Covid-19 pandemisi döneminde iş arayan beyaz yakalıların psikososyal sağlıklarını etkileyen faktörlerin incelenmesi
Investi̇gati̇on of factors affecti̇ng psychosoci̇al health of whi̇te collar job seekers duri̇ng the covi̇d-19 pandemi̇c
- Tez No: 738209
- Danışmanlar: PROF. DR. TARIK TUNCAY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Sosyal Hizmet, İşletme, Psychology, Social Work, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Hizmetler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 284
Özet
Bu araştırmanın amacı, Covid-19 Pandemisi döneminde, orta yaş grubundaki beyaz yakalıların iş kaybı sonucu gelişen psikososyal sorunlarını incelemek, psikososyal sağlık düzeylerini etkileyen faktörler arasındaki ilişkileri analiz etmek ve işsizlik deneyimlerini keşfetmektir. Çalışma ekolojik sistem yaklaşımı temelinde karma yöntem deseninde gerçekleştirilmiştir. Çalışmada 111 beyaz yaka mesleklere sahip 29-45 yaş aralığındaki iş arayan kişiye sosyodemografik soru formu, Genel Sağlık Anketi (GSA), Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği, Finansal Güçlük Ölçeği, Öz-yeterlik Ölçeği, Warwick–Edinburgh Mental İyi Oluş Ölçeği, İşsizliğe Yönelik Atıflar Ölçeği ve Baş Etme Stilleri Ölçeği uygulanmıştır. Veriler SPSS paket programı aracılığı ile analiz edilmiş ve Bağımsız Örneklem t Testi, Pearson Momentler Çarpımı Korelasyonu ve Hiyerarşik Regresyon Analizi yapılmıştır. Nitel kısımda fenomenolojik yaklaşım kullanılmış ve 12 beyaz yakalı iş arayan ile yarı yapılandırılmış görüşme formu yardımıyla çevrimiçi ortamda derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Veriler, MAXQDA aracılığı ile analiz edilmiştir. Araştırmaya katılan beyaz yakalı işsizlerin ortalama yaşı 33,37 (4,17), yarıdan fazlası bekâr ve %69'unun çocuğu yoktur. Ortalama işsizlik süreleri 17,23 (±17,09) aydır. Üçte ikiden fazlası (%75) işsizlik ödeneğinden yararlanamamıştır. İşsizliğin nedenine ilişkin atıflarında yapısal faktörlerin ağırlıkta (%64) olduğu görülmektedir. Genç yetişkinler, bekârlar, finansal güçlüğü yüksek olanlar, sosyal destek düzeyleri düşük olanlar ve duygu odaklı baş etme yöntemlerini kullanan kişiler işsizliğin yarattığı psikolojik sıkıntıya karşı risk altındadır. Kadınlar, evliler, çocuk sahibi olanlar, algılanan sosyal desteği yüksek olanlar ve sorun odaklı baş etme yöntemlerini daha sık kullananlar işsizliğin yarattığı psikolojik sıkıntıya karşı daha dirençlidir. Öznel iyi oluş düzeyini destekleyen faktörler algılanan sosyal destek, sorun odaklı baş etme yöntemleri ve öz-yeterliliğin yüksek olmasıyken; finansal güçlük ve psikolojik sıkıntı işsizlerin psikososyal sağlığına zarar vermektedir. Mevcut emek piyasasındaki güvencesiz çalışma koşullarının kişinin ruh sağlığını olumsuz etkilediği görülmektedir. İşsizlik sürecinde yaşanan yoksulluk, zamanın yapısının bozulması, belirsizlik ve iş gücü piyasasının yarattığı iş arama koşulları kişilerin duygusal, ailesel, sosyal ve aidiyet ilişkilerinde yıkıma yol açmaktadır. İşsizlerle yürütülecek psikososyal müdahalelerin kişinin ruh sağlığını güçlendirmesinin yanında sistemik bakış ile makro müdahaleleri de kapsaması gerekmektedir.
Özet (Çeviri)
This research aims to examine the psychosocial problems of middle-aged white-collar workers as a result of job loss, analyse the relationships between the factors affecting their psychosocial health levels, and explore their unemployment experiences during the Covid-19 pandemic. The study was conducted in a mixed method design based on the ecological system approach. The sociodemographic questionnaire, General Health Questionnaire (GHQ), Multidimensional Scale of Perceived Social Support, Financial Difficulty Scale, Self-efficacy Scale, Warwick-Edinburgh Mental Well-Being Scale, Unemployment Attribution Scale and Coping Styles Scale were applied. The data were analysed with the SPSS package program, and Independent Sample t-Test, Pearson Product-Moment Correlation and Hierarchical regression analysis were performed. In the qualitative part, a phenomenological approach was used, and in-depth interviews were conducted online with 12 white-collar job seekers with the help of a semi-structured interview form. Data were analysed using MAXQDA software. The average age of the white-collar unemployed in the sample is 33.37 (±4.17), more than half of them are single, and 69% have no children. Average unemployment times are 17.23 (±17.09) months. More than two-thirds could not benefit from unemployment benefits (75%). It is seen that structural factors predominate in the references to the cause of unemployment (64%). Young adults, single people, those with serious financial difficulties, those with low levels of social support and those who use emotion-focused coping methods are at risk for the psychological distress caused by unemployment. Those who are married, have children, have high perceived social support, and use problem-focused coping more frequently are more resistant to the psychological distress caused by unemployment. Factors were supporting the level of subjective well-being; perceived social support, problem-focused coping methods, and high self-efficacy; Financial hardship and psychological distress harm the psychosocial health of the unemployed. It is seen that the precarious working conditions in the current labour market negatively affect the mental health of the individual. The poverty experienced in the unemployment process, the deterioration of the structure of time, uncertainty, and job search conditions in the labour market lead to destruction in the people's emotional, familial, social, and belonging relations. Psychosocial interventions focusing on the unemployed persons should strengthen their mental well-being levels, and include eco-systemic and macro level interventions.
Benzer Tezler
- COVID-19 pandemisinde hemşirelerin ikincil travmatik stres yaşama ve stresle başa çıkma durumları: Tokat ili örneği
Nurses' experience of secondary traumatic stress in the COVID-19 pandemic and the conditions of coping with stress: The case of tokat province
LEYLA YİRCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Acil TıpTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiAcil Tıp Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYGÜL KISSAL
- CCOVID-19 pandemisi döneminde geliştirilen kamu politikaları: Karşılaştırmalı bir inceleme
Public policies developed during the COVID-19 pandemic: A comparative review
YUNUS CAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Kamu YönetimiBitlis Eren ÜniversitesiAcil Durum ve Afet Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKHAN DÖNMEZ
- COVID-19 salgın sürecinde teleworking (uzaktan/evden) sistemi ile çalışmanın ve sosyal medyayı etkin kullanmanın çocuklu çiftlerde aile içi iletişimi üzerindeki etkisi üzerine nitel araştırma
The effect of teleworking and active social media use on parents and family communication during COVID-19: A qualitative study
EYLEM ÇELİK ERHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiBahçeşehir ÜniversitesiAile Danışmanlığı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEDA GÖKÇE TURAN
- Pandemi dönemi uzaktan eğitim uygulamalarında öğretmen liderliği: Fenomenolojik bir araştırma
Teacher leadership in distance education practices during the pandemic period: A phenomenological study
ZEKERİYA BAŞAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEN BAKİOĞLU
- COVID-19 PANDEMİSİ SÜRECİNDE FEN BİLİMLERİ DERSİNİN UZAKTAN EĞİTİM İLE VERİLMESİNE YÖNELİK ÖĞRENCİGÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ
EXAMINING THE OPINIONS OF POSTPRIMARY STUDENTS ON TEACHING SCIENCE CLASSES THROUGH DISTANT EDUCATION DURING THE COVID-19 PANDEMIC
ÜMMÜGÜLSÜM KUZUCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAğrı İbrahim Çeçen ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖNDER ŞİMŞEK
DR. ÖĞR. ÜYESİ SILA KAYA CAPOCCI