Geri Dön

COVİD-19 pandemisi döneminde sistemik lupus eritematozus tanılı hastalarda algılanan stres düzeyi, anksiyete, depresyon, uyku kalitesi ve uykusuzluk şiddeti arasındaki ilişki ile pandeminin ilaç kullanımına etkisi

The relationship between perceived stress with anxiety, depression, sleep quality, insomnia and drug adherence in patients with systemic lupus erythematosus during the COVID-19 pandemic

  1. Tez No: 722076
  2. Yazar: KARDELEN GÖKMEN YILDIRIM
  3. Danışmanlar: PROF. DR. EBRU AŞICIOĞLU
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: İç Hastalıkları, Internal diseases
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 54

Özet

Amaç: Sistemik lupus eritematozus (SLE) hastalarında uyku bozuklukları, depresyon ve anksiyete yaygın olarak bildirilmektedir. Pandemi gibi acil halk sağlığı durumları da bu psikososyal sıkıntıları artırabilmektedir. Uyku bozuklukları, anksiyete ve depresif durum göz önüne alındığında, bu bozuklukların erken teşhis ve tedavisi hastaların yaşam kalitesini ve ilaç uyumunu büyük ölçüde etkileyecektir. Bu çalışma SLE'li hastalarda Covid pandemisi sırasında hem ilaç uyumsuzluğu hem de algılanan stres, anksiyete, depresyon, uyku kalitesi ve uykusuzluk insidansını değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Yöntem: Çalışmamız kesitsel, tanımlayıcı tipte bir anket çalışmasıdır. 18 yaş ve üzeri SLE tanılı 160 hasta ile yaş ve cinsiyet olarak benzer 51 sağlıklı gönüllü olmak üzere toplamda 211 katılımcı dahil edildi. Katılımcılara sırasıyla; sosyodemografik veriler ve Covid-19 durumunu sorgulayan form, İlaç uyumunu bildirim ölçeği (MARS-5), Algılanan stres düzeyi ölçeği (PSS), Hastane anksiyete ve depresyon ölçeği (HAD-A ve HAD-D), Pittsburgh uyku kalitesi indeksi (PSQI) ve Uykusuzluk şiddeti indeksi (ISI) ölçekleri uygulandı. Araştırmacı tarafından sorular katılımcılara yüz yüze soruldu ve kaydedildi. Laboratuvar verileri hasta dosyalarına kaydedildi. Bulgular: Hasta grubunun yaş ortalaması 41.85 ± 12.97 yıl olup, 142'si (%88.7) kadın cinsiyetteydi. Hasta ve kontrol grupları yaş ve cinsiyet bakımından benzerdi. Hasta ve kontrol grubu arasında Covid-19 enfeksiyonu geçirme öyküsü, semptomlar ve hastane yatışı açısından anlamlı fark saptanmadı. Hastaların 59'unda (%36.9) yüksek algılanan stres, 16'sında (%10.0) anksiyete, 45'inde (%28.1) depresyon, 77'sinde (%48.1) kötü uyku kalitesi ve 62'sinde (%38.8) uykusuzluk vardı. PSS (23,64±7,86 vs. 19,73±4,80, p= 0,001), HAD-D (5,60±3,40 vs. 4,08±2,21, p= 0,003), PSQI (6,31±3,62 vs. 4,43±2,20, p= 0,001), ISI (6.81±4.98'e vs. 4.53±2.83, p=0.002) skorları hasta grubunda kontrollere göre anlamlı derecede yüksekti. PSS skoru 25 olan hastalar, PSS skoru yüksek olan hastalar olarak kategorize edildi. PSS skoru yüksek olan hastalarda anksiyete, depresyon, kötü uyku kalitesi ve uykusuzluk varlığı anlamlı olarak daha yüksekti. Hastaların 79'unda (%49,4) ilaç uyumsuzluğu saptandı. İlginç bir şekilde, yüksek ve düşük PSS grupları arasında MARS-5 puanlarında fark yoktu. Yüksek PSS skoru, HAD-A, HAD-D, PSQI ve ISI skorları ile pozitif korelasyon gösterdi. Regresyon analizi, yüksek algılanan stresin depresyonExp(β) 95% CI: 1.488 (1.245- 1.779), p< 0.001 ve anksiyetenin Exp(β) 95% CI: 1.235 (1.026- 1.487), p= 0.026 bağımsız bir yordayıcısı olduğunu ortaya koydu. Hasta grubunda pandemi öncesi ve pandemi sırasındaki laboratuvar değerleri karşılaştırıldığında, pandemi öncesi dönemde sedimentasyon değerleri daha yüksek iken (28.19 ± 16.16 vs 24.17± 16.24 mm/saat ; p

Özet (Çeviri)

Objective: Sleep disorders, depression and anxiety are commonly reported in patients with systemic lupus erythematosus (SLE). Public health emergencies such as pandemics can also increase these psychosocial distresses. Early diagnosis and treatment of these disorders will substantially affect patients' quality of life and medication adherence. This study aims to evaluate both medication non-adherence and the incidence of perceived stress, anxiety, depression, sleep quality and insomnia during the Covid pandemic in patients with SLE. Method: This was as a cross-sectional, descriptive survey study. A total of 211 participants, including 160 SLE patients aged 18 years and older and 51 healthy volunteers who were similar in age and gender, were included. A questionnaire of socio-demographics and Covid-19 status, Medication Adherence Reporting Scale (MARS-5), Perceived Stress Scale (PSS), Hospital Anxiety and Depression Scale (HAD-A and HAD-D), Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI) and Insomnia Severity Index (ISI) scales were assessed. The participants were interviewed face to face and the answers were recorded by the researcher. The laboratory data was recorded from the patient files. Results: The mean age of the patients was 41.85±12.97 years and 142 (88.7%) of the patients were female. The patient and control groups were similar in terms of age and gender. There was no significant difference between the patient and control groups in terms of the history of Covid-19 infection, symptoms and hospitalization. Fifty-nine (36.9%) patients had high perceived stress, 16 (10.0%) had anxiety, 45 (28.1%) had depression, 77 (%48.1) had poor sleep quality and 62 (%38.8) patients had insomnia. PSS (23.64±7.86 vs. 19.73±4.80, p= 0.001), HAD-D (5.60±3.40 vs. 4.08±2.21, p= 0.003), PSQI (6.31±3.62 vs. 4.43±2.20, p= 0.001), ISI (6.81±4.98 vs. 4.53±2.83, p=0.002) scores were significantly higher in the patient group than controls. Patients with PSS score 25 were categorized as patients with a high PSS score. Presence of anxiety, depression, poor sleep quality and insomnia were significantly higher in patients with a high PSS score. Medication non-adherence was detected in 79 (49.4%) of the patients. Interestingly there was no difference in MARS-5 scores between high and low PSS groups. The high PSS score was positively correlated with HAD-A, HAD-D, PSQI and ISI scores. Regression analysis revealed that high perceived stress is an independent predictor of depression Exp(β) 95% CI: 1.488 (1.245- 1.779), p< 0.001, and anxiety Exp(β) 95% CI: 1.235 (1.026- 1.487), p= 0.026. When pre- and post-pandemic laboratory values were compared in the patient groups, sedimentation values were higher (28.19±16.16 vs 24.17±16.24 mm/hr; p< 0.001) and albumin values (4.02 ± 0.55 vs 4.12 ± 0.53 g/dL; p= 0.002) were lower in the pre-pandemic period. Conclusion: SLE patients demonstrated increased levels of perceived stress, depression, poor sleep quality and insomnia compared to the healthy population during the Covid-19 pandemic. SLE patients with high perceived stress had more depression, anxiety, poor sleep quality and insomnia than those without. Furthermore, high perceived stress was associated with depression and anxiety. It needs to be determined whether these findings will have an impact on patient outcomes during long term follow-up. In order to obtain more comprehensive results, multi-center studies with a large number of participants are needed.

Benzer Tezler

  1. COVİD-19 pandemisi döneminde eksudatif yaşa bağlı makuladejenerasyonunun yönetimi ve gerçek yaşam verileri

    Management and REAL-life data of exudativeage-related macular degeneration during the COVİD-19pandemic period

    SERCAN CATE

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Göz HastalıklarıÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Göz Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İSMAİL ERŞAN

  2. Covid-19 pandemisi döneminde iş arayan beyaz yakalıların psikososyal sağlıklarını etkileyen faktörlerin incelenmesi

    Investi̇gati̇on of factors affecti̇ng psychosoci̇al health of whi̇te collar job seekers duri̇ng the covi̇d-19 pandemi̇c

    ERTUĞRUL HATİPOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    PsikolojiHacettepe Üniversitesi

    Sosyal Hizmetler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TARIK TUNCAY

  3. Covid-19 pandemisinde Türkiye'deki yatırımcıların A/B kişilik özelliklerine göre finansal risk toleransını etkileyen faktörler.

    The factors affecting financial risk tolerance of investors in Turkey according to A/B personality traits in times of Covid-19 pandemic.

    LOKMAN DAL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    İşletmeEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NURAY GİRGİNER

  4. Romatizmal hastalık nedeniyle DMARD kullanan hastaların COVID-19 pandemisi dönemindeki sağlık durumları

    Health status of patients using dmards for rheumatic diseases during the COVID-19 pandemic

    KEMAL SARI

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FEYZA ÜNLÜ ÖZKAN

  5. Evaluation of the ability of cytokine levels to influence immunity in group vaccinated with COVID-19 Pfizer vaccine

    COVID-19 Pfizer aşısı ile aşılanmış olan bir gruptaki sitokin düzeylerinin bağışıklık yanıtını etkileme kabiliyetinin değerlendirilmesi

    MAHA KADHIM ALI ABOKSHOT

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    BiyolojiÇankırı Karatekin Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MÜGE FIRAT

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AYAM MOHAMMED SALIH ALI