Kutadgu Bilig'de yüklem olan birleşik fiillerin istemi
Valency of predicate that be compound verbs in Kutadgu Bilig
- Tez No: 704605
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SERPİL ERSÖZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Kutadgu Bilig, birleşik fiil, istem
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Manisa Celal Bayar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 417
Özet
Karahanlı Türkçesi döneminde, Yusuf Has Hacib tarafından yazılan Kutadgu Bilig adlı eser bu çalışmanın ana kaynağını oluşturmaktadır. Bu çalışmada, Kutadgu Bilig'de yüklem olan birleşik fiiller ve istemleri incelenmiştir. Bu inceleme ile birleşik fiillerin istem alma potansiyeli ve istem değişiklikleri değerlendirilmiştir. Çalışmamızda yer alan birleşik fiiller, Helbig ve Schenkel tarafından geliştirilen istem gösterim yöntemi esas alınarak tablolanmıştır. Birleşik fiillerin mantıksal, sözdizimsel ve morfolojik incelemesi yapılmıştır. İstemlerin anlamsal rolleri ve sınırlılıkları gösterilmiştir. Bu çalışmada birleşik fiiller üç başlık altında incelenmiştir: İsim+yardımcı fiil, isim+fiil, fiil+fiil. Bu birleşik fiillerin istem çerçeveleri örnek tablolarla açıklanarak değerlendirilmiştir. Her fiil, bir istem çerçevesine ve mantıksal istem sayısına sahiptir. Fakat fiiller birleşik fiil kuruluşlarında kullanıldıklarında(isim+yardımcı fiil ve isim+fiil şeklinde kurulmuş birleşik fiil yapılarında), yeni yapıya göre istem almıştır. Birleşik fiillerde, birleşiğin isim unsuru değiştikçe istem alma potansiyellerinin farklılaştığı görülmüştür. Her bir birleşik fiil kendi anlamsal yapısına bağlı istem almıştır. Fiil+fiil şeklinde kurulan birleşik fiiller ise birinci fiilin istem çerçevesine bağlı kalmıştır.
Özet (Çeviri)
Kutadgu Bilig is a literary work written by Yusuf Has Hacib. This literary work is the main source of the study. In this study has been examined valency of predicate that be compound verb in Kutadgu Bilig. In the examination, valency potantial and valency changes of compound verbs have been investigated. Compound verbs that take part in study, have been indicated with valency represent metod that devoloped by G. Helbig and Schenkel verbal valency potantial has been described in three levels as a logical, syntactic and morphological. In addition, has been examined semantic limitation of valency. In this study, compound verbs are examined under three titles. There are the name+auxiliary verb, name+verb and verb+verb. Valency frames of compound verbs has been evaluatted thereby explain with sample table. A verb has a valency potential and number of logical valency. But, this situation changes when used in the form of a compound verb. As a result of evaluation, each compound verb has taken valency frame attached to its semantic structure. Name+verb structure that constituted verb is changed valency potential and frame of valency as name component in Kutadgu Bilig. Compound verb that established form of verb+verb had kept to valency frame of first verb. Keys Words: Kutadgu Bilig, compound verbs, valency
Benzer Tezler
- Atasözlerinin sınıflandırılması ve yapısal özellikleri
Classification of proverbs and their structrural features
MEHMET EMİN TUĞLUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
DilbilimDicle ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SADETTİN ÖZÇELİK
- Kutadgu Bilig'de yönetim ahlâkı
Management ethichs in Kutadgu Bilig
MUHAMMET ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
FelsefeAtatürk ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN ELMALI
- Kutadgu Bilig'de felsefi kavramlar
Kutadgu Bilig and concepts of thought
İHSAN ŞENER
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
DinAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYRANİ ALTINTAŞ
- Kutadgu Bilig'de kötü yönetim ve kötü yöneticilik kavramları kapsamında bir inceleme
An analysis within the framework of maladministration and bad manager in Kutadgu Bilig
TALHA SAİT ATAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Kamu YönetimiKocaeli ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OKTAY KOÇ
- Kutadgu Bilig'de anlamca kaynaşmış ve deyimleşmiş birleşik fiiller
The stereotyped compound verbs undergone meaning blending in Kutadgu Bilig
ZAHİDE NUR İLHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SÜLEYMAN ERATALAY