Understanding urban accessibility of persons with reduced mobility: Analysis of legal, spatial, societal, and administrative barriers
Hareket kısıtlılığı olan bireylerin kentsel erişilebilirliğini anlamak: Yasal, mekansal, toplumsal ve idari engellerin analizi
- Tez No: 729223
- Danışmanlar: PROF. DR. ELA BABALIK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 419
Özet
Erişilebilirlik herkes için bir haktır. Kentsel hizmetlere erişebilmek için, kent mekanının tüm bileşenleriyle olası her kensel ulaşım güzergahı tüm engellerden arınmış olması gerekir. Belirtilen engeller yasal çerçeve, kentsel alan, toplumsal durum ve yönetim ile ilgili engellerdir. Bu açıdan erişim hakkı, erişilebilirliğin önündeki engelleri anlamak için başlangıç noktası olarak geniş kapsamlı bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. Teorik çerçeve, kapsayıcı erişilebilirliği hareket kısıtlılığı olan bireyler için bir zincir olarak ele alarak, Kent Hakkı ve bağımsız hareketlilik aracılığıyla erişilebilirliğin birbiriyle ilişkili olduğunu vurgulamaktadır. Ancak uygulamada, erişilebilirlik kuralları iyi tanımlanmış olsa bile, erişilebilirliğin mekansal, toplumsal ve idari engelleri içeren çok önemli bir sorun olduğu açıktır. Bu araştırma, erişilebilirlik kavramını sorgularken öncelikle bu engelleri anlamakla başlamaktadır. Ayrıca, Türkiye'deki mevcut araştırmaların, sosyo-demografik durumun ve yasal çerçevenin analizi, araştırılması ve eleştirel olarak tartışılması gereken bir boşluk olduğunu ortaya koymaktadır. Hangi bakış açılarıyla ve hangi felsefi yaklaşımlarla konunun ele alındığı araştırmanın dayanak noktasını oluşturmaktadır. Tez kapsamında araştırmacı bakış açısıyla gerçekleştirilen yasal analiz, mekansal alan çalışması yoluyla elde edilen analizler ve odak grup toplantıları aracılığıyla kullanıcı bakış açısıyla yapılan edinimler araştırma metodolojisinin kökenini oluşturmaktadır. Tezin üç araştırma yöntemi bulunmaktadır. Bunlar mevcut durum araştırması, alan çalışması araştırması ve odak grup tartışmalarıdır. Temel araştırma sorusu 'Erişilebilirliğin birbiriyle bağlantılı süreçler olarak yasal, mekansal, toplumsal ve idari yönleri Türkiye'de hareket kısıtlılığı olan bireylerin erişim haklarını kullanmalarını kısıtlayan engeller nasıl yaratıyor?' ve ana hipotez ise 'Erişim hakkı herkes için bir haktır ve erişilebilir entlere sahip olmanın yolu, birbiriyle ilişkili dört yönü içeren kapsamlı bir erişilebilirlik çerçevesi sağlandığı sürece mümkündür: yasal, mekansal, toplumsal ve idari.' Araştırmanın sonunda, Türkiye için kapsamlı bir kentsel politika ve kurallar çerçeve ortaya çıkmaktadır. Ancak erişim hakkının önünde önemli mekansal, toplumsal ve idari engeller bulunmaktadır. Bu araştırma, belirtilen engelleri anlayarak mevcuttaki boşluğu doldurmayı amaçlamaktadır. Araştırma kapsamında yalnızca yasal ve/veya mekansal olana odaklanan engeller değil, birbirine bağlı yasal, mekansal, toplumsal ve idari yönlerden oluşan erişilebilirlik engellerinin araştırılması amaçlanmaktadır.
Özet (Çeviri)
Accessibility is a right for all. To access urban services, spatial components of urban space needs to enable each single possible trip routes free from any barriers; barriers related with legislative framework, urban space, society, and administration. In this respect, right to access stands as a well-covering concept as a starting point to understand the barriers against accessibility. The literature suggests that the Right to the City and accessibility through independent mobility are related with each other considering inclusive accessibility as a chain for persons with reduced mobility (PRMs). However, in practice, even if accessibility rules are well-defined, it is obvious that accessibility still stands as a crucial problem full of spatial, societal, and administrative barriers. As the origin of questioning the accessibility concept, the research intention began with understanding those barriers. Furthermore, analysis of current resarches, socio-demographic situation, and legal framework in Turkey reveal that there is a gap that needs to be studied and critically discussed. Differences in perspectives and in philosophical approaches make significant changes in the way that accessibility and independent mobility is perceived; and this understanding constitutes the fundamental baseline of the research and the originality of methodology, which is composed of researcher perspective for legal system analysis and spatial case study analysis, and user perspective through focus group discussions. The three research methods of the thesis are desk research, case study research, and focus group discussions. The main research question is: 'How do legal, spatial, societal, and administrative aspects of accessibility, as interdependent processes, create barriers that prevent PRMs from exercising their right to access in Turkey?' and the main hypothesis is 'Right to access is a right for all and the way to have accessible cities is possible as long as a comprehensive accessibility framework is ensured including four interdependent aspects: legal, spatial, societal, and administrative.' At the end of the research, it is revealed that a well-defined legislative framework of accessibility exists in Turkey, however there are notable spatial, societal and administrative barriers against the right to access. This research fills the gap by means of understanding the barriers; not the barriers merely focusing on legal and/or spatial as most studies tend to do, but barriers for accessibility composed of interdependent legal, spatial, societal and administrative aspects.
Benzer Tezler
- Akıllı hareketlilik ve engelsiz erişimde yön bulma teknolojileri: Bir veri modeli önerisi
Wayfinding in smart mobility and barrier-free access: A data model proposal
ÇİĞDEM AKDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE AYATAÇ
- Kentli ve engelli hakları, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Engelliler Müdürlüğü uygulamaları
Rights of the townsman and thedisabled, İstanbul Metropolitan Municipalitydirectorate of Disabled People application
VOLKAN ÖZBARİŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Kamu Yönetimiİstanbul Aydın ÜniversitesiMahalli İdareler ve Yerinden Yönetim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE DENİZ YÜKSEKER
- Kamusal mekanlar ve tasarım ilkeleri
Başlık çevirisi yok
RECAİ VOLKAN SAĞLAR
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TÜRKAN ULUSU URAZ
- Görme engelli bireylerin peyzajı algılama biçimlerinin anlaşılması
Investigation of the visually impaired individuals' perception of the landscape
DUYGU ÖZGÜR
Doktora
Türkçe
2021
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYRİYE EŞBAH TUNÇAY