Konya koşullarında farklı sulama programı uygulamalarının ekmeklik buğdayın (Triticum aestivum L.) verim ve kalitesine etkisi
The effects of different irrigation schedule applications on bread wheat (Triticum aestivum L.) yield and quality in Konya conditions
- Tez No: 704955
- Danışmanlar: PROF. DR. RAMAZAN TOPAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 137
Özet
Bu çalışma ekmeklik buğdayda uygulanan geleneksel tam sulama ve bitki gelişme dönemlerine dayalı farklı tamamlayıcı sulama stratejilerinin ürün verimi ve kalitesine etkisini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Bunun için 2018-2020 döneminde Konya'da Toprak Su ve Çölleşme ile Mücadele Araştırma Enstitüsü arazisinde tarla denemeleri yürütülmüştür. Denemede geleneksel tam sulama, tamamlayıcı sulama ve sulamasız (yağışa bağlı) olmak üzere üç farklı strateji altında 14 farklı sulama programı uygulanmıştır. Geleneksel tam sulamada toprak nemi baz alınarak, bitki kök bölgesi Faydalı Su Kapasitesi (FSK)'nin %60'ı tüketilince sulama yenilenmiş ve toprağın mevcut nemi tarla kapasitesine ulaştırılmıştır. Tamamlayıcı sulama grubunda ise iki farklı planlama yapılmıştır. Birincisinde, buğdayın sapa kalkma, başaklanma ve süt olum dönemlerinde toprak nemine bağlı dönemsel tam sulama yapılmış ve bu kapsamda 3 farklı tamamlayıcı sulama programı oluşturulmuştur. İkincisinde ise, buğdayın mevsimlik bitki su tüketimi (ETc) ile buğdayın yetişme dönemine ait (Ekim-Temmuz arası) uzun yıllar (1986-2016) ortalaması yağış miktarı, ortalama üstü yağış alan yıllar ortalaması ve ortalama altı yağış alan yıllar ortalaması yağış değerleri farkı dikkate alınarak üç farklı mevsimlik sulama suyu ihtiyacı tahmin edilmiştir. Tahmin edilen sulama suyu ihtiyaç değerleri hassas gelişme dönem sayısına (3 adet) bölünerek, her dönem için eşit miktarda sulama suyu ihtiyaçları kestirilmiştir. Bu kapsamda 9 adet tamamlayıcı sulama programı oluşturulmuştur. Çalışmada en yüksek ürün verimi toprak faydalı su kapasitesinin %60'ı tüketilince sulamaların yenilendiği geleneksel tam sulama konusundan elde edilmiştir. Buğdayın su stresine hassas olduğu gelişme dönemlerine dayalı tamamlayıcı sulama uygulamaları arasında en iyi performansı, üç gelişme döneminde tam sulanan (toplam 321 mm) konu ile her bir gelişme döneminde sabit 90 (toplam 270 mm), 70 (toplam 210 mm) ve 50 (toplam 150 mm) mm sulama suyu uygulanan konular göstermiştir. Çalışmadan elde edilen sulamanın üretkenliğine ilişkin göstergeler analiz edildiğinde, Konya gibi su kaynakları kısıtlı olan bölgelerde, optimum verimin tam sulama yerine, kısıntılı tamamlayıcı sulanan daha geniş bir alandan temin edilebileceği görülmektedir. Bu yolla üründe bir azalış olmadan, buğday tarımında tüketilen sulama suyu miktarında %28.3 ile %45.3 tasarruf sağlanabilecektir.
Özet (Çeviri)
This study was carried out to determine the effects of conventional full irrigation and different supplemental irrigation strategies based on plant growth stages on crop yield and quality in bread wheat. For this, field experiment were carried out on the land of the Soil, Water and Combating Desertification Research Institute in Konya during the 2018-2020 seasons. In the experiment, 14 different irrigation programs were applied under three different strategies as conventional full irrigation, supplemental irrigation and no irrigation (rainfield). Based on soil moisture in conventional full irrigation, when 60% of the plant root zone's Available Water Capacity (AWC) was consumed, irrigation was renewed and the current moisture of the soil was brought to the field capacity. In the supplemental irrigation group, two different plans were made. In the first, periodic full irrigation was carried out depending on soil moisture during the the stem extension, heading and milk stages, and within this scope, 3 different supplemental irrigation programs were created. In the second, the difference in seasonal Evapotranspiration (ETc) of wheat and the average precipitation amount of the wheat growing period (October-July) for many years (1986-2016), the average of years with above average precipitation and the average precipitation values of years with below average precipitation are taken into account. Three different seasonal irrigation water needs were estimated. Equal amount of irrigation water needs were estimated for each stage by dividing the estimated irrigation water requirement values by the number of sensitive development stages (3 units). In this context, 9 supplemental irrigation programs have been established. In the study, the highest yield was obtained from the conventional full irrigation, where the irrigations were renewed when 60% of the soil available water capacity was consumed. Among the supplemental irrigation applications based on the development stages when wheat is sensitive to water stress, the best performance was achieved with the subject fully irrigated (321 mm in total) in the three growth stages, with a constant 90 (270 mm in total), 70 (total 210 mm) and 50 (total) 90 (total) irrigation in each growth stage. 150 mm) mm of irrigation water applied subjects. When the indicators related to the productivity of irrigation obtained from the study are analyzed, it is seen that in regions with limited water resources such as Konya, the optimum yield can be obtained from a wider area with limited supplemental irrigation instead of full irrigation. In this way, 28.3% to 45.3% savings will be achieved in the amount of irrigation water consumed in wheat farming without a decrease in the product.
Benzer Tezler
- Farklı sulama programlarının fasulye verimine ve su tüketimine etkisi
Effect of different irrigation programs on bean yield and water use
YAVUZ ÜNÜVAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
ZiraatSelçuk ÜniversitesiTarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RAMAZAN TOPAK
- Konya'nın Meram ilçesinde yer alan peyzaj alanlarındaki otomasyon sulama sistemi uygulamalarının irdelenmesi
Investigation of the application of automation irrigation system in the landscape area in the Meram of Konya
MEVLÜT CİHAN DİKBAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Mühendislik BilimleriSüleyman Demirel ÜniversitesiTarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET ERTEK
- Konya ili sera koşullarında farklı sulama suyu düzeylerinin marul bitkisinin gelişim ve verimine etkisi
The effect of different irrigation water levels on growth and yield of lettuce plant on greenhouse conditions in Konya province
NİYAZİ EMRAH ÇEREZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
ZiraatSelçuk ÜniversitesiTarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ŞAHİN
- Konya koşullarında marul bitkisinin su verim ilişkilleri
Water-yield relationships of lettuce plant in Konya conditions
YILDIRIM FEKRT ABDULRAZZAQ AL-BAYATI
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
ZiraatSelçuk ÜniversitesiTarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET ŞAHİN
- Konya ekolojik koşullarında damla sulama yöntemi ile sulanan mısır bitkisinde su-verim ilişkileri
Water-yield relations of corn plant irrigated with drip irrigation in Konya ecological conditions
SÜHEYLA KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
ZiraatSelçuk ÜniversitesiTarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET ŞAHİN