Geri Dön

Zenci isyanındaki mezhebi unsurlar (255-270/869-883)

Sectarian elements in the zanj revolt (255-270/869-883)

PDF İndir

  1. Tez No: 725517
  2. Yazar: SÜMEYYE ULU
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MUZAFFER TAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Tarih, Religion, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İslam Mezhepleri Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 166

Özet

Abbasi iktidarı, İslam tarihinin diğer iktidarlarına göre uzun bir zaman dilimini oluşturduğundan dolayı siyasi, askeri, dini, sosyal, iktisadi ve kültürel sahalarda İslam toplumunun tarihsel tecrübesi bakımından önemli bir yere sahiptir. Aynı şekilde Abbasilerin iktidarda olduğu bu zaman dilimi içerisinde toplumu ve hilafeti etkileyen pek çok önemli hadise meydana gelmiştir. Bunlardan bir tanesi Abbasilerde önemli bir dönem olarak karşımıza çıkan Sâmerrâ 221-279/836-892 döneminde hilafeti zor durumda bırakan ve aynı zamanda tehlike arz eden isyan: büyük çiftliklerde çalıştırılmak için Güney Irak'a getirilen Doğu Afrika kökenli Zencilerden gelmiştir. Ağır şartlar da çalıştırılan bu Zenci kölelerin hürriyetlerine kavuşma ve kötü çalışma şartlarından kurtulma arzuları, kendisinin Hz. Ali soyundan geldiğini iddia eden ve iktidarı ele geçirme gibi bir arzusu olan Ali b. Muhammed'in bu isteği ile birleşince büyük bir isyan meydana gelmiştir. 255/869 yılında başlayan bu isyan tam 14 yıl sürmüştür. Zenci isyanı İslam tarihi içerisindeki konumu ve gerek kitlesiyle gerekse birden fazla mezhebi unsuru içerisinde barındırmasıyla meydana gelen diğer isyanlardan ayrılmaktadır. Ali b. Muhammed Hz. Ali soyundan geldiğini iddia etmiş ve kendisi aslen Zenci olmasa da büyük çiftliklerde çalışan Zencileri bir kitle haline getirerek isyan başlatmıştır. Zenci lideri bu isyanın hazırlık aşamasında etrafında insan toplayabilmek ve daha sonrasında da kitlesini motive edebilmek için Şiîliğe ve Haricîliğe ait bazı söylemsel unsurları kullanmıştır. Zeki ve karizmatik bir lider olarak tanımlayabileceğimiz Ali b. Muhammed dini ve mezhebi unsurları kullanırken yeri, zamanı dikkate almış ve muhatap olduğu kitlenin ihtiyacını göz önünde bulundurarak pragmatik bir yaklaşım sergilemiştir. Ali b. Muhammed'in isyanın başından sonuna kadar kullandığı tek bir mezhebi sloganı olmadığı için Zenci isyanı herhangi bir mezhebi saikle ortaya çıkmış isyanlardan biri olarak değerlendirilememektedir. Ancak bu isyan mezhebi unsurların bir isyanı motive etme, meşru bir zemine yerleştirme ve sürdürmede ne kadar önemli olduğunu ortaya koymaktadır.

Özet (Çeviri)

Since the Abbasid dynasty constitutes a long period of time compared to other eras of Islamic history, it has an important place in terms of the historical experience of the Islamic society in political, military, religious, social, economics and cultural fields. Likewise during tje periods when Abbasids were in power many incidents which afeccted society and the caliphate had happened. One of them happened in Samerra 221-279/836-892 period that was one of the most significant period of the Abbasids and put the caliphate in a difficult stuation and also presented a danger. It was the rebel which was caused by East Africa orijinated Zanj people who were brought to South Iraq to be employed in big farms. The passions of those Zanj slaves –whom were working under severe conditions- of being free and escaping from the bad working conditions joined together with Ali b. Muhammad's who asserted being the descendent at Hz. Ali desire of tasking the charge there out burst a big rebel. The rebel which was started in 255/869 lasted literally fourteen years. The Zanj revolt differs from rebel happened in the history of Islam, both by its mass and by the fact that it contains more than one sectarian element. The Zanj revolt differs from other revolts in the history of Islam, both by its mass and by the fact that it contains more than one sectarian element. Ali b. Muhammad claimed to be descended from whom Ali and even though he was not originally black, he started a revolt by bringing the Zanj working on large farms into a mass. The Zanj leader used some discursive elements of Shiite and Kharijites in order to gather people around him during the preparation phase of this revolt and to motivate his audience afterwards. While using religious and sectarian elements, Ali b. Muhammad took into account the time, place and the needs of the adressess whom he was dealing with. Since Ali b. Muhammad did not have a single sectarian slogan that he used from the beginning to the end of the rebellion, the Zanj rebellion cannot be considered as one of the rebellions that emerged with any sectarian motive. However, this rebellion demonstrates that the sectarian elements are of significance to motivate, legitimate and sustain a rebellion.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    205360

    Abbasiler tarihinde (h.255-270/m.869-883) zenci isyanı, sebep ve sonuçları

    The Zanj rebellion in the days of Abbasids (h.255-270/m.869-883) causes and results

    MUSA BAYDAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    TarihDokuz Eylül Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. SÜLEYMAN GENÇ

  2. Tez No

    125389

    Being black and a woman: The question of double identity in the poetry of Gwendolyn B. Bennett and Helene Johnson

    Gwendolyn B. Bennett ve Helene Johnson'ın şiirlerinde kadın ve zenci kimliği

    TUNA MUTLU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2002

    Amerikan Kültürü ve EdebiyatıBaşkent Üniversitesi

    Amerikan Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ÖZLEM UZUNDEMİR

  3. Tez No

    228875

    Black matriarchy: portrayals of women in The Amen Corner and A Raisin In The Sun

    Zenci toplumda anaerkillik: The Amen Corner ve A Raisin In The Sun'daki zenci kadınların incelenmesi

    BAŞAK ÖZKER

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2009

    Batı Dilleri ve EdebiyatıDumlupınar Üniversitesi

    Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ÖZLEM ÖZEN

  4. Tez No

    541358

    Antioksidan ilavelerin magnezya karbon tuğlaların malzeme özelliklerine etkileri

    Effects of antioxidant additions on the material properties of magnezya karbon bricks

    SADETTİN ZENCİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Metalurji MühendisliğiKarabük Üniversitesi

    Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ GÜNGÖR

  5. Tez No

    432717

    Seyitömer Höyük Orta Tunç Çağı mezarlarının etno-arkeolojık açıdan incelenmesi

    The exami̇nati̇on of tombs abaut archaeologi̇cal etno i̇n Seyi̇tömer Mound Mi̇ddle Bronze age

    MEHMET ZENCİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    ArkeolojiDumlupınar Üniversitesi

    Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. A. NEJAT BİLGEN

Geri Dön