Source rock characterization of the shales and mudstones of the campanian–maastrichtian Haymana formation, Haymana basin, Central Anatolia, Turkey
Kampaniyen–maastrihtiyen yaşlı Haymana formasyonu'nun şeyl ve çamurtaşlarının kaynak kaya karakterizasyonu, Haymana havzası, Orta Anadolu, Türkiye
- Tez No: 726869
- Danışmanlar: PROF. DR. İSMAİL ÖMER YILMAZ, DOÇ. DR. ÇAĞLAR SINAYUÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 261
Özet
Bu çalışma, Türkiye'deki Haymana Havzası'nda Kampaniyen-Maastrihtiyen yaşlı Haymana Formasyonu'nun şeyl ve çamurtaşlarının petrol potansiyelini araştırmaktadır. Şeyl ve çamurtaşlarının litofasiyesleri, gözenek yapısı ve kaynak kaya özellikleri, beş stratigrafik kesit ve diğer örnekleme noktaları boyunca stratigrafik, sedimantolojik, petrofiziksel ve organik jeokimyasal yöntemler kullanılarak incelenmiştir. Çökelme modeli, Haymana Formasyonu'nda denizaltı kanyonu, iç yelpaze, orta yelpaze ve dış yelpaze ortamları içinde bir fasiyes dağılımı sunmaktadır. Şeyl ve çamurtaşları doku ve yapılarına göre altı gruba ayrılmaktadır: kil-şeyl, kiltaşı, çamur-şeyl, çamurtaşı, silt-şeyl ve silttaşı. Toplu mineralojiye göre karışık çamurtaşı, karışık silisli çamurtaşı, marn, karışık karbonatlı çamurtaşı, killi/silisli çamurtaşı ve kilce zengin silisli çamurtaşı litofasiyesleri tanımlanmıştır. TOK'u %1'den fazla olan iki örnek siyah şeyl olarak sınıflandırılmıştır. XRD ve civa porozimetresi analizleri, makrogözeneklerin (> 50 nm) karbonat minerallerinin çözünmesiyle oluştuğunu, mezogözeneklerin (2 nm-50 nm) kil/kuvars/feldispat taneleri etrafında geliştiğini göstermektedir. Analiz edilen şeyl ve çamurtaşlarından hiçbir litofasiyes ayırt edici bir etken gözeneklilik veya mutlak geçirgenlik göstermemektedir. Bu da analiz edilen örneklerin gözenek boğazı boyutu, mineral içeriği ve tane boyu açısından güçlü bir heterojenlik gösterdiğine işaret eder. Beyobası köyünden alınmış %5 gözeneklilik, 4.4*10-5 md geçirgenlik, %1.19 TOK, 0.07 mg/g S1, 1.01 mg/g S2 ve 441°C Tmax değerlerine sahip bir siltli siyah şeyl örneği nispeten daha olgun bir kaynak kaya özelliği göstermekle birlikte hidrokarbon potansiyeli sınırlıdır. Genel olarak, analiz edilen örneklerin TOK değerleri (ort. %0.39), Haymana Havzası'nın incelenen bölümlerinde Haymana Formasyonu için organik maddece zayıf kaynak kaya özellikleri göstermektedir.
Özet (Çeviri)
This study investigates the petroleum potential of the shales and mudstones of the Campanian-Maastrichtian Haymana Formation in the Haymana Basin, Turkey. Lithofacies, pore structure, and source rock characteristics of the shales and mudstones are examined using stratigraphical, sedimentological, petrophysical, and organic geochemical methods along five stratigraphic sections and other sampling sites. The depositional model presents a facies distribution within submarine canyon, inner fan, mid fan, and outer fan settings. The shales and mudstones are subdivided into six based on texture and structure: clay-shale, claystone, mud-shale, mudstone, silt-shale, and siltstone. According to bulk mineralogy, mixed mudstone, mixed siliceous mudstone, marl, mixed carbonate mudstone, argillaceous/siliceous mudstone, and clay-rich siliceous mudstone lithofacies are identified. Two samples with TOC > 1% are classified as black shales. XRD and mercury intrusion porosimetry analyses suggest that macropores (> 50 nm) were created by dissolution of carbonate minerals, while mesopores (2 nm-50 nm) developed around clay/quartz/feldspar grains. Of the analyzed shales and mudstones, no lithofacies shows distinctive effective porosity or absolute permeability values, which suggests a strong heterogeneity in terms of pore throat size, mineral content, and grain size. One silty black shale sample from the Beyobası village with 5% porosity, 4.4*10-5 md permeability, 1.19% TOC, 0.07 mg/g S1, 1.01 mg/g S2, and 441°C Tmax represents a relatively more mature source rock, though with only limited hydrocarbon potential. Overall, the TOC values (avg. 0.39%) of the analyzed samples suggest organic-poor source rock characteristics for the Haymana Formation in the studied parts of the Haymana Basin.
Benzer Tezler
- Gökçeada (Çanakkale) tersiyer birimlerinin ana kaya karakterizasyonu ve hidrokarbon potansiyeli
Source rock characterization and hydrocarbon potential of tertiary units in Gökçeada (Çanakkale)
GÜLŞAH DURAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Jeoloji MühendisliğiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYŞE BOZCU
- Balıkesir-Dursunbey skarn yataklarının jeolojik, mineralojik ve jeokimyasal özellikleri
Geological, mineralogical and geochemical characteristics of the Balikesir-Dursunbey skarn deposits
EMRE İSTANBULLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA KUMRAL
DOÇ. DR. MURAT BUDAKOĞLU
- Hydrocarbon potential of Kazan basin (Ankara)
Kazan (Ankara) havzasının hidrokarbon potansiyeli
AMEEN SALIM HASAN AL-MGDAMEE
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİN ÇİFTÇİ
DOÇ. DR. ABDULLAH FİŞNE
- The fracability evaluation of Dadaş shale in Southeastern Turkey based on its geomechanical properties
Güneydoğu Türkiye'deki Dadaş şeylinin jeomekanik özelliklerine göre çatlatılabilirlik değerlendirmesi
OĞUZ CİHANER
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Petrol ve Doğal Gaz MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiPetrol ve Doğal Gaz Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BETÜL YILDIRIM
- Tuz Gölü havzası geç paleosen yaşlı birimlerin jeokimyası ve diyajenetik özellikleri
Diagenetic and geochemical properties of the late paleocene-aged units in the Tuz Gölü basin
TURHAN AYYILDIZ
Doktora
Türkçe
2000
Jeoloji MühendisliğiAnkara ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURETTİN SONEL