Geleneksel turhal konutlarında yerleşim ve cephe özelliklerinin tipolojik analizi
Typological analysis of settlement and facade characteristics in traditional turhal housings
- Tez No: 719262
- Danışmanlar: DOÇ. DR. RANA KARASÖZEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Tokat, Turhal, Geleneksel Konut, Belgeleme, Tipoloji, Tokat, Turhal, Traditional Housing, Documentation, Typology
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimari Koruma Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 233
Özet
Geleneksel dokular; sosyal özelliklerin, kültürel özelliklerin, bilgi birikiminin mekana yansıdığı, tarihi yaşatan yerlerdir. Bu dokular yerleşim özellikleri, plan ve cephe karakteri, yapı malzemesi ve yapım tekniği ile pek çok özgün değere sahiptir. Ancak günümüz yaşam standartlarının beraberinde getirdiği koşullar ve doğal koşulların etkisiyle geleneksel dokular özgünlüğünü yitirmeye başlamaktadır. Kültürel süreklilik açısından bu dokuların korunması ve geleceğe aktarılması önem arz etmektedir. Kültürel değerlerin büyük oranda korunarak günümüze ulaştırıldığı Tokat ili Turhal ilçesi; anıtsal yapıları, geleneksel kent dokusunu ve geleneksel konutları bünyesinde barındırmaktadır. İlçede geleneksel dokuyu barındıran alan deprem riski nedeniyle riskli alan ilan edilmiş ve bu alanda kentsel dönüşüm kararı alınmıştır. Nitelikli konutları barındırmasına ve anıtsal yapılarla bütünleşmiş kentsel dokunun varlığına rağmen bu alanda bulunan geleneksel konutlardan yalnız bir tanesi tescillidir. Kentsel dönüşüm projesi kapsamında yıkımların başladığı alanda kültürel miras niteliğindeki tescilsiz geleneksel konutlar yok olma tehdidi ile karşı karşıyadır. Turhal ilçesinde tespit edilen 303 geleneksel konutun ele alındığı bu çalışmada geleneksel Turhal konutlarının yerleşim ve cephe özellikleri değerlendirilmiştir. Değerlendirme; yerinde gözlem, alan çalışması ve kaynaklar taranarak yapılmış ve analizlerle geleneksel konutların yerleşim ve cephe özelliklerine dair tipolojik veriler elde edilmiştir. Tipolojik veriler değerlendirilip analiz ve tablolarla açıklanarak geleneksel Turhal konutlarına dair sınıflandırmalar yapılmıştır. Yapılan çalışmalar sonucu elde edilen verilerle geleneksel konutlar için envanter oluşturulmuştur. Bilinçsiz müdahalelerle özgünlüğü bozulan ya da korunması bir yana günümüze ulaşamadan yıkılan kültürel miras unsurları göz önünde bulundurulduğunda kültürel değerlerin sürdürülebilirliği açısından belgeleme ilk aşamadır. Bu tez çalışmasında yok olma tehdidi ile karşı karşıya olan 303 geleneksel konut ve bu konutları içeren yerleşim dokusunu belgelemek ve gelecek çalışmalar için referans oluşturmak amaçlanmıştır.
Özet (Çeviri)
Traditional textures are places where social characteristics, cultural characteristics, and knowledge are reflected in the space and keep the history alive. These textures have many unique values: their settlement features, plan and facade character, building material, and construction technique. However, due to the conditions brought by today's living standards and natural conditions, traditional textures are starting to lose their specifity. In terms of cultural continuality, it is essential to concervation of these textures and transfer them to the future. Turhal district of Tokat, where cultural values have been significantly preserved, contains monumental structures, traditional urban texture, and traditional residences. The area with the traditional texture in the district has been declared a risky area due to the earthquake risk, and an urban transformation decision has been taken in this area. Despite having qualified houses and the existence of an urban texture integrated with monumental buildings, only one of the traditional houses in this area is registered. In the area where demolitions started within the scope of the urban transformation project, unregistered traditional houses, which are cultural heritage, face with extinction. In this study, which deals with 303 traditional houses identified in the Turhal district, the settlement and facade characteristics of traditional Turhal houses are evaluated. On-site observations, field studies, and sourcescanning is used for evaluation, and typological data on traditional houses' settlement and facade characteristics were obtained through analysis. Typological data were evaluated and explained with analysis and tables, and classifications of traditional Turhal houses were made. An inventory was created for traditional houses with the data obtained from the studies. Considering the cultural heritage elements that have been destroyed by unconscious interventions or that have not been preserved, let alone preserved, documentation is the first step in the sustainability of cultural values. In this thesis it is aimed to document the 303 traditional houses that are threatened with extinction and the settlement pattern containing these houses, and to create a reference for future studies.
Benzer Tezler
- Bir geçiş dönemi olarak İstanbul'da 3. Ahmet Devri mimarisi
Ottoman architecture in İstanbul during the period of Ahmet 3. (1703-1730)
GÜLÇİN CANCA
Doktora
Türkçe
1999
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEKİ SÖNMEZ
- Yeni Cami'nin akustik açıdan performans değerlendirmesi
Evaluation of the acoustical performance of the New Mosque
EVREN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVTAP YILMAZ DEMİRKALE
- İç mimarlık ve çevre tasarımında, geleneksel mimarinin çağdaş yansımaları ''Bodrum konutları üzerine göstergebilimsel bir inceleme''
Contemporary reflections of traditional architecture on interior architecture and environmental design '' a semiotic study on the residences of Bodrum ''
SEMA ATAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Mimarlıkİstanbul Aydın ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TURHAN NEJAT ARAL
- Orta Anadolu geleneksel konutlarının yenileme problemlerine bir örnek
An Eample to the restoration problems of traditional housings of middle Anatolia
HÜSNÜ TOPRAK
- Doğu Karadeniz konut mimarisinde süsleme üzerine bir inceleme
Başlık çevirisi yok
SUAT İSKENDER
Yüksek Lisans
Türkçe
1987
MimarlıkKaradeniz Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KUTSAL ÖZTÜRK