Ekmeklik buğday katlanmış haploid populasyonunda sarı pasa karşı ergin ve fide dönemi dayanıklılığının belirlenmesi
Identification of seedling and adult plant resistance to yellow rust of the double haploid population in bread wheat
- Tez No: 716652
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA AYKUT TONK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 73
Özet
Sarı pas, buğday üretiminde dünyada ve ülkemizde önemli kayıplar oluşturan bir hastalıktır. Ülkemizde yaygın olan Yr27 ırkı buğday üretiminde önemli zararlara sebep olmaktadır. Bu tez çalışmasında sarın pasın Yr27 ırkının, sarı pasa dayanıklı (16CB-APR6) ve hassas (Avoset S) ebeveynler arasında yapılmış melezlemesinden elde edilen katlanmış haploid populasyonu kullanılarak ergin ve fide dönemi dayanıklılıklarının incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla inokulasyon çalışmaları Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü'nde bulunan, Bölgesel Tahıl Pas Araştırma Merkezi'ne ait sera ve deneme alanlarında yapılmıştır. Populasyondaki bireylerin fide dönemi hastalık değerlendirmesi sera koşullarında yetiştirilen bitkilerde inokulasyondan 14 gün sonra yapılmıştır. Populasyonda bulunan 140 bireyin %60.71'i dayanıklı, %22.86'sı orta dayanıklı ve %16.43'ü ise hassas olarak saptanmıştır. Populasyonun Yr27 ırkına karşı fide dönemi dayanıklılığının dar anlamda kalıtım derecesi 85.22 olarak belirlenmiştir. Ergin bitki dayanıklılığı çalışmaları 2020-2021 buğday üretim yılında augmented deneme desenine göre kurulan denemede yürütülmüştür. Ergin bitkilerde sarı pas hastalığının değerlendirilmesi enfeksiyon tipi ve hastalık şiddeti parametrelerine göre belirlenmiştir. Sarı pasın Yr27 ırkı ile ergin bitki dönemi testleme sonucunda populasyonda bulunan 140 bireyin %48.57'si dayanıklı, %21.43'ü orta dayanıklı ve %30'u ise hassas olarak saptanmıştır. Populasyonda ergin bitki dayanıklılığının iki gen tarafından kontrol edildiği belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre katlanmış haploid populasyonunda bulunan bireylerin çoğunluğu fide dönemi dayanıklılığı gösterir iken, daha az sayıda birey ergin bitki dayanıklılığı göstermiştir.
Özet (Çeviri)
Yellow rust is a disease that causes significant losses in wheat production in the world and in our country. The Yr27 race, which is common in our country, causes significant damage in wheat production. In this thesis, it was aimed to investigate the adult and seedling resistances of yellow rust Yr27 race by using the double haploid population obtained from crossing between yellow rust resistant (16CB-APR6) and sensitive (Avoset S) parents. For this purpose, inoculation studies were carried out in the greenhouse and trial areas of the The Regional Cereal Rust Research Center in the Aegean Agricultural Research Institute. Seedling stage resistance evaluation of individuals in the population was made 14 days after inoculation in plants grown under greenhouse conditions. Of 140 individuals in the population, 60.71% as resistant, 22.86% as moderately resistant and 16.43% as susceptible were determined. The narrow sense heritability of the seedling stage resistance of the population to Yr27 race was determined as 85.22. Adult plant resistance studies were carried out in the trial established according to the augmented trial design in the 2020-2021 wheat production year. The evaluation of yellow rust disease in adult plants was determined according to the infection type and disease severity parameters. As a result of testing the yellow rust race Yr27 with the adult plant stage, 48.57% of 140 individuals in the population were found to be resistant, 21.43% were medium resistant and 30% were susceptible. It has been determined that adult plant resistance in the population is controlled by two genes. According to the results, while the majority of individuals in the double haploid population showed seedling resistance, fewer individuals showed adult plant resistance.
Benzer Tezler
- Buğdayın (Triticum aestivum L.) 2A kromozomu üzerinde sarı pas dayanıklılığı ile ilişkili SSR markörlerinin belirlenmesi
Determination of SSR markers related to yellow rust resistance onchromosome 2A of wheat (Triticum aestivum L.)
SABAHAT SHABBIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
BiyoteknolojiEge ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA AYKUT TONK
- Çinko ıle zenginleştirilmiş çeşitli materyallerin toz halde tohuma bulaştirilmasinin buğday ve arpanin çimlenme, yetişme, ürün ve çinko ıçeriğine etkisi
Effects of seed priming with powder form of zinc enriched different materials on wheat (Triticum aestivum L.) and Barley (Hordeum vulgare L.) germinaton, growth, yield and zinc concentration
SİDAR EKİNCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
ZiraatAnkara ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ İNAL
- Yerli ve yabancı bazı kışlık ekmeklik buğday çeşitlerinin erken dönem kuraklık stresine katlanma bakımından değerlendirilmesi
Evaluation of some indigenous and foreign winter bread wheat cultivars for tolerance to early drought stress
MUHARREM URAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ZiraatGümüşhane ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİLGE BAHAR
DOÇ. DR. CEMALETTİN BALTACI
- Çukurova koşullarında farklı buğday genotiplerinin hasat öncesi çimlenmeye duyarlılığı ve dayanıklılığının saptanması
Determination of susceptibility and resistance to preharvest sprouting in different wheat genotypes under Çukurova conditions
BİLGE BAHAR
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
ZiraatÇukurova ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. İBRAHİM GENÇ