Jeoistatistiksel nehir ağı modelleri kullanılarak su kalitesi gösterge parametrelerinin karşılaştırmalı analizi ve tahminlenmesi: Çoruh ve Küçük Menderes nehir havzaları örneklemi
Comparative analysis and prediction of water quality indicator parameters by using geostatistical river network models: A case study Coruh and Kucuk Menderes river basins
- Tez No: 717301
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN UYGUÇGİL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafi Bilgi Sistemleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 194
Özet
Bu çalışmada, son yıllarda geleneksel jeoistatistiksel metodolojilere yeni bir soluk getiren, hidrolojik mesafe ve topolojik veri yapısında memba-mansap ilişkilerine dayalı nehir ağı modelleri Türkiye'nin iki farklı özellikteki havzasında uygulanarak ölçülen su kalitesi gösterge parametrelerinin karşılaştırmalı analizi, tahminlenmesi ve havza bazlı mekânsal karakterizasyonu gerçekleştirilerek modellerin kullanılabilirliği amaçlanmıştır. Küçük Menderes ve Çoruh Nehir Havzalarında 7 farklı su kalitesi gösterge parametresi; torgegram, korelogram, temel bileşen analizi ve kapsamlı tarama algoritması çerçevesinde değerlendirilerek su sıcaklığı, çözünmüş oksijen, alkalinite ve klorür parametreleri modellenmiştir. Mekânsal ağırlıklandırma için üretilen iki katkı fonksiyonu karşılaştırılmış olup yüzeysel akış eğri numaralarından elde edilen katkı fonksiyon değerlerinin model doğruluklarını olumlu etkilediği görülmüştür. Hidrolojik mesafelere dayalı otokorelasyon, ortak mekânsal değişkenlerin varyansa etkisi ve tahminlere ait ortalama standart hata değerleri açısından antropojenik faaliyetlerin Küçük Menderes Nehir Ağı'nda Çoruh Nehir Ağı'ndan daha etkili olduğunu kanıtlamıştır. Tahmin sonuçlarının ölçüm noktaları bazında RMSPE hata değerleri; Küçük Menderes Nehir Ağı'nda alkalinite ve klorür parametrelerini, Çoruh Nehir Ağında ise su sıcaklığı ve çözünmüş oksijen parametrelerini öne çıkartmaktadır. Her iki nehir ağında alkalinite ve su sıcaklığı tahminlerinin, klorür ve çözünmüş oksijen tahminlerine göre doğruluğunun daha yüksek olduğu ortaya koyulmuştur.
Özet (Çeviri)
Within the scope of this study, by using river network models based on hydrologic distance and upstream-downstream relations that have brought a new breath to classical geostatistical methodologies in recent years, the comparative analysis, prediction, and basin-based spatial characterization of the water quality indicator parameters measured in two distinct basins of Turkey has been carried out. Water temperature, dissolved oxygen, alkalinity, and chloride water quality indicator parameters were modeled in Kucuk Menderes and Coruh River Basins by evaluating 7 parameters within the framework of torgegram, correlogram, principal component analysis, and exhaustive search algorithm. Additive function values produced by runoff curve numbers for spatial weighting, which is one of the model components, were used as comparatively and it was found that they affect the model accuracy positively. It has been approved that anthropogenic activities are more effective in Kucuk Menderes River Network than Coruh River Network in terms of autocorrelation based on hydrological distances, spatial covariates, the effect of model component and the mean standard error values of the perdictions. RMSPE error values of prediction results on the basis of sampling sites highlight alkalinity and chloride parameters in Kucuk Menderes River network and water temperature and dissolved oxygen parameters in Coruh River network. It has been found that alkalinity and water temperature estimates are more accurate in both river networks than the estimates of chloride and dissolved oxygen.
Benzer Tezler
- Analitik hiyerarşi prosesi ve mekansal enterpolasyon yöntemlerinin yolculuk talebi belirleme yaklaşımı olarak kullanılabilirliğinin incelenmesi
Investigation of the use of analytical hierarchy process and spatial interpolation methods as a travel demand forecasting approach
BİLGE YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Uygulamaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. UĞUR ALGANCI
- Kazova topraklarının depo potasyum, kil mineralojisi ve spesifik yüzey alanı etkileşimlerinin geoistatistiksel analizi
Geoistatistical analysis of nonexchangeable potassium, clay mineralogy and spesific surface area interractions in Kazova soils
NURULLAH ACİR
- Değişebilir ve yavaş yarayışlı potasyum içeriğinin Kazova topraklarındaki uzaysal dağılımı
Spatial distribution of exchangeable and slow available potassium content of Kazova soils
SÜLEYMAN MURAT YAYLA
- Characterization of the Küçük Menderes River basin aquifer system
Küçük Menderes Nehri Havzası akifer sisteminin karakterizasyonu
KORAY KAMİL YILMAZ
Yüksek Lisans
İngilizce
1999
Jeoloji MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN YAZICIGİL