Geri Dön

Buğdayın (Triticum aestivum L.) 2A kromozomu üzerinde sarı pas dayanıklılığı ile ilişkili SSR markörlerinin belirlenmesi

Determination of SSR markers related to yellow rust resistance onchromosome 2A of wheat (Triticum aestivum L.)

  1. Tez No: 844081
  2. Yazar: SABAHAT SHABBIR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. FATMA AYKUT TONK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Biyoteknoloji, Ziraat, Biotechnology, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ege Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Bitki Islahı ve Genetiği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 107

Özet

Sarı pas hastalığına neden olan Puccinia striiformis Westend. f. sp. tritici, Türkiye de dahil olmak üzere Dünya genelinde buğday üretimi için ciddi bir risk oluşturmaktadır. Dünyanın tüm önemli ekmeklik buğday yetiştirilen alanlarında, yeni virülent ve agresif sarı pas ırklarının ortaya çıkması ve mevcut dayanıklılık genlerinin kırılması durumunda ciddi verim kayıpları yaşanabilmektedir. Sarı pasa karşı ergin bitki dayanıklılığına sahip dayanıklı çeşitlerin kullanılması bu soruna en etkili ve en çevre dostu çözümlerden birisidir. Bu amaçla,“16CB-APR6 x Avoset S”melezinden elde edilen ve 132 bireyden oluşan katlanmış haploid populasyonu, 2022-2023 ekim sezonunda ergin bitki döneminde buğday sarı pas ırklarından Yr27 ırkına karşı test edilmiştir. Testleme sonucunda populasyonda bulunan genotiplerin %86 (114 genotip)'sı dayanıklı, %4 (5 genotip), %6 (8 genotip)'sı duyarlı olarak saptanmıştır. Kosambi harita fonksiyonu kullanılarak bir bağlantı haritası oluşturulmuş ve QTL analizi için ICIM-ADD ve IM-ADD istatistik modelleri kullanılmıştır. Haritalama sonucunda buğdayın 2A kromozomu üzerinde fenotipik varyans %24.65 oranında açıklayan önemli bir QTL (q.Yr.DH.-1-1) belirlenmiştir. Bu QTL bölgesinin buğdayda sarı pasa dayanıklılık yönünden majör bir QTL bölgesi olduğu tanımlanmıştır.

Özet (Çeviri)

Puccinia striiformis Westend. f. sp. tritici, which causes yellow rust disease, poses a serious risk to wheat production worldwide, including Turkey. In all important bread wheat growing areas of the world, serious yield losses occur when new virulent and aggressive yellow rust races emerge and existing resistance genes are broken. The use of resistant varieties with adult plant resistance against yellow rust is one of the most effective and environmentally friendly solutions to this problem. For this purpose, the doubled haploid population obtained from the“16CB-APR6 x Avoset S”cross consisting of 132 individuals was tested against Yr27, one of the wheat yellow rust race, during the adult plant period in the 2022-2023 growing season. As a result of the test, 86% (114 genotypes) of the genotypes in the population were resistant, 4% (5 genotypes) moderately resistant and 6% (8 genotypes) were susceptible. A linkage map was created using Kosambi map function and ICIM-ADD and IM-ADD statistical models were used for QTL analysis. As a result of the mapping, a significant QTL (q.Yr.DH.-1-1) was identified on chromosome 2A of wheat explaining 24.65% of the phenotypic variance. This QTL region was identified as a major QTL region for yellow rust resistance in wheat.

Benzer Tezler

  1. Ekmeklik buğdayda (triticum aestivum l.) fitol kinaz geninin ekspresyonunun araştırılması

    Investigation of the phytol kinase gene expression in bread wheat (triticum aestivum l.)

    MUSTAFA KILIÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    BiyolojiVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Moleküler Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULHAMİT BATTAL

  2. Sarı pas hastalığı açısından dayanıklı ve duyarlı olarak belirlenen buğday (Triticum aestivum L.) çeşitlerinin gen zengin bölgelerdeki moleküler markörler ile araştırılması

    Investigation of resistant and susceptible wheat (Triticum aestivum L.) cultivars with molecular markers at the gene-rich regions for yellow rust disease

    EZGİ ÇABUK ŞAHİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    BiyolojiMarmara Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHU ALTINKUT UNCUOĞLU

    YRD. DOÇ. DR. YILDIZ AYDIN

  3. Buğdayın (Triticum aestivum L.) 7D kromozomu üzerinde Rus buğday afidi dayanıklılık geni ile ilişkili SSR markörlerinin belirlenmesi

    Determination of SSR markers related to Russian wheat aphid resistance gene on chromosome 7D of wheat (Triticum aestivum L.)

    MELTEM TURĞUT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    ZiraatEge Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FATMA AYKUT TONK

  4. Characterization of membrane phospholipids and proteins of some wheat (Triticum aestivum l.) varieties under salt and drougth stress conditions

    Buğday (Triticum aestivum l.) bazı çeşitlerinin tuz ve kuraklık stresi altında hücre zarı fosfolipitlerinin ve proteinlerinin tanımlanması

    E.SEMA TORAMAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    1999

    BiyolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MERAL YÜCEL