Geri Dön

Yaşama atfedilen anlamın, amacın ve şema alanlarının psikolojik belirtiler üzerine etkisinde öz aşkınlığın ve psikolojik zihinliliğin aracı rolü

The mediating role of self-transcendence and psychological mindedness in the effect of attributing meaning and purpose to life and schema domains on psychological symptoms

  1. Tez No: 711536
  2. Yazar: BETÜL AKARÇAY KARATAŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA BİLİCİ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Hayatta Anlam, Hayatta Amaç, Erken Dönem Uyumsuz Şema Alanları, Psikolojik Belirtiler, Öz Aşkınlık, Psikolojik Zihinlilik, Meaning of Life, Purpose of Life, Early Maladaptive Schema Domains, Psychological Symptoms, Self-Transcendence, Psychological Mindedness
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 110

Özet

Bu araştırma yaşama anlam ve amaç atfetmenin ve şema alanlarının psikolojik belirtiler üzerindeki etkisinde öz aşkınlığın ve psikolojik zihinliliğin aracı rolünün incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Ayrıca yaşamda anlam ve amaç bulma, şema alanları, psikolojik belirtiler, öz aşkınlık ve psikolojik zihinlilik arasındaki ilişkiler ortaya konulup demografik değişkenlere (cinsiyet, yaş, medeni hal ve gelir düzeyi) göre farklılık gösterip göstermediği incelenmiştir. Araştırma örneklemi 18-35 yaş aralığındaki 400 katılımcıdan oluşmaktadır. Araştırma verileri Sosyodemografik Bilgi Formu, Yaşamın Anlamı Anketi, Hayatın Amacı Ölçeği, Young Şema Ölçeği- Kısa Form3, Kısa Semptom Envanteri, Öz Aşkınlık Ölçeği ve Psikolojik Zihinliliğin Dengelenmiş Dizini ölçekleri ile toplanmıştır. Elde edilen verilerin analizinde Bağımsız Örneklemler t-Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA), Pearson Korelasyon Analizi, Aracı Değişken Analizi ve Sobel Testinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda yaşamı anlamlı bulmanın psikolojik belirtiler üzerindeki etkisinde öz aşkınlığın kısmi aracı rolü olduğu ve şema alanlarının tümünün psikolojik belirtiler üzerindeki etkisinde öz aşkınlığın kısmi aracı rolü olduğu saptanmıştır. Ayrıca yapılan korelasyon analizinde şema alanları psikolojik belirtiler ile pozitif yönde ilişkiliyken hayatı anlamlı bulma, amaçlı bulma ve öz aşkınlık ile negatif yönde ilişkili bulunmuştur. Ayrılma Reddedilme, Zedelenmiş Özerklik& Başarısızlık ve Aşırı Uyarılma ve Baskılama şema alanları ile psikolojik belirtilerin tümü psikolojik zihinlilik ile negatif yönde ilişkilidir. Psikolojik zihinlilik, yaşama anlam atfetme, amaç atfetme ve öz aşkınlık değişkenlerinin ise birbiriyle pozitif yönde ilişkili bulunmuştur. Araştırmanın bulguları literatür çerçevesinde tartışılmıştır ve öneriler sunulmuştur.

Özet (Çeviri)

This research has been conducted to examine the mediating role of self-transcendence and psychological mindedness in the effect of attributing meaning and purpose to life and schema domains on psychological symptoms. In addition, the relationships between finding meaning and purpose in life, schema domains, psychological symptoms, self-transcendence and psychological mindedness were revealed and it was examined whether there were any differences according to demographic variables (gender, age, marital status, education level and income level). The research sample consists of 400 participants between the ages of 18-35. Research data were collected using Sociodemographic Information Form, Meaning of Life Questionnaire, Purpose of Life Scale, Young Schema Scale-Short Form3, Brief Symptom Inventory, Self-Transcendence Scale and Balanced Index of Psychological Mindedness. In the analysis of the obtained data, Independent Samples t-Test, One-Way Analysis of Variance (ANOVA), Pearson Correlation Analysis, Mediator Variable Analysis and Sobel Test were used. As a result of the research, it has been determined that self-transcendence had a partial mediating role in the effect of finding life meaningful on psychological symptoms, and that self-transcendence had a partial mediator role in the effect of all schema domains on psychological symptoms. In addition, in the correlation analysis, schema domains were positively related to psychological symptoms, while schema domains and psychological symptoms were negatively related to finding meaning in life, purposefulness, and self-transcendence. Disconnection-Rejection, Impaired Autonomy, and Over-vigilance& Inhibiton schema domains and psychological symptoms are all negatively related to psychological mindedness. Psychological mindfulness, attribution of meaning to life, attribution of purpose and self-transcendence variables have been found to be positively related to each other. The findings of the research were discussed within the framework of the literature and suggestions have been presented.

Benzer Tezler

  1. Türk modernleşme politakalarının kırsal hayata etkisinin sinemada toplumsal gerçekçi anlayış ile sunulması

    Presenting the effects of Turkish modernization policies on rural life in cinema with a social realist approach

    ZEYNEP ÇALIŞKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    SosyolojiİZMİR BAKIRÇAY ÜNİVERSİTESİ

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÇAĞRI ERYILMAZ

  2. A study on Joseph Conrad's Heart of Darkness, Lord Jim and Nostromo in a new historicist perspective

    Joseph Conrad'ın Deart of darkness, Lord Jim ve Nostromo romanlarının yeni tarihselcilik bağlamında incelenmesi

    MEVLÜDE ZENGİN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2007

    İngiliz Dili ve EdebiyatıAnkara Üniversitesi

    Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BELGİN ELBİR

  3. Kentsel dönüşüm mekânlarında sosyal adalete ilişkin nitel bir çalışma: Konya örneği

    A qualitative study on social justice in urban transformation places: The sample of Konya

    MEHMET ÇAKIR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    SosyolojiHacettepe Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BİRSEN ŞAHİN KÜTÜK

  4. Black Hole or Living Hall: Reconstructing female sexuality, deconstructing male anxiety

    Kara Delik ya da Yaşam Odası: Kadın cinselliğini yeniden yapılandırılması, erkek anksiyetesinin yapısökümü

    GİZEM SERDAR ÖMÜR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    İngiliz Dili ve Edebiyatıİstanbul Kültür Üniversitesi

    İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GILLIAN M. E. ALBAN

  5. Türklerin İslamiyeti kabulüne kadar tarihte Türk göçleri

    Turkish migrations in history until the acceptance of Islam by the Turks

    ALEYNA İZMİRLİOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    TarihSüleyman Demirel Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET EMİN ŞEN