Geri Dön

Korkuteli ilçesinde kültür mantarı yetiştiriciliğinde kâr etkinliği

Profit efficiency on culture mushroom growing in Korkuteli district

  1. Tez No: 704975
  2. Yazar: ESRA MÜLAZIMOĞULLARI
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. RAHMİYE FİGEN CEYLAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 102

Özet

Bu araştırmanın ana amacı kültür mantarı yetiştiriciliğinde kâr etkinliğinin değerlendirilmesi ve etkinsizliğe sebep olan faktörler ile bunların etki düzeylerinin belirlenmesidir. Çalışmada kâr etkinliği değerlendirmesi yapılması için üretim maliyetlerinin gelir ve kar üzerindeki etkisinin de belirlenmesi gerekmiştir. Bu nedenle, kültür mantarı yetiştiriciliğinde girdi çıktı ilişkisinin sayısal olarak ortaya konulması da araştırmanın amaçları arasında yer almaktadır. Buna göre, çalışma kapsamında mantar yetiştiriciliğinin sürdürülebilirliğine yönelik politika önerileri geliştirmek ve sürecin karlılığının artırılmasın katkı sağlayıcı çıktılar üretilmesi istenmiştir. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) on yıllık verilere göre Türkiye'de yıllık ortalama 35.571 ton mantar üretilmektedir. Bu verilere göre, Türkiye dünya mantar üretiminde on altıncı sırada yer almaktadır. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre ise Türkiye'de 2020 yılında 55.455 ton kültür mantarı üretilmiştir. Aynı yıl Antalya ili Korkuteli ilçesinde 33.518 ton kültür mantarı üretilmiştir. Bu veriler, Korkuteli ilçesinin 2020 yılında Türkiye'nin toplam mantar arzının %60'ını tek başına karşıladığını göstermektedir. Türkiye'de Korkuteli ilçesi kültür mantarı yetiştiriciliğinin başkenti olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle, üretim sürecinin kârlılığını değerlendirmek için Korkuteli ilçesinde gayeli örnekleme yöntemi ile seçilen 60 üretici ile yüz yüze anket çalışması yapılmıştır. Üreticilerin 2020 Ekim-Kasım döneminde üretime bağlı olarak değişken masrafları incelenmiştir. Üreticilerin ortalama birim brüt kârı 205,09 TL olarak hesaplanmıştır. Üreticilerin en fazla katlandığı bedelin sırasıyla kompost, değişken işçilik ve enerji maliyeti olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Birim üretim alanına göre ortalama kompost maliyeti 175,45 TL'dir. Değişken işçilik maliyeti 41,05 TL, enerji maliyeti ise 20,95 TL olarak hesaplanmıştır. Araştırma kapsamında, işletmelerin ilgili maliyetlerinin brüt kâra etkisi olasılıklı kâr sınırı analizi yöntemi ile tahmin edilmiştir. Sonuç olarak ortalama birim brüt kâr etkinsizliği %44 olarak bulunmuştur. Üreticinin cinsiyeti, eğitim ve memnuniyet düzeyi ile hasat süresi ve Çiftçi Kayıt Sistemine (ÇKS) kayıtlılığı kâr etkinsizliğini azaltan faktörler olarak belirlenmiştir. Üreticilerin yaşı, atık kompostu bahçede kullanması ve mantar satışını aracı ile yapması ise etkinsizliği artıran unsurlar olarak tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular doğrultusunda kültür mantarı yetiştiriciliğinde kâr etkinliğini artırmak için; ilçede kadın üreticilerin teşvik edilmesi, uygulamalı eğitim ve kursların sayısı ve kalitesinin artırılması, üreticilerin memnuniyet düzeylerini artıracak yöntemler geliştirilmesi ve ÇKS kayıtlılığın teşvik edilmesi önerilmiştir. Ayrıca atık kompost merkezi kurulması ve kapatılan üretici birliğinin yeniden açılmasının da kâr etkinsizliğini azaltabileceği sonucuna ulaşılmıştır.

Özet (Çeviri)

The main purpose of this research is to evaluate profit efficiency of mushroom cultivation and determination of the factors inducing the inefficiency and their impact level. Detection of effects of production costs on income and profit became essential for evaluating profit efficiency. Accordingly, revaling input-output relationship in mushroom cultivation quantitatively takes place among research objectives. Accordingly, it was aimed to develop policy proposals for sustainability of mushroom cultivation and generating outputs to contribute profitability of the process. Due to ten years data of the Food and Agriculture Organisation of the United Nations, 35.571 tonnes of mushroom on average are cultivated per year in Turkey. Turkey ranks the sixteenth due to these data. Due to the data of Tuskish Statistical Institute (TUIK) on the other hand, 55.455 tonnes of mushroom were cultivated in Turkey in 2020. In the same year, 33.518 tonnes of mushroom were cultivated in Korkuteli town of Antalya province. These data infer that Korkuteli town provided 60% of total mushroom supplies in 2020 alone. Accordingly, a face-to-face survey study was conducted in Korkuteli town among 60 producers selected with purposive sampling to evaluate profitability of the process. The costs of producers varying due to production within 2020 October-November period were analysed. The average per unit profit of producers was walculated as 205,09 TL. It was concluded that the costs born by producers appeared as compost, variable labour and energy costs in a consecutive order. Average compost cost was 175,45 TL per unit production land. The average variable labour cost was calculated as 41,05 TL and energy cost as 20,95. The impact of relevant cost of the enterprises on gross profit was estimated with stochastic profit frontier approach in the scope of the research. Unit gross profit inefficiency was found out as 44% as a result. Gender, education and satisfaction levels of the producer and duration of harvest and registry to Farmer Registration System had appeared as factors reducing profit inefficiency. However, age of the producer his/her use of waste compost in the garden and making mushroom sales through intermediaries were detected as inefficiency rising factors. Due to the findings retrieved, supporting female producers in the town, raising number and quality of applied training and courses, developing approached to raise satisfaction level of producers and supporting CKS registry were proposed. In addition, it was concluded that establishment of a wate compost centre and reopening the producer union that was shut down earlier might reduce profit inefficiency.

Benzer Tezler

  1. Agaricus bisporus kültür mantari yetiştiriciliğinde verimin arttirilmasi amaciyla cladophora glomerata ve arthrospira (spirulina) platensis algleri̇n kullaniminin araştirilmasi

    Investigation of the use of cladophora glomerata and arthrospira (spirulina) platensis algae to increase yield in agaricus bisporus mushroom cultivation

    MUSTAFA TURUNÇOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    BiyolojiHarran Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. GÖKSAL SEZEN

  2. Tarımsal istihdam alanı olarak kültür mantarı üretiminde çalışanların çalışma koşullarının incelenmesi: Korkuteli örneği

    Examination of working conditions of employees in cultivated mushroom production as agricultural employment area: Example of Korkuteli

    İBRAHİM KARA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriSüleyman Demirel Üniversitesi

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUSTAFA ÖZTÜRK

  3. Bitkisel ve mikrobiyal kökenli preparatların kültür mantarı [Agaricus bisporus (Lange) Imbach]'nda yaş kabarcık (Mycogone perniciosa) ve kuru kabarcık (Verticillium fungicola) hastalık etmenlerine etkilerinin ın vıvo ve ın vıtro koşullarında değerlendirilmesi

    Bitkisel ve mikrobiyal kökenli preparatlarin kültür mantari [Agaricus bisporus (Lange) imbach]'nda yaş kabarcik (Mycogone perniciosa) ve kuru kabarcik (Verticillium fungicola) hastalik etmenlerine etkilerinin in vivo ve in vitro koşullarinda değerlendirilmesi

    GAMZE KURT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    ZiraatAkdeniz Üniversitesi

    Bitki Koruma Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MÜRSEL ÇATAL

  4. Bazı bitki uçucu yağları ve ana bileşenlerinin mantar cecid sinekleri (Diptera: Cecidomyiidae) üzerine fümigant etkilerinin araştırılması

    Investigation of fumigant activity of some plant essential oils and their main components against mushroom cecid flies (Diptera: Cecidomyiidae)

    TUĞBA ÇEVİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    ZiraatAkdeniz Üniversitesi

    Bitki Koruma Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FEDAİ ERLER

  5. Bazı bitki uçucu yağları ve ana bileşenlerinin mantar scatopsid sinekleri (Diptera: Scatopsidae) üzerine fümigant etkilerinin araştırılması

    Investigation of fumigant activity of some plant essential oils and their main compenents against mushroom scatopsid flies (Diptera: Scatopsidae)

    GÜRKAN BAŞBAĞCI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    ZiraatAkdeniz Üniversitesi

    Bitki Koruma Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FEDAİ ERLER