Cumhurbaşkanının kanunları geri gönderme yetkisi
Presidential veto
- Tez No: 234500
- Danışmanlar: PROF. DR. ATTİLA ÖZER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Anayasa Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 555
Özet
Kaynağını monarşilerde bulan, yasama organınca kabul edilen kanunları devlet başkanının geri gönderme yetkisi, esasen devlet başkanı ile parlamento arasındaki ilişkileri değil, devlet başkanının kurduğu hükümetle parlamento arasındaki ilişkileri konu alan parlamenter sistem açısından bir takım sakıncalar taşımaktadır. Anayasada cumhurbaşkanına kanunları geri gönderme yetkisi tanınmakla, meclisin belli konularda dikkatinin çekilmesi amaçlanmıştır. Cumhurbaşkanına geri gönderme yetkisi tanınmasındaki amaç; kanunların eksiksiz, hatasız ve Anayasaya uygun çıkması için Meclise, çıkardığı kanunu bir daha gözden geçirme olanağının tanınması, başka bir deyişle cumhurbaşkanının eksik veya hatalı gördüğü bir konuda yasama organını uyarmasıdır. Ancak bu yolla cumhurbaşkanı ile meclis arasında, münhasıran yasama organına ait olduğu anayasal güvence altındaki yasama yetkisine devlet başkanınca müdahale edildiği gerekçesiyle çatışma da doğabilir. Anılan gerekçelerle, cumhurbaşkanının kanunları geri gönderme yetkisinin kapsam ve sınırlarının açık ve net olarak tespiti Türk siyasal yaşamında cumhurbaşkanının konumunu belirlemede oldukça önemlidir.Devlet başkanının siyasal sistem içindeki konumunu belirleyen yetkilerinden biri de hiç kuşkusuz, kanunları bir daha görüşülmek üzere parlamentoya geri gönderme yetkisidir. Bu yetki mutlak veto yetkisi olmayıp, parlamenter rejimde yumuşak kuvvetler ayrılığı ilkesi gereği, yürütme ve yasama organlarına işbirliği imkânı veren bir yetkidir.Anılan gerekçeyle çalışmada ilk olarak, parlamenter sistemlerde cumhurbaşkanının konumu, anayasada tercih edilen hükümet sistemi çerçevesinde genel hatlarıyla incelenecektir. Türkiye'nin kendine özgü parlamenter sistemi çerçevesinde cumhurbaşkanının yasamaya ilişkin yetkilerinin sistem içinde sahip oldukları etki ve önem ortaya konarak konuya bütüncül bakış açısıyla yaklaşılması amaçlanmıştır. Ardından parlamenter hükümet sistemindeki anlamı, çıkarılan kanunların yeniden gözden geçirilmesi amacıyla meclisin dikkatinin çekilmesi olan kanunları geri gönderme yetkisi incelenecektir.
Özet (Çeviri)
Presidential veto, origin of which can be found in monarchies, results a number of drawbacks in the parliamentarian system, which in fact treats the relation between the cabinet set by the president and the parliament, but not the relation between the president and the parliament. The object of granting the president the power of presidential veto is, to give the parliament an opportunity to review a law enacted before or, in other words, the object is that the president warns the lawmakers on a subject which he/she regards the regulation imperfect or false. However, it may give rise to a conflict between the president and the parliament as the legislative power, a power guaranteed by the constitution exclusively belonging to the legislative organ is intervened by the head of state. In this context, a concrete determination of the scope and limits of presidential veto is of great importance for determining the position of the president in Turkish political sphere.It is indeed presidential veto which is one of the competences determining the position of the president in the system. This authority of the president is not absolute veto, but a competence which serves as an opportunity of cooperation between executive and legislative power as a result of separateness of powers.As explained above, first of all, the position of the president in parliamentarian system is analyzed in general in the light of the government system preferred in the constitution. Considering the sui generis parliamentarian system of Turkey, it is aimed to approach the subject as a whole by demonstrating the impact and importance of the powers of the president relating to the legislation over the system. Next, presidential veto, which means attracting the attention of the parliament so that the laws enacted and subject to presidential veto is reviewed by the parliament, is deeply analyzed.
Benzer Tezler
- Türkiye'de devlet başkanının kanunları geri gönderme yetkisi
Present's legi̇stati̇ons' send- away authori̇ti̇y i̇n Turkey
ASLI TABARU MANGA
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Kamu YönetimiNiğde ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SELİM KILIÇ
- Çağdaş Suriye nesrinde siyasî hapishane edebiyatı üzerine eleştirel bir bakış
The literature of political prisons in contemporary Syrian prose analytical prepective
ABDOLGADER MOHAMED ALİ
Yüksek Lisans
Arapça
2014
Doğu Dilleri ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. FİKRET ARSLAN
- 1961 ve 1982 Anayasalarında cumhurbaşkanının görev ve yetkileri
Duties and authorities of the president in 1961 and 1982 constitutions
ÖMER FARUK KESKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Hukukİstanbul Şehir ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERGUN ÖZBUDUN
- Azerbaycan Cumhuriyeti'nde yasama organı
The Parliament in the Azerbaijan Republic
NAZIM AĞAZADE
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Siyasal BilimlerAnkara ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ERDAL ONAR
- Cumhurbaşkanlığı makamınının Türk bürokrasisindeki yeri
The place of president in Turkish bureaucracy
HAKAN DİREK