'Sui Generis' bir Başkanlık sistemi olarak Kanada'nın Başkanlık sisteminin ve devlet yapısının incelenmesi
The review of the governmental structure and the Presidental system of Canada as a 'Sui Generis' Presidental system
- Tez No: 722320
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET YAŞAR SEVÜK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Kamu Yönetimi, Siyasal Bilimler, Law, Public Administration, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Kanada, Hükümet Sistemi, Sui Generis, Canada, Forms of Government, Sui Generis
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kamu Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 73
Özet
Hükümet sistemleri yasama, yürütme ve yargı kuvvetlerinin birbiri ile ilişkisine göre belirlenmektedir. Yasama, yürütme ve yargı kuvvetleri tek bir organda birleştiği zaman, kuvvetler birliği hükümet sistemleri olarak adlandırılan hükümet sistemleri ortaya çıkmaktadır. Yasama, yürütme ve yargı kuvvetlerinin ayrı organlar tarafından kullanılmasında ise kuvvetler ayrılığı sistemleri ortaya çıkmaktadır. Kuvvetler ayrılığı teorisine göre kuvvetler ayrılığı hükümet sistemleri demokratik hükümet sistemleridir. Kuvvetler ayrılığı hükümet sistemleri de başkanlık sistemi, yarı başkanlık sistemi ve parlamenter hükümet sistemi olarak adlandırılır. Kanada devletine bakıldığı zaman ise diğer devletlerden farklı bir sistem görülmektedir. Kanada'nın devlet yapısı ve yönetim şeklini etkileyen çeşitli faktörler vardır. Bu faktörler Kanada'nın coğrafi yapısı başta olmak üzere, demografik yapısı, ekonomisi, tarihi ve ülkede yaşayan çok çeşitli kültürel yapının varlığıdır. Kanada, bünyesinde hem İngiliz, hem Fransız kökenli halkları bulunduran ve Kanada vatandaşlığı altında bir araya getiren bir ülkedir. Federal devletin yönetiminin bağlı olduğu Kanada Hükümeti; anayasal monarşi ile yönetilmektedir. Kanunen devleti yönetme yetkisi sırasıyla hükümdar olan kraliçe, sonra genel vali ve ardından başbakandadır. Başbakanı parlamento bu sıralamada takip etmektedir. Kraliçe ve genel vali, Crown olarak adlandırılır ve listede en yetkili olarak yerini korur. Kuvvetler ayrılığı sistemi ile yönetilen Kanada'da, yasama yetkisi parlamentodadır. Parlamento, yukarıda bahsettiğimiz üzere, başta Crown olarak tabir edilen hükümdar ve genel vali, ardından senato üyeleri ve avam kamarası üyelerinden oluşur. Yürütme yetkisi, yine Crown başta olmak üzere, başbakan ve kabine tarafından yerine getirilir. Yargı kuvveti ise bağımsız mahkemeler tarafından yürütülmektedir. Bağımsız mahkemeler ise Kanada Yüksek Mahkemesi başta olmak üzere, sırasıyla federal kanunlar için federal mahkemeler, yine federal olarak görev yapan vergi mahkemeleri, eyaletlerin yüksek mahkemeleri ve yerel mahkemelerden oluşmaktadır. 1982 yılında Birleşik Krallık Parlamentosu'ndan geçen Kanada Yasası ile Kanada kendi anayasasına sahip olmuş, mecvut hak ve özgürlük imtiyazlarını oluşturmuştur. Kanada devletine tüm bu bilgiler ışığında baktığımızda, hükümet sistemlerinin tanımlarına uymayan kendine has bir hükümet sistemi yer almaktadır. Bunun nedeni ise Kanada'nın parlamenter demokrasi ve anayasal monarşi hükümet sisteminin yanında İngiltere kraliçesine bağlı olmasıdır. Kanada, devlet başkanı olarak İngiltere kraliçesi tarafından yönetilmektedir. Kanada'nın devlet başkanı sembolik olarak İngiltere kraliçesidir. İngiltere kraliçesinin Kanada'nın devlet başkanı olması Kanada'nın hükümet sistemini etkilemekte ve sui generis bir sistem haline getirmektedir.
Özet (Çeviri)
The relationship between legislation, executive and jurisdiction powers help identifying the forms of governments. When these powers unite,“government forms of unity of powers”arise. Democratic governments can only be formed if the powers are seperated. Presidential governments, semi-presidential governments and parliamentary governments can be established with seperation of powers. Canada has an idiosyncratic government system, as it has different characteristics to other countries that have similar goverment forms. As Canada have a parliamentary democracy and constitutional monarchy; they are also subject to the Queen of the United Kingdom. The constitution of Canada states that the country is governed by the Queen; who appoints a Governor General to act on behalf of the queen. The governor general has the power to“appoint”a prime minister for the country. All these powers affect the government form of Canada; making it a“sui generis”government, meaning“one of a kind”.
Benzer Tezler
- Amerika Birleşik Devletleri: Kendine özgü bir yönetim biçimi
The United States of america: A sui generis form of governmental system
BİLGE UZ
Doktora
Türkçe
2022
Kamu YönetimiAnkara ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CAN UMUT ÇİNER
- ABD ve Türkiye'de yasama ve yürütme fonksiyonları çerçevesinde yürütmenin düzenleyici işlem yapma yetkisi
Regulative power of executive body in Turkiye and the U.S. under the functions of legislative and executive branches
BATUHAN USTABULUT
- A. B. D'de başkanlık sistemi ve temel sorunları
The United States' Presidential system and basic problems
HAKAN ALTINTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Kamu Yönetimiİstanbul ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT ÖZYÜKSEL
- Sırp Cumhuriyeti'nde Milorad Dodik'in karar verme davranışında banal milliyetçilik etkisi: Poliheuristik bir analiz
The effects of banal nationalism on the decision making behaviour of Milorad Dodik in Republica Srpska: A poliheuristic analysis
SULTAN ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Uluslararası İlişkilerAydın Adnan Menderes ÜniversitesiUluslararası İlişkiler ve Güvenlik Çalışmaları Anabilim Dalı
PROF. DR. MURAT NECİP ARMAN