Kentsel ısı adası etkisinin yerel iklim bölgeleri sınıflandırma sistemi kullanılarak irdelenmesi: Ankara kent merkezi örneği
Examination of the urban heat island effect using the local climate zones classification system: The case of Ankara city center
- Tez No: 727855
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÜLKÜ YÜKSEL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 189
Özet
Artan nüfus ile birlikte yatay düzlemde genişleyen ve düşey düzlemde yükselen kentlerde iklim belirgin bir şekilde değişmektedir. Kentleşmenin beraberinde getirdiği, yüksek yapılaşma, geçirimsiz yüzeylerin artışı, kullanılan malzemelerin ısıyı tutma kapasitelerinin yüksek olmasından kaynaklı kent merkezlerinde sıcaklık artışlarının meydana gelmesi kent iklimi konularına eğilimi arttırmıştır. Kentsel alanlardaki iklim değişikliği ve kentsel ısı adası oluşumu her kent için ortak bir olgu ve kentleşmenin ortak bir sonucudur. Bu nedenle dünyadaki farklı kentler için birçok farklı yöntemle çalışma yapılmaktadır. Oke ve Stewart tarafından oluşturulan“Yerel İklim Bölgeleri Sınıflandırma Sistemi”iklimsel gözlemleri standart hale getirmek adına tasarlanmıştır. Başkent olması ile başlayan süreçten bugüne kadar hep öngörülerin üstünde nüfus artışı ile büyüyen bir kent olan Ankara'nın, çeşitli planlama dönemlerinde mekansal yayılması çok hızlı bir şekilde gerçekleşmiştir. Hızlı kentleşme sonucu Ankara kentinde meydana gelen ısı adası etkisi farklı çalışmalara konu olmuştur. Çalışama kapsamında Ankara kentinde oluşan ısı adası etkisi, kentsel ısı adaları konusunda yeni ve farklı bir yaklaşım olan yerel iklim bölgeleri sınıflandırma sistemi kullanılarak ortaya konulmuştur. Bu bağlamda; çalışma alanında toplam 17 yerel iklim bölgesinden, sekiz yerel iklim bölgesi belirlenerek (YİB-2, YİB-3, YİB-4, YİB-5, YİB-7, YİB-8, YİB-A, YİB-E) yüzey sıcaklıkları ile yapılı çevre arasındaki ilişki analiz edilmiştir. Yapılan analizlere göre ortalama yüzey sıcaklığı en düşük yerel iklim bölgesi; YİB-A (ağaçlık alanlar; Altınpark, Gençlik parkı, Gültepe mezarlığı)'dır ve ortalama sıcaklığı 36,7°C'dir. Ortalama yüzey sıcaklığı en yüksek yerel iklim bölgesi alçak katlı yoğun yapılaşmanın gözlendiği YİB-3'dür ve ortalama sıcaklığı 40,0°C olarak ölçülmüştür. Kentin yapılı çevresinin özellikleri ile kentsel ısı adası yoğunluğu arasında anlamlı bir ilişki bulunup bulunmadığını ortaya koyabilmek için yapılan analizler sonucunda yapılı çevreye ilişkin bina yüzey alanı, bina yüksekliği, albedo, ısı akısı, ndvı, gökyüzü görüş faktörü ve geçirimsiz yüzey ölçümleri arasında anlamlı bir ilişki olduğu ve bu özelliklerin yüzey sıcaklığının %52'sini açıkladığı istatistiksel olarak ortaya konulmuştur. ayrıca kentsel doğal çevre özelliklerinden bakı ve yükseklik ile de anlamlı ilişki bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
With the increasing population, the climate changes significantly in the cities that expand horizontally and rise vertically. Brought along by the urbanization, the increase in temperature in the city centers due to the high construction, increase in impermeable surfaces, high heat holding capacity of the used materials has increased the tendency towards urban climate issues. Climate change and urban heat island formation in urban areas are a common phenomenon for every city and a common result of urbanization. For this reason, studies are carried out with many different methods for different cities in the world. The“Local Climate Zones Classification Scheme”developed by Oke and Stewart is designed to standardize climatic observations. The spatial expansion took place very quickly in various planning periods of Ankara, which has always been a growing city with a population increase above the predictions since the process that started with becoming the capital. The heat island effect that occurred in the city of Ankara because of rapid urbanization has been the subject of different studies. Within the scope of the study, the heat island effect in the city of Ankara has been revealed by using the local climate zone classification system, which is a new and different approach to urban heat islands. In this context; eight local climatic zones (LCZ-2, LCZ -3, LCZ -4, LCZ-5, LCZ-7, LCZ-8, LCZ-A, LCZ-E) out of 17 local climatic zones in the area of the study was determined and the relationship between the surface temperatures and the built environment was analyzed. According to the analyzes made, the local climate region with the lowest average surface temperature; LCZ-A (woody areas; Altınpark, Genç park, Gültepe cemetery) and its average temperature is 36.7°C. The local climate region with the highest average surface temperature is LCZ-3, where low-rise dense construction is observed, and its average temperature was measured as 40.0°C. As a result of the analyzes made to reveal whether there is a significant relationship between the characteristics of the built environment of the city and the density of the urban heat island, it has been statistically demonstrated that there is a significant relationship between the building surface area and building height, albedo, heat flux, ndvı, sky view factor and impermeable surface measurements; and these properties explain 52% of the surface temperature. In addition, a significant relationship was found with the aspect and height of the urban natural environment characteristics.
Benzer Tezler
- Uzaktan algılama ve derin öğrenme yöntemleri ile İstanbul'un yerel iklim alanları ve yer yüzeyi sıcaklığı değişimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between local climate zones and land surface temperature changes in İstanbul using remote sensing and deep learning methods
MELİKE NİCANCI SİNANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik Üniversitesiİletişim Sistemleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞİNASİ KAYA
- Farklı kentsel dokularda yapılı çevre parametrelerinin mikroklimaya ve dış ortamda termal konfora etkisi: Konya kenti örneği
The effect of built environment parameters on microclimate and outdoor thermal comfort in different urban textures: The case of Konya city
HANDE BÜŞRA GEYİKLİ
- Kentsel dönüşüm projeleri ile değişen kent dokusunda termal konfor etkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the thermal comfort effect on the changing urban pattern with urban transformation projects
YAĞMUR AKSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN SERDAR KAYA
- Kent ikliminin geometrik indeksler ve termal konfor üzerinden değerlendirilmesi: Ankara kenti örneği
Evaluation of urban climate through geometric indexes and thermal comfort: The case of Ankara city
İDİL KANTER OTÇU
Doktora
Türkçe
2023
Peyzaj MimarlığıAnkara ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİCLE OĞUZ
- Urbanization's role in shaping temperature records: Insights from İzmir, Türkiye
Sıcaklık rekorlarının şekillenmesinde kentleşmenin rolü: Türkiye, İzmir'den çıkarımlar
FATMA BAŞAK SAKA
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Meteorolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMeteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YURDANUR ÜNAL