREM KILIÇER
- Sosyal medyada yer alan dini içeriklerin ortaöğretim düzeyi öğrencilerine etkileri
The effects of religious content on social media on secondary school students
HAKAN DEMİRKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinHitit ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET KOÇ
- Hemşirelik öğrencilerinde sosyal medya kullanımının ortoreksiya nervoza üzerine etkisi
The effect of social media use on orthorexia nervosa in nursing students
TUĞÇE GÖZDE ÖZKEFELİ HAMURCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Hemşirelikİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaRuh Sağlığı ve Psikiyatri Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVİL YILMAZ
- Cumhurı̇yet Dönemı̇ basınında (1928 - 2000) harı̇ta ı̇çerı̇klerı̇nı̇n kartografı̇k yönden araştırılması, arşı̇vlenmesı̇, sınıflandırılması
Archiving, classification and research on map contents according to cartographic approach in press of the period (1928-2000) of Turkish Republic
PINAR SARIN
Doktora
Türkçe
2021
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESİBE NECLA ULUĞTEKİN
- Genç yetişkinlerin köken aile fonksiyonları ile COVID-19 algıları arasındaki ilişkide infodeminin aracı rolü
The mediating role of infodemic in the relationship between family of origin functions and COVID-19 perceptions among young adults
SÜMEYRA ÖZKIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZERRİN BÖLÜKBAŞI MACİT
DR. ÖĞR. ÜYESİ ASUMAN KAYA