Perception of the space in the context of body and movement: experiencing through pantomime
Beden ve hareket bağlamında mekan algısı ve pantomim ile deneyimlenmesi
- Tez No: 726857
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ASLI SUNGUR, DOÇ. DR. ÇİĞDEM CANBAY TÜRKYILMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Uzamsal deneyim, beden, hareket, mimarlık, pantomim, Spatial Experience, body, movement, architecture, pantomime
- Yıl: 2022
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimari Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 83
Özet
“Kilin içi oyularak testi şekli verilir/Testinin etkinliği hiçliğindedir.”(Sharr, 2017). Heidegger'in, testi alegorisinde Tao Te Ching'den yaptığı bu alıntı çalışmanın genel kapsamını oluşturmaktadır. Testinin kullanımı, içindeki boşluktan ileri geldiğinden, insanlar testi objesini doldurmak ve boşaltmak eylemleri üzerinden algılar. Testinin iç boşluğuna negatif, kil kısmına pozitif uzay denirse; pozitif uzay negatif uzayın sadece kabuğu işlevindedir. Heidegger için de yerler (mekan/uzay) öncelikle kullanım ve deneyim yoluyla algılanır. Bir şey dış görünüşüyle değil dünyayla nasıl ilişkilendirildiğine göre var olur (Sharr, 2017). Mimarlık bir mekan yaratma disiplini olduğundan mekan algısı, mimari tasarımın ana unsurlarından biridir. Modern zamanlarda mekan algısının Kartezyen bakış açısından uzak tutulması mekanın daha canlı ve değişken niteliklerinin felsefi, sosyolojik, psikolojik, mimari ve sanatsal bağlamlarda ele alınmasını sağlamıştır (Kurtar, 2013). Beden; varlığından, hareketinden, değişiminden ve dönüşümünden dolayı bir uzay yaratır. Bu uzay, fiziksel ve sosyal bağlamlarda bir boşluktan ziyade bir doluluk tanımlar. Bu bakış açısıyla, mekân algısını anlayabilmek için insanların kendi bedenlerine / özlerine / hareketlerine odaklanmaları gerekir ve bu yöntem mekan algısı ile sahne sanatları arasında bir ilişki kurma eğilimindedir. Bu ilişkilendirme, birçok farklı disiplinde (özellikle mimari) algılamak, araştırmak ve daha değerli ürünler ortaya çıkarmak için önemli bir yol olabilir. Tezde genel olarak mekan algısı üzerinde durulacak ve sonrasında pantomim sanatı da incelenecektir. Çalışmada genel olarak hareketin yarattığı mekan negatif mekan (boşluk/yokluk), dünyadaki diğer tüm mevcut unsurlar ise pozitif mekan (katılık/varlık) olarak tanımlanacak ve bu tanımlar mekanı pantomimle ilişkilendirerek mekanı algılama ve örneklendirme olarak kullanılacaktır. Sadece mimariyi değil, gündelik dünyamızı da yarattığı için, birçok disiplin mekanın algılanması üzerine çalışmaktadır. Tezde, mimari anlamda mekanın algılanmasını deneyimleyebilmek için pantomimden yararlanılmıştır. Pantomimin tercih edilme sebebi, bu sanatın temel olarak pozitif ve negatif mekanı kullanmasıdır. Mimari tasarım süreci ile pantomim sanatının temeli arasında ortak özellikler gözlemlenmiştir. Bu disiplinlerarası kesit, mimari tasarım yöntemlerinde yeni bir metot olarak kullanılabilir. Mekanın kökenine inebilmek için felsefeden yararlanılmıştır. İlk olarak, mekan algısı; mekansallık ve dokunsal deneyimle ilgilenen filozofların literatürleri aracılığıyla analiz edilmiştir. Bu bilgiler ışığında pantomim ve mimarlık, mekan algısının kullanılma şekli doğrultusunda incelenmiştir. Amaçları, yöntemleri, sorunları ve sonuçları karşılaştırılmış ve pantomimin temeli ile mimarlık yöntemi arasında bir yakınlık gözlemlenmiştir. Bu yakınlık kullanılarak, Marcel Marceau'nun“Le Petit Cafe Parisien”oyunu analiz edilmiş Marceau'nun oyundaki edimleri kullanılarak deneysel bir mimari mekan oluşturulmuştur. Ayrıca mimarlarla birçok pantomim atölyesi gerçekleştirmiş olan pantomim sanatçısı Burcu Erdem ile yarı yapılandırılmış bir röportaj gerçekleştirilmiş ve kendisinin deneyimlerinden yararlanılmıştır.
Özet (Çeviri)
“Mix clay to create a container / In its emptiness, there is function of a container”(Tzu, 1994). This quotation of Tao Te Ching in Heidegger's allegory of the jug (container) constitutes the general scope of the study. Since the use of the jug arises from the emptiness inside, people perceive the jug through the actions of filling and emptying (Sharr, 2017). If the inner space of the jug is called negative space and the clay part is called positive space; positive space functions only as a shell of negative space. For Heidegger, places (space) are perceived primarily through use and experience, also. Something exists not by its appearance, but by how it is associated with the world (Sharr, 2017). In other words, human beings creates strong bonds between actions and objects in everyday life, an object's function changes according to intent or aim of the actions that people address to it. Perception of the space is one of the main elements in architectural design since architecture, itself, is a profession of designing a space. Keeping apart the perception of the space from Cartesian point of view provided more vivid and variable qualities of the space in philosophical, sociological, psychological, architectural and artistic contexts in modern times (Kurtar, 2013). The body creates a space from its existence, movement, change and transformation. This space defines a solid rather than a void in psychological and social contexts. From this point of view, people should focus on their own body/essence/movement, to be able to understand perception of space and this method tends to create an association between perception of space and performing arts. This association can be way to perceive and research the space in many different disciplines (mainly architecture) and create more valuable products or buildings. While the emphasis will be on perception of space in general, the art of pantomime will be examined in the thesis as well. In general of the study, the space which has been created by movement, will be defined as a negative space (void/absence), and all present elements in the world as positive space (solid/presence) and this definitions will be used to perceive and understand the space by associating it with pantomime. Since it creates our everyday world, not only architecture, many disciplines have been studying about perception of the space. In this thesis, to be able to experience perception of the space in architectural case, pantomime is benefited from. The reason of choice of pantomime is the usage of positive and negative space as the basis of this art. There is a slight affinity between the architectural design process and the basis of pantomime. This interdiscipliner intersection might open a new path in architectural design methods. To be able to descend to the origin of the space, philosophical view is used. Firstly, the definition of perception of the space is analyzed through literature of prominent philosophers who are interested in perception of the space, spatialitility and haptic experience. In the light of these information, pantomime and architecture are examined through the usage of perception of the space by literature view. Their objectives, methods, problems and results are compared and an affinity is observed between the basis of pantomime and the method of architecture. By using this affinity, a pantomime play by Marcel Marceau“ Le Petit Cafe Parisien”is analyzed and by using Marceau's movements, the positive and the negative space of the play is created. Also experiences of a pantomime artist, Burcu Erdem, who has been in strong contact with architects by pantomime workshops, is used through a semi-structured interview. In the light of these informations, pantomime and its methods are suggested to be able to create an architectural space.
Benzer Tezler
- Etkileşimli dijital teknolojiler bağlamında beden mekan deneyimi
Experience of body and space in the context of interactive digital technologies
RABİA UCAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PELİN DURSUN ÇEBİ
- Sinematografik üretim: Mekân ve zaman deneyiminin bedenleşmesi
Cinematographic production: Embodiment of space and time experience
ECE ÜSTÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SIDIKA ASLIHAN ŞENEL
- Beden ve mekân diyalektiği bağlamında Bauhaus düşüncesi: Tasarım eğitimi üzerinden mekân tanımları
Bauhaus thought in the context of the dialectic of body and space: Space definitions through design education
EBRAR KURUÇAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İç Mimari ve DekorasyonHacettepe Üniversitesiİç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMRE DEMİREL
- Performans olgusu bağlamında beden mekan ilişkilerinin araştırılması
Investigations of body and space relations in the context of performance
DAMLA DURU
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA ERKÖK
DOÇ. DR. PELİN DURSUN
- Mimarlık ve sinema ilişkisi bağlamında kent ve beden ilişkisinin sinematografi üzerinden okunması
A cinematographic reading on the city and body relationship in the context of architecture and cinema
ABDULLAH YÜCEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİKMET SELİM ÖKEM