Halkoyunları antrenörlerinin toksik liderlik davranışlarının sporcuların psikolojik sağlamlık ve tatmin düzeyleri üzerindeki belirleyici rolü
The determining role of folk-dance trainers' toxic leadership behavior on the psychological resilience and satisfaction levels of the athletes
- Tez No: 710182
- Danışmanlar: PROF. DR. HASAN ŞAHAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Spor, Sports
- Anahtar Kelimeler: Antrenör, Halkoyunları, Toksik Liderlik, Psikolojik Sağlamlık, Tatmin, Sporcu, Trainer, Folk Dances, Toxic Leadership, Psychological Resilience, Satisfaction, Athlete
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Spor Yöneticiliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Spor Yöneticiliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 150
Özet
Bu çalışmanın amacı; halkoyunları sporcularının antrenörlerin toksik liderlik davranışlarına ilişkin algısının, psikolojik sağlamlık ve tatmin düzeyleri üzerindeki etkisini belirlemektir. Araştırmanın evrenini Türkiye Halkoyunları Federasyonu'na bağlı gençler ve büyükler kategorilerinde yer alan lisanslı sporcular olarak oluşturmaktadır. Araştırmanın yapıldığı 2019-2020 dönemde halkoyunlarında oynayan gençler ve büyükler gruplarından lisanslı sporcu sayısının 4856 erkek ve 6136 kadın olmak üzere toplam 10992 kişi olduğu belirlenmiştir. Sonuçların daha gerçekçi olması açısından toplam 713 kişi araştırmaya dahil edilmiştir. Çalışmada anket tekniği veri toplama aracı olarak kullanılmış olup veriler kolayda örnekleme yöntemi ile toplanmıştır. Araştırmada kullanılan Sporda Toksik Liderlik Ölçeği Can (2019) tarafından geliştirilmiştir. Can (2019), Çelebi ve arkadaşları (2015) tarafından geliştirilmiş olan Toksik Liderlik Ölçeği'ni sporda toksik liderliğe uyarlamış ve Sporda Toksik Liderlik Ölçeği'ni geliştirmiştir. Sporcuların psikolojik sağlamlığını ölçebilmek amacıyla bu araştırmada kullanılan Psikolojik Sağlamlık Ölçeği Smith ve arkadaşları (2008) tarafından geliştirilmiştir. Ölçeğin, Türkçe uyarlamasını ise Doğan (2015) yapmıştır. Sporcu Tatmin Ölçeği; 2008 yılında Türksoy tarafından doktora tezinde kullanılmıştır. Söz konusu ölçeği 2011 yılında Özmutlu“Bedensel Engelli Sporcularda Antrenörlerin Hizmetkâr Liderlik Davranışlarının Sporcu Tatmini İle İlişkisi”isimli çalışmasında kullanmak üzere geçerlilik ve güvenirlik çalışmasını yapmıştır. Sporculardan toplanmış olan veriler SPSS 20 paket programı ile analiz edilmiştir. Yapılan analizlerde sporcuların toksik liderlik algısının genel olarak düşük olduğu görülmüştür. Alt boyutlar bazında incelendiğinde; sporcuların, antrenörlerinin kısmen olumsuz ruh hallerinin olduğunu düşünseler de antrenörlerinin çıkarcı, değer bilmez ve bencil olmadıklarını düşündükleri belirlenmiştir. Bununla birlikte sporcuların psikolojik olarak sağlam oldukları ve tatmin düzeylerinin de genel olarak yüksek olduğu belirllenmiştir. Çalışmada, antrenörlerin toksik liderlik davranışlarına ilişkin algının ile sporcuların psikolojik sağlamlık ve tatmin düzeylerinin demografik özelliklere göre anlamlı farklılık gösterip göstermediğine bakılmıştır. Buna göre; toksik liderlik algısının kadın ve erkek sporcularda aynı düzeyde olduğu ortaya çıkmıştır. Toksik liderlik algısının sporcuların yaşları, eğitim durumları, antrenörlerin cinsiyeti açısından anlamlı farklılıklar gösterdiği belirlenmiştir. Bununla birlikte sporcuların halkoyunlarında oynama sürelerine ve antrenörlerin eğitmenlik durumuna göre toksik liderlik algısının anlamlı bir farklılaşma göstermediği ortaya çıkmıştır. Sporcuların psikolojik sağlamlılık durumları cinsiyetlerine, yaşlarına, eğitim durumlarına, halkoyunlarındaki sürelerine, antrenörün cinsiyetine göre anlamlı farklılık göstermiştir. Ancak antrenörlerin eğitmenlik durumunun sporcuların psikolojik sağlamlık düzeyleri üzerinde anlamlı etkisinin olmadığı söylenebilir. Benzer şekilde çalışmada sporcuların tatmin düzeyi cinsiyetlerine, yaşlarına, eğitim durumlarına, halkoyunlarında geçirdikleri süre, antrenörün cinsiyetine göre anlamlı farklılıklar gösterdiği belirlenmiştir. Ancak sporcuların tatmin düzeyinin antrenörlerin eğitmenlik durumuna göre bir farklılık göstermediği ortaya çıkmıştır. Çalışmada antrenörlerin toksik liderlik davranışları ile sporcuların psikolojik sağlamlık ve tatmin düzeyleri arasında negatif yönde ve anlamlı bir ilişkinin olduğu belirlenmiştir. Dolayısıyla toksik liderlik davranışları arttıkça sporcuların psikolojik sağlamlık ve tatmin düzeylerinde düşüş meydana geldiği belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to determine the effect of folk-dance athletes' perceptions of trainers' toxic leadership behaviors on their psychological resilience and satisfaction levels. The universe of the research is made up of licensed sportsmen in the youth and senior categories of the Turkish Folk Dance Federation. In the period 2019-2020 as the study was conducted, the number of licensed athletes in the youth and senior categories was determined to be 10992, as 4856 men and 6136 women. A total of 713 people were included in the study to make the results more realistic. In the study, data were collected using a questionnaire through convenience sampling method. The Toxic Leadership Scale in Sports used in the research was developed by Can (2019). Can (2019) adapted the Toxic Leadership Scale developed by Çelebi et al. (2015) to toxic leadership in sports and developed the Toxic Leadership Scale in Sports. The Psychological Resilience Scale used in this study was developed by Smith et al. (2008) in order to measure the resilience of athletes. The Turkish adaptation of the scale was made by Dogan (2015). The Athlete Satisfaction Scale was used by Türksoy in his doctoral thesis in 2008. Özmutlu conducted a validity and reliability study in 2011 to use the mentioned scale in his study titled“The Relationship Between Servant Leadership Behaviors of Trainers and Athlete Satisfaction in Physically Handicapped Athletes”. The data collected from the athletes were analyzed with the SPSS 20 package program. In the analyses, it was observed that the toxic leadership perception of athletes was generally low. When examined based on sub-scales; although athletes think that their trainers have a partially negative mood, they think that their coaches are not manipulative, unworthy and selfish. Also, it was determined that the athletes were psychologically resilient, and their satisfaction levels were generally high. In the study, whether the perception of toxic leadership behaviors of trainers and the psychological resilience and satisfaction levels of athletes differed significantly according to demographic characteristics was investigated. Accordingly, toxic leadership perceptions have turned out to be at the same level in male and female athletes. Toxic leadership perception was found to differ significantly in terms of athletes' age, educational status and the gender of trainers. However, it was determined that the toxic leadership perceptions of the athletes did not differ significantly according to athletes' folk-dance durations and the coaching status of the trainers. The psychological resilience of the athletes differed significantly according to their gender, age, educational status, folk dance durations, and the gender of the trainers. However, it can be said that the trainers' coaching situation has no meaningful effect on the psychological resilience levels of the athletes. Similarly, the satisfaction level of the athletes was determined to differ significantly according to their gender, age, educational status, time spent in the folk dancing and the gender of the coach. However, it turns out that the athletes' satisfaction level does not differ according to the coaching status of the trainers. In the study, it was determined that there was a negative and meaningful relationship between the toxic leadership behaviors of the trainers and the psychological resilience and satisfaction levels of the athletes. Therefore, as toxic leadership behaviors increased, it was determined that the psychological resilience and satisfaction levels of the athletes decreased.
Benzer Tezler
- Halkoyunları antrenörlerinin genel öz yeterlilik algıları ve rekreasyonda algılanan sağlık çıktılarının incelenmesi: Diyarbakır ili örneği
Investigation of the general self-efficiency perceptions of folk dance trainers and the health outcomes perceived in recreation: The example of Diyarbakır province
MEHMET KASIM ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
SporFırat ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EYYUP YILDIRIM
- Halkoyunlarında antrenör liderlik davranışlarının oyuncuların başarı motivasyonları üzerindeki etkisinin belirlenmesi
Determining the effect of trainer's leadership behaviours on students success motivation in folk dances
MEHMET BİLGİN KARADEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Halk Bilimi (Folklor)Düzce ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KORKMAZ YİĞİTER
- Sporcuların algıladıkları antrenör liderlik davranışlarının öz yeterlilik düzeylerine etkisi
The effects of self-efficacy on coach's leadership behaviors perceived by athletes
HÜSEYİN ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SporBozok ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EBRU ILGAR
- Mardin/Midyat'taki Süryani'lerin halkoyunları ve oyun müzikler
Folklore and folklore music of Mardin-Midyat Suryanies?
SENEM KURNAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzik Bilimleri Bölümü
YRD. DOÇ. DR. BÜLENT KURTİŞOĞLU