Çeltikte (Oryza sativa L.) verim ve bazı verim özelliklerinin kalıtımının belirlenmesi
Determining of heritability of yield and yield components in rice (Oryza sativa L.)
- Tez No: 716658
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA AYKUT TONK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 76
Özet
Bu çalışmanın amacı, kültürü yapılan çeltik çeşitlerinde kantitatif karakterlerin geniş anlamdaki kalıtım derecelerini belirlemek ve karakterler arasındaki ilişkileri incelemektir. Ayrıca F1 melez kombinasyonlarında incelenen karakterler için heterosis ve heterebeltiosis değerlerini tespit etmektir. Oluşturulan Halilbey x Aga, Halilbey x Gemici ve Halilbey x Vasco melezlerinin F1 ve F2 generasyonları ebeveynleri ile birlikte 2020 yılı çeltik üretim sezonunda Balıkesir ili Gönen ilçesinde yetiştirilmiştir. Ebeveynlerle birlikte F1 ve F2 generasyonlarındaki tek bitkilerde 8 farklı kantitatif özellik ölçümlenmiştir. Çiçeklenme ve olgunlaşma gün sayıları, bitki boyu ve çeltik bin tane ağırlığı özellikleri için yüksek derecede geniş anlamda kalıtım derecesi tespit edilirken, salkım uzunluğu, salkımda tane sayısı ve bitki verimi için orta derecede geniş anlamda kalıtım derecesi değerleri bulunmuştur. Bitkide salkım sayısı özelliğinin kalıtım derecesi değerleri düşük olarak elde edilmiştir. Bitkide çeltik veriminde görülen yüksek derecedeki heterosis ve heterobeltiosis değerleri, bitki salkım sayısındaki yüksek heterosis ve heterobeltiosis değerlerinden kaynaklandığı düşünülmektedir. Bitkide çeltik verimi ile çiçeklenme gün sayısı arasında önemli negatif, bitkide salkım sayısı ve salkımda tane sayısı arasında ise önemli pozitif fenotipik korelasyon değerleri tespit edilmiştir. Bu karakterlerin seleksiyonda kullanılması verimde bir artış sağlayabilir. Ancak, verim komponentlerinden salkımda tane sayısının daha yüksek kalıtım derecesine sahip olması nedeniyle bu özelliğin çeltik verimi için yapılacak seleksiyonda kullanılması daha etkili olacaktır.
Özet (Çeviri)
The objectives of this study were to determine the broad sense heritabilities of quantitative traits and to examine the correlations among the quantitative characters in the cultivated rice varieties (Oryza sativa L.). Besides, the heterosis and heterobeltiosis values of examined characters were evaluated in F1 cross combinations. The F1 and F2 generations of Halilbey x Aga, Halilbey x Gemici and Halilbey x Vasco crosses with their parents were grown in Gönen district of Balıkesir province in the 2020 rice growing season. The observations and measurements were done for eight examined characters in the individual plants in the parents, F1 and F2 generations. While the high broad sense heritabilities for the number of flowering days, the number of maturation days, plant height, and 1000 grain weight were determined, the panicle length, the number of grains per panicle, and the rice yield per plant had moderate broad sense heritability values. On the other hand, the low broad sense heritability values were obtained for the number of panicle per plant. Rice yield per plant had high heterosis and heterobeltiosis values due to high heterosis and heterobeltiosis values determined in the number of panicle per the plant. The high significant negative phenotypic correlations were determined between the rice yield per plant and the number of flowering days, also plant rice yield had high positive phenotypic correlations with the number of panicle per plant and the number of grains per panicle. These traits can be used in the selection for higher rice yield. However, due to higher heritability values of the number of grains per panicle, it seems more effective for yield selection rather than the number of panicle per plant.
Benzer Tezler
- Çeltikte (Oryza sativa L.), trinexapac-ethyl dozları ve ekim sıklığının yatma ile bazı agronomik ve kalite özelliklerine etkisi
The effects of trinexapac-ethyl doses and sowing densities on lodging and some agricultural and quality characteristics of rice (Oryza sativa L.) breeds
RASİM ÜNAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
ZiraatOndokuz Mayıs ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. İSMAİL SEZER
- Çeltikte bazı önemli agronomik karakterlerin kalıtımı üzerine araştırmalar
Studies on inherifance of some important agronomic characters in rice
HALİL SÜREK
- Çeltikte (Oryza sativa L.) soğuk stresinin verim ve kalite unsurlarına etkileri ile soğuk stresine toleranslı genotiplerin morfolojik ve moleküler yöntemlerle belirlenmesi
Determination of effect of cold stress on yield and quality parameters and evaluation of cold tolerant genotypes by morphological and molecular methods in rice (Oryza sativa L.)
RASİM ÜNAN
Doktora
Türkçe
2016
ZiraatNamık Kemal ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEMEL GENÇTAN
- Bazı çeltik (Oryza Sativa L.) çeşitlerinde çinkonun verim, verim öğeleri ve kaliteye etkilerinin belirlenmesi
Rice (Oryza Sativa L.) varieties of zinc, yield components and quality determination of the effects of
MEHMET CİHAN SONKAYA
- Çinko uygulamasının bazı çeltik çeşitlerinde verim ile tanede çinko, fosfor ve fitin asidi konsantrasyonuna etkisi
The effect of zinc application on yield and grain zinc, phosphorus and phytic acid concentration of some rice genotypes
HESNA ÖZCAN