Örgüt kültürünün prososyal davranışlara etkisinde personel güçlendirmenin aracılık rolü: Sağlık çalışanlarına yönelik bir çalışma
The mediating role of employee empowerment in the effect of organizational culture on prosocial behaviors: A study for healthcare employees
- Tez No: 714221
- Danışmanlar: PROF. DR. KÜRŞAT ÖZDAŞLI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sağlık Kurumları Yönetimi, İşletme, Health Care Management, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 266
Özet
Çalışmanın amacı sağlık sektöründe faaliyet gösteren hastanelerde örgüt kültürü tiplerinin prososyal davranışlara doğrudan etkisini ve örgüt kültürü tiplerinin prososyal davranışlara olan etkisinde personel güçlendirmenin aracılık rolünü ortaya koymaktır. Literatür, teorik modelin geliştirilmesinde kapsamlı bir şekilde incelenmiştir. Çalışmada verilerin analizi için SPSS ve AMOS programları kullanılmıştır. Araştırma öncelikle SPSS programı ile güvenilirlik analizleri gerçekleştirilmiş, verilerin frekansı, ortalaması ve standart sapmaları hesaplanmıştır. AMOS programı ile hipotezlerini test etmek amacıyla ölçeklerin doğrulayıcı faktör analizler ve yol analizi gerçekleştirilmiştir. Araştırma Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi Evliya Çelebi Eğitim ve Araştırma Hastanesinde çalışan 435 personelden elde edilen veriler ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada veri toplama aracı olarak anket yöntemi kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda hastanede algılanan baskın bir örgüt kültürü tipi tespit edilememiştir. Hastane personelinin prososyal davranış ve personel güçlendirme algılarının ise yüksek seviyede olduğu tespit edilmiştir. Örgüt kültürü tiplerinden adhokrasi kültürünün prososyal davranışlar üzerinde doğrudan etkisi belirlenmiştir. Diğer taraftan personel güçlendirmenin aracılık rolü analize dahil edildiğinde hiyerarşi kültürü ve pazar kültürünün de prososyal davranışlar üzerinde etkisi olduğu tespit edilmiştir. Hiyerarşi kültürünün pozitif yönde; adhokrasi kültürü ve pazar kültürünün negatif yönde ve anlamlı etkisi olduğu belirlenmiştir. Araştırmanın temel amaçlarından biri de ölçeklerin alt boyutları bazında etkilerinin belirlenmesidir. Bu bağlamda personel güçlendirmenin anlam boyutunun etkisi ile adhokrasi ve pazar kültürü prososyal davranışları negatif yönde etkilerken hiyerarşi kültürü ise pozitif etkilemektedir. Özerklik boyutunun ise sadece rol tanımlı prososyal davranışlar üzerinde aracılık rolü bulunmakta ve hiyerarşi kültürü pozitif, pazar kültürü ise negatif yönde etkilemektedir. Etki boyutunun ise sadece rol ötesi prososyal davranışlar üzerinde bir aracılık rolü bulunmakta ve hiyerarşi kültürü pozitif yönde etkilemektedir. Personel güçlendirmenin aracılık rolü ile hastanede çalışan personel hiyerarşi kültürü algısına sahip olduğunda prososyal davranış sergileme eğiliminde olmaktadır. Diğer taraftan çalışanlar adhokrasi ve pazar kültürü algısına sahip olduklarında prososyal davranış sergileme eğiliminden uzaklaşmaktadırlar.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to reveal the direct effect of organizational culture types on prosocial behaviors and the mediating role of personnel empowerment in the effect of organizational culture types on prosocial behaviors in hospitals operating in health sector. The literature has been extensively studied in development of theoretical model. SPSS and AMOS programs were used for data analysis in study. First of all, reliability analyzes were carried out with the SPSS program, and the frequency, mean and standard deviations of the data were calculated. Confirmatory factor analyzes and path analysis of the scales were performed to test the hypotheses with the AMOS program. The research was carried out with the data obtained from 435 personnel working in Kütahya Health Sciences University Evliya Çelebi Training and Research Hospital. As a result of analyzes made, there is no dominant organizational culture type perceived in hospital. Questionnaire method was used as data collection tool in the study. It has been determined that the prosocial behavior and personnel empowerment perceptions of hospital staff are at a high level. The direct effect of adhocracy culture, one of the organizational culture types, on prosocial behaviors has been determined. On the other hand, when the mediating role of staff empowerment is included in analysis, it has been determined that hierarchy culture and market culture also have an effect on prosocial behaviors. It has been determined that hierarchy culture has a positive effect and adhocracy culture and market culture have a negative and significant effect. One of the main purposes of research is to determine the effects of scales on the basis of their sub-dimensions. In this context, with the effect of meaning dimension of personnel empowerment, adhocracy and market culture affect prosocial behaviors negatively, while hierarchy culture affects positively. On the other hand, the autonomy dimension only has a mediating role on role-defined prosocial behaviors and hierarchy culture affects positively and market culture affects negatively. On the other hand, the impact dimension only has a mediating role on prosocial behaviors beyond the role and hierarchy culture affects positively. With the mediating role of staff empowerment, hospital staff tend to exhibit prosocial behavior when they have a hierarchy culture perception. Also, when employees have perception of adhocracy and market culture, they move away from the tendency to exhibit prosocial behavior.
Benzer Tezler
- Psikolojik taciz; öğretim elemanlarına yönelik bir araştırma
Mobbing; a research on academicians
TUTKU SEÇKİN ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
İşletmeGalatasaray Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. JALE MİNİBAŞ POUSSARD
- Exploring womanly leadership behaviours in regards of barriers
Kadın liderlerin bariyerler karşısında davranışlarının incelenmesi
ŞERMİN YILMAZ
- İşletmelerde yenilik yönetimi: Otel çalışanları üzerinden bir model önerisi
Innovation management in businesses: A model proposal over the hotel employees
EZGİ ATİK
Doktora
Türkçe
2021
TurizmAnadolu ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. A. BARIŞ BARAZ
- Prososyal motivasyon ile kişilik ve örgüt kültürü ilişkisi: Öğretmenler üzerinde bir araştırma
The relationship between prosocial motivation with personality and organizational culture: A study of teachers
EROL YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İşletmeSüleyman Demirel Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN HÜSEYİN UZUNBACAK
- Polis meslek yüksekokullarında toplum destekli polislik anlayışının yerleşmesinde örgüt kültürünün yeri ve bir model önerisi
Status of organization culture in police academies for adoptation of communty policing philosophy and a model proposal
YILMAZ DENKTAŞ
Doktora
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimFırat ÜniversitesiEğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Eko. Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA ÖZMEN
