Mekansal planlama ve yönetişimde karmaşıklık kuramı: Atatürk Orman Çiftliği örneği
Complexity theory in spatial planning and governance: The case of Atatürk Forest Farm
- Tez No: 728066
- Danışmanlar: PROF. DR. ÇİĞDEM VAROL ÖZDEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 211
Özet
Mekânsal planlamada ve uygulamalarda nasıl bir yönetişim süreç izlenmesi gerektiğine ilişkin cevap aranan bu tez çalışmasında; çalışma alanı olarak belirlenen AOÇ ile ilgili alınan kararların ve oluşturulan kentsel politikaların karmaşıklık kuramına dayalı açıklanması ve yönetişim sisteminin nasıl oluşturulabileceğinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu bağlamda AOÇ'nin mekânsal planlanmasında yönetişime dayalı karar alma süreçlerinin karmaşıklık üzerinden açıklanmasında üç aşamalı bir alış bulunmaktadır. İlk aşamada, mekânsal planlama yaklaşımları, yönetişim, mekânsal planlamada yönetişim, karmaşıklık kuramı ve karmaşıklık kuramı üzerinden ele alınan yönetişim sistemi kavramları tartışılmıştır. İkinci aşamada, AOÇ'nin dönüşüm süreci 1925-2021 yılları arasında yasal ve yönetsel açıdan gerçekleşen kırılma noktaları üzerinden üç farklı dönemleme yapılarak mevcut yazın taraması ve çeşitli kurumların arşiv araştırmaları ile incelenmiştir. Her bir dönemde AOÇ'nin tarihsel, mekânsal ve yönetsel açıdan geçirdiği süreçler ele alınmış, alana yapılan mekânsal müdahaleler (devir/satış mevzuatları, kiralama faaliyetleri gibi arazilerin elde çıkarılmasına ilişkin uygulamalar, imar planları, plan değişiklikleri, sit değişiklikleri, kentsel dönüşüm ve yenileme alanı ilan edilme kararları) ve bu müdahalelere katkıda bulunan aktörlere ilişkin nitel ve nicel verilerden yararlanılarak envanterler çıkartılmıştır. Üçüncü ve son aşamada ise, ikinci aşamada ortaya konulan araştırma bulguları, AOÇ alanında çalışma yapmış akademisyenler ve AOÇ ile ilişkili olan kurumlar ile meslek odalarında çalışan kişilerle yapılan derinlemesine görüşmelerle desteklenerek yapılan çıkarımlar, mekansal, yasal, yönetsel ve yönetişimsel unsurlar karmaşıklık kuramı kapsamında ele alınmıştır. Derinlemesine görüşmelerde katılımcıların AOÇ'nin korunması ve geliştirilmesine yönelik önerileri dikkate alınarak ve AOÇ için katılımcılık esasına dayalı bir planlama çalışmasının karmaşıklık kuramı kapsamında farklı bir yaklaşımla ele alınmasının gerekçeleri tanımlanarak, nasıl bir yönetişim modeli oluşturulması gerektiğine ilişkin çözüm önerisi geliştirilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this thesis, an answer is sought on what kind of a governance process should be followed in spatial planning and practices; it is aimed to explain the decisions taken and the urban policies created based on the complexity theory and to reveal how the governance system can be created regarding the AFF (Atatürk Forest Farm), which is determined as the study area. In this context, there is a three-stage approach in explaining the governance- based decision-making processes in the spatial planning of AFF through complexity. In the first stage, spatial planning approaches, governance, governance in spatial planning, complexity theory and governance system concepts in complexity theory were discussed. In the second stage, the transformation process of AFF was examined through the current literature review and archive research of various institutions under three different periods, which were determined by breaking points that occurred in legal and administrative aspects between 1925-2021. In each period, the historical, spatial and managerial processes of AFF were discussed, inventories were drawn up by using qualitative and quantitative data on the spatial interventions made in the area (applications related to disposal of lands such as transfer/sales regulations and rental activities, development plans, plan revisions, legally protected area revisions, urban transformation and renewal area decisions) and the actors contributing to these interventions. In the third and final stage, research findings revealed in the second stage, supported by in-depth interviews with academics who have worked in the area of AFF, institutions associated with AFF and people working in professional chambers, are discussed on spatial, legal, managerial and governance aspects within the scope of complexity theory. By taking into account the suggestions of the participants on how a governance model should be created and putting forward the reasons why a participatory planning study for AFF should be handled with a different approach within the scope of complexity theory, a solution proposal has been developed on the protection and development of AFF.
Benzer Tezler
- Mekansal analiz teknikleri ile çok kriterli karar verme yaklaşımı kullanılarak raylı sistem güzergah analizi
Rail system route analysis using multi criteria decision making with spatial analysis techniques
BERNA ÇALIŞKAN
Doktora
Türkçe
2023
Ulaşımİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ OSMAN ATAHAN
- Re-thinking the cities in the digital era: An urban living lab concept
Dijital çağda kentleri yeniden düşünmek: Kentsel yaşam laboratuvarı konsepti
ÖZGE ÇELİK YILMAZ
Doktora
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZHAN ERTEKİN
- Implementation of data-driven decisions in urban governance and planning
Kent yönetişim ve planlamasında veri odaklı kararların uygulanması
JAFAR NAJAFLI
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZHAN ERTEKİN
- Mahalle ölçeğinde yaş dostu olma: Tasarım ve değerlendirmeye yönelik yöntem önerisi
Being age-friendly at the neighbourhood scale: A proposal for the design and evaluation method
ELİF OR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN SERDAR KAYA
- Kentsel tasarımda toplum katılımına yönelik dijital araçların kullanımı
Use of digital tools for public participation in urban design
ARAF ÖYKÜ TÜRKEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ENGİN EYÜP EYUBOĞLU