Hydrocarbon potential of Kazan basin (Ankara)
Kazan (Ankara) havzasının hidrokarbon potansiyeli
- Tez No: 595575
- Danışmanlar: PROF. DR. EMİN ÇİFTÇİ, DOÇ. DR. ABDULLAH FİŞNE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 89
Özet
KAZAN (ANKARA) HAVZASININ HİDROKARBON POTANSİYELİ ÖZET Geleneksel olmayan (unconventional) hidrokarbonlar, geleneksel kaynakların giderek azalması ve artan maliyetler nedeniyle günümüzde giderek önem kazanmaktadır. Bu bağlamda, sedimenter havzalarda bulunan şeyl gazı özel bir ilgi odağı oluşturmaktadır. Ülkemizde bulunan sedimenter havzalardan Kazan (Ankara) havzası çalışma konusunu oluşturmaktadır. Bu havza komşu Beypazarı havzası ile dünyanın en büyük trona yataklarını içermektedir. Kazan havzasında tabandan tavana Paleozoik yaşlı taban kayaları ile Eosen, Neojen ve Pliyo-Kuvaterner birimleri bulunmaktadır. Trona seviyeleri ile arakatmanlı olarak bulunan ve bu çalışmanın konusunu oluşturan şeyller Eosen yaşlıdır. Şeyller trona seviyeleri ile arakatmanlı olarak bir kaç cm den m'ye varan kalınlıklarda bulunmaktadır. Bu havzada hali hazırda yapılmakta olan sondajlardan 2 adet kuyuda kesilen ve en yüksek gaz içeren şeyl seviyeleri örneklenmiş (toplam 19 örnek) ve bir dizi inorganik ve organik jeokimyasal analizlere tabi tutulmuştur. Seçilmiş örnekler üzerinde mineralojik karakterizasyon çalışmaları X-ışınları kırınımı analizleri ile ince kesitler üzerinde yapılan petrografik çalışmalarla yapılmıştır. Aynı örneklerden seçilmiş olanlar C ve N duraylı izotop analizlerine tabi tutulmuştur. Gaz örnekleri Gaz Kromatografi cihazı ile gaz içerikleri için analiz edilmiştir. Organik jeokimyasal analizler (piroliz analizi - organik madde tipi belirlenmesi, olgunluk derecesi belirlemesi gibi) seçilmiş örnekler üzerinde yürütülmüş ve şeyllerin hidrokarbon üretme potansiyelleri belirlenmiştir. Analitik çalışmalara göre başlıca mineraller çeşitli kil mineralleri, dolomit ve Na, Mg ve Ca'lu karbonatlar ile bor içeren silikatlardır. Petrografik çalışmalarda gözlenen porozite oldukça düşüktür. Karbon izotopları tatlı su karbonatlarına özgü alana düşerken, azot izotopları göl çökelleri alanına düşmektedir. Seçilmiş örneklerin organik jeokimya analizleri şeyllerin orta-mükemmel kaynak kaya olduklarını göstermektedir. Örneklerin Hidrojen İndeks analizleri organik maddenin çoğunlukla Tip 1 kerojen (petrol üreten) alanına düştüğünü göstermiştir. Isıl olgunluk analiz sonuçları kaynak kayanın olgun olmadığını (immature) göstermiştir. Bu çalışma Kazan (Ankara) havzasında trona ile arakatmanlı olarak bulunan şeyllerin şeyl (kaya) gazı potansiyeli taşımadığını belirlemiştir.
Özet (Çeviri)
HYDROCARBON POTENTIAL OF KAZAN BASIN (ANKARA) SUMMARY Unconventional hydrocarbons are becoming increasingly important nowadays due to the diminishing traditional resources and increasing costs. In this context, shale gas occurring in the sedimentary basins is of particular interest. Kazan (Ankara) basin is one of the important sedimentary basins in the Central Turkey. This basin along with the neighboring Beypazarı basin host to the largest trona and lignte deposits. Pre-Eocene basement rocks mainly compose Paleozoic metamorphic rocks and paleogene volcanics, wheras bcsinal in filling compose of Eocene, meogene and piloQuaternary units. The studied shales in this study found as repeating interlayers with the Trona layers are of Eocene age. The shales intercalating with trona layers in thicknesses varying from a few cm up to m. In this basin, the shale layers which were cut in 2 boreholes with the highest gas content were sampled (19 samples in total) and subjected to a series of inorganic and organic geochemical analyses. Mineralogical characterization studies on selected samples were carried out employing X-ray diffraction (XRD) analysis and petrographic studies on thin sections. The selected samples were subjected to C and N stable isotope analyzes. Gas samples were analyzed for their gas contents by Gas Chromatography (GC). Organic geochemical analyses (such as Rock Eval, pyrolysis analysis, determination of organic matter type and determination of maturity) were carried out on selected samples and hydrocarbon production potentials of the studied shale samples were determined. According to analytical studies, the identified minerals are clay minerals, dolomite, B-containing silicates, and Na-Mg-Ca carbonates. The porosity observed in petrographic studies is quite low. Carbon isotopes fall into the field specific to fresh water carbonates, while nitrogen isotopes fall into the field of lacustrine sediments. Organic geochemical analyses of selected samples show that shales are mediumexcellent source rock potential. Hydrogen Index (HI) analysis of the samples showed that the organic material mostly falls into the Type 1 kerogen (oil producing) field. Thermal maturity (Tmax) analysis results showed that the source rock is immature. This study implied that shales intercalated with trona in Kazan (Ankara) basin do not have shale (rock) gas potential
Benzer Tezler
- Haymana formasyonunun (Tuz Gölü havzası kuzeyi) organik fasiyes ve diyajenetik özelliklerinin incelenmesi
Investigation of the organic facies and diagenetic properties of the Haymana formation in the north of Tuz Gölü basin
AHMET ACAR
Doktora
Türkçe
2000
Jeoloji MühendisliğiAnkara ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURETTİN SONEL
- Adana havzası (Yenice-Karaisalı/Adana) miyosen yaşlı istiflerinin yeraltı jeolojisi ve hazne kaya özelliklerinin incelenmesi
Subsurface geology and reservoir rock properties of miocene units in the Adana basın (Yenice-Karaisalı/Adana)
ZEYNEP TAŞKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Jeoloji MühendisliğiAnkara ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. NURETTİN SONEL
- Trakya havzası'nda Mezardere formasyonu'nun ankonvansiyonel hidrokarbon potansiyelinin değerlendirilmesi
Assessment of unconventional hydrocarbon potential of the Mezarede formation in Thrace basin
MERVE USANMAZ KUREŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEDAT İNAN
- İnteraktif sistemlerde Alaşehir grabeninin sismik atribütler kullanılarak yapısal-stratigrafik yorumu ve hidrokarbon potansiyelinin araştırılması
The Structural-stratigraphic interpretation and investigation of hydrocarbon potential of the Alaşehir graben by using seismic attributes in the interactive systems
MURAT YILMAZ
Doktora
Türkçe
2003
Jeofizik MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KENAN GELİŞLİ
- Evalution of organic matters and hydrocarbon potential in lower cretaceous mudstones: From Ulus and Kilimli formations, Northwestern part of pontides, Turkey
Alt kretase yaşlı çamurtaşlarının organik maddelerinin ve hidrokarbon potansiyelinin değerlendirilmesi: Ulus ve Kilimli formasyonları, Kuzeybatı pontid, Türkiye
ORKHAN MAMMADOV
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET SEZAİ KIRIKOĞLU