Komnenoslar Dönemi Bizans profan sanatında doğaüstü yaratıklar
Supernatural creatures in Byzantine profan art of the Komnenian era
- Tez No: 708474
- Danışmanlar: DOÇ. DR. LALE DOĞER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sanat Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 467
Özet
Bu çalışmada, Bizans sanatının“ikinci altın çağı”nın zirve noktasını oluşturan Komnenoslar Dönemi'nin profan sanatında görülen doğaüstü yaratıklar araştırılmıştır. Araştırma sırasında hem Komnenoslar öncesi ve sonrası buluntular, hem de İran, Mısır, Transkafkasya, Ukrayna, Rusya, Balkan ülkeleri (Bulgaristan, Sırbistan) ve Batı ülkelerinin (Venedik, Floransa, Fransa, Alp ülkeleri) eserleri incelenmiştir. Araştırmamız, söz konusu döneme ait Bizans profan sanatında görülen grifon, çift başlı kartal, tek boynuzlu, kanatlı at, ejder, simurg, antropoidler (sirenler, kentaurlar, kanatlı aslan gövdeliler, sfenksler), kynokephalos'lar ve adı bilinmeyen diğer doğaüstü yaratık tasvirli eserler on bir gruba ayrılarak sürdürülmüştür. İncelemeler; gümüş, altın, bronz, seramik, fildişi, kemik, taş, mermer, mozaik, fresko, ipek, cam, ahşap ve yazma gibi farklı malzeme üzerinde yapılmıştır. Araştırma sınırımızı kapsayan süreçte, Bizans kültürüne geçmiş farklı halkların kültür özellikleri saptanmış, bu kültürlerin asimilasyonunun ve Bizans sanatçıları tarafından söz konusu yaratıklar üzerinde yapılan yaratıcı işlemlerin sonucunda ortaya çıkan yeni Bizans ikonografisinin oluşum süreci açıklığa çıkarılmaya çalışılmıştır. Ayrıca, yeni Bizans sanatının özelliği olan doğaüstü yaratık tasvirlerindeki üslup vurgulanmış, dini eserlerde profan sanatın görülmesi ve doğaüstü yaratıkların kilise tarafından“evcilleştirilmesi”süreci gösterilmiştir. Bunlara ek olarak, doğaüstü yaratıkların simgeleri ve kökenleri saptanarak, karşılaştırma yöntemiyle Doğu ile Batı Orta Çağ kültürleri arasındaki bağ ve dönem sanatçılarının davranış biçimleri vurgulanmış, dönemin edebiyatında görülen popüler konuların ve yeni eğilimlerin sanata yansıması irdelenmiş ve saray ve halk sanatlarının ortak konuları belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
n this study, the supernatural creatures seen in the profane art of the Comnenian Period, which formed the peak of the“second golden age”of Byzantine art were investigated. During the research, both before and after the Komnenos finds, as well as the works of Iran, Trans Caucasus, Ukraine, Russia, Balkan countries (Bulgaria, Serbia), and Western countries (Venice, Florence, France, Alpine countries) were used. Our research was continued, dividing depicting griffins, double-headed eagles, unicorns, winged horses, dragons, symurgs, anthropoids (sirens, centaurs, winged lionbodied, sphinxes), Cynocephalus, and other supernatural creatures of the period in question into eleven groups of works. Investigations were made on different materials such as silver, gold, bronze, ceramic, ivory, bone, stone, marble, mosaic, fresco, silk, wood, glass and miniatures. In the process covering our research limitations, the cultural characteristics of different people that passed into the Byzantine culture were determined and the formation process of the new Byzantine iconography, which emerged as a result of the assimilation of these cultures and the creative processes performed on these creatures by Byzantine artists, was tried to be clarified. Also, the style in the depictions of supernatural creatures which is a feature of new Byzantine art, was emphasized, the profane art in religious works and the process of“domestication”of supernatural creatures by the church were shown. In addition to these, by determining the symbols and origins of supernatural creatures, the bond between eastern and western medieval cultures and the behavior of artists of the period was emphasized, the reflection of popular subjects and new trends in the literature of the period was examined, and common subjects of the palace and folk arts were determined.
Benzer Tezler
- İstanbul Komnenoslar Dönemi Bizans yapılarında mimari plastik kullanımı
Byzantine architectural plastics at Comnenian buildings in Istanbul
GÜLNUR GÜREŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Sanat TarihiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE ÇAYLAK TÜRKER
- Winter in the land of Rûm: Komnenian defenses against the Turks in Western Anatolia
Rûm topağında kış: Batı Anadolu'da Türkler karşısındaki Komnenosların müdafaası
HUMBERTO CESAR HUGU DELUİGİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Arkeolojiİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇARLES VARNER GATES
- XV-XVI. yüzyıllarda İstanbul'da kent dokusu yapı kuruluşları ilişkisi
XV-XVI. centuries İstanbul building connection to building structure
NİLGÜN ÇÖL
- Daskyleion'daki Komnenoslar dönemine tarihli kalenin (aplekton?) mimari özellikleri
The architectural features of the fortification dated to the Komnenos period in Daskyleion
GÖKHAN KAYMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Arkeolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEJAT TURGUT SANER
- Birinci Haçlı Seferi ve Bizans (İmparator Alexios Komnenos Dönemi)
First Crusade and Byzantine (The Imperator Alexios Komnenos Period)
RECEP ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
TarihNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEYHUN ŞAHİN